Công trình 2.000 tuổi sánh ngang Vạn Lý Trường Thành nhưng chính người Trung Quốc cũng ít biết

Khi nhắc đến những công trình vĩ đại của Trung Quốc mà người xưa để lại, hậu thế có thể nghĩ ngay đến Vạn Lý Trường Thành do Tần Thủy Hoàng xây dựng, với tài lực và vật lực khổng lồ.

Tuy nhiên có một công trình có thể sánh ngang với Vạn Lý Trường Thành, nó đã tồn tại hơn 2.000 năm và nuôi sống hàng nghìn người dân Trung Quốc, đó chính là kênh ngầm Karez ở Tân Cương.


Bên trong hệ thống kênh ngầm Karez. (Nguồn: Sohu).

Hạn hán từ lâu đã là một vấn đề khiến người nông dân Tân Cương đau đầu. Vùng Tân Cương nằm trên một cao nguyên, Mặt trời gay gắt khiến lượng nước bốc hơi vượt xa lượng mưa. Dù là mùa mưa, cây trồng ở Tân Cương rất khó phát triển xanh tốt.

Khí hậu khắc nghiệt đã biến Tân Cương trở thành vùng đất cằn cỗi do đó, người dân sống ở đây thường xuyên gặp nạn đói. Nhận thấy vấn đề bất cập ở đây, Hoàng đế Hán Vũ Đế (156 TCN - 87 TCN) đã lệnh xây dựng hệ thống dẫn nước ngầm Karez để hỗ trợ phát triển nông nghiệp.


Kênh đào xuyên núi Karez - Vạn Lý Trường Thành dưới lòng đất. (Nguồn: Sohu).

Lợi dụng nước tan chảy vào mùa hè của những ngọn núi tuyết và các sông băng ở Tân Cương, những người thợ đã đào một đường kênh dẫn dưới chân những ngọn núi tuyết và liên kết những kênh dẫn này với các dòng sông băng để tạo nên hệ thống kênh ngầm Karez.

Khi nước chảy vào hệ thống kênh ngầm, người ta sẽ đào giếng sâu xuống dưới để lấy nước sử dụng. Kênh cũng được đào sâu dưới lòng đất nên tránh được nước bị bốc hơi vào mùa hè.


Nguyên lý hoạt động của hệ thống kênh ngầm Karez. (Nguồn: Smithsonian).

Sau khi Karez hoàn thành, vấn đề thiếu nước và hạn hán của nông dân ở Tân Cương đã được giải quyết, và cuộc sống của họ như bước sang một trang mới.

Qua thời gian, chiều dài kênh và số lượng giếng ngày càng tăng. Tính đến nay, chiều dài kênh đã gấp đôi chiều dài của Vạn Lý Trường Thành, tương đương 5.000km, số lượng giếng được đào lên đến 1700 giếng.


Các giếng nước được đào sâu xuống dưới để lấy nước. (Nguồn: Kknews).

Được xây dựng cùng thời với Vạn Lý Trường Thành nhưng vai trò của Karez là giúp phát triển nông nghiệp, không phải là điểm thu hút khách du lịch nên đến nay sự tồn tại của hệ thống kênh khổng lồ không được nhiều người biết đến, kể cả người Trung Quốc.

Nhờ có sự xuất hiện của đại công trình thủy lợi này mà vùng Turpan, Tân Cương đã trở thành một trong những nơi sản xuất nho xanh lớn nhất thế giới. Sản phẩm nho khô ở đây có vị ngọt đặc biệt nhờ được tưới nước mát từ trên núi chảy qua hệ thống đường hầm cổ đại.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Kinh ngạc kỹ thuật cổ xưa lấy gỗ có một không hai của người Nhật

Kinh ngạc kỹ thuật cổ xưa lấy gỗ có một không hai của người Nhật

Không cần chặt cây vẫn lấy được gỗ, kỹ thuật cổ xưa của người Nhật khiến thế giới kinh ngạc

Đăng ngày: 02/07/2025
Những thí nghiệm khoa học có thể làm tại nhà

Những thí nghiệm khoa học có thể làm tại nhà

Không khó để thực hiện, nguyên liệu dễ kiếm và kết quả thú vị là những thứ bạn sẽ được trải nghiệm thông qua thí nghiệm khoa học đơn giản trong bài viết này.

Đăng ngày: 02/07/2025
Ý nghĩa của những vạch màu trên tuýp kem đánh răng là gì?

Ý nghĩa của những vạch màu trên tuýp kem đánh răng là gì?

Chắc hẳn trong số chúng ta, ai cũng từng thắc mắc về cái vạch màu nhỏ phía cuối cùng tuýp kem đánh răng, mỹ phẩm...

Đăng ngày: 02/07/2025
Thời đi học của các thiên tài thế giới

Thời đi học của các thiên tài thế giới

Chắc chắn bạn sẽ vô cùng ngạc nhiên khi biết Edison luôn bị đội sổ trong lớp và bị đánh giá là "điên khùng, không nên ngồi học lâu hơn", Albert Einstein sợ run người khi phải đến trường, nhà phát minh vĩ đại Edison tự học là chính,...

Đăng ngày: 02/07/2025
8 siêu năng lực

8 siêu năng lực "quái dị" của cơ thể mà bạn chưa bao giờ nhận ra

Các bạn biết không, thực sự cơ thể của chúng ta kỳ diệu hơn các bạn nghĩ rất nhiều. Chúng ta có những "siêu năng lực" và vẫn sử dụng chúng hàng ngày, nhưng lại chưa bao giờ nhận ra điều đó.

Đăng ngày: 02/07/2025
Sau hơn 2.000 năm, bí ẩn cánh cửa địa ngục được hé mở

Sau hơn 2.000 năm, bí ẩn cánh cửa địa ngục được hé mở

Hai ngàn năm trước, các du khách cổ đại đã đến một ngôi đền Hi Lạp-La mã ở Hierapolis (ngày nay là Thổ Nhĩ Kỳ), nằm bên trên một chiếc hang được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới bên kia.

Đăng ngày: 02/07/2025
1 tấc, 1 li, 1 phân, 1 thước bằng bao nhiêu mét, cm?

1 tấc, 1 li, 1 phân, 1 thước bằng bao nhiêu mét, cm?

Tấc, ly, phân, thước là những đơn vị đo chiều dài những đồ vật có kích thước nhỏ khá quen thuộc với người dân Việt Nam chúng ta thời kỳ Cổ Đại.

Đăng ngày: 02/07/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News