Công trình 2.000 tuổi sánh ngang Vạn Lý Trường Thành nhưng chính người Trung Quốc cũng ít biết

Khi nhắc đến những công trình vĩ đại của Trung Quốc mà người xưa để lại, hậu thế có thể nghĩ ngay đến Vạn Lý Trường Thành do Tần Thủy Hoàng xây dựng, với tài lực và vật lực khổng lồ.

Tuy nhiên có một công trình có thể sánh ngang với Vạn Lý Trường Thành, nó đã tồn tại hơn 2.000 năm và nuôi sống hàng nghìn người dân Trung Quốc, đó chính là kênh ngầm Karez ở Tân Cương.


Bên trong hệ thống kênh ngầm Karez. (Nguồn: Sohu).

Hạn hán từ lâu đã là một vấn đề khiến người nông dân Tân Cương đau đầu. Vùng Tân Cương nằm trên một cao nguyên, Mặt trời gay gắt khiến lượng nước bốc hơi vượt xa lượng mưa. Dù là mùa mưa, cây trồng ở Tân Cương rất khó phát triển xanh tốt.

Khí hậu khắc nghiệt đã biến Tân Cương trở thành vùng đất cằn cỗi do đó, người dân sống ở đây thường xuyên gặp nạn đói. Nhận thấy vấn đề bất cập ở đây, Hoàng đế Hán Vũ Đế (156 TCN - 87 TCN) đã lệnh xây dựng hệ thống dẫn nước ngầm Karez để hỗ trợ phát triển nông nghiệp.


Kênh đào xuyên núi Karez - Vạn Lý Trường Thành dưới lòng đất. (Nguồn: Sohu).

Lợi dụng nước tan chảy vào mùa hè của những ngọn núi tuyết và các sông băng ở Tân Cương, những người thợ đã đào một đường kênh dẫn dưới chân những ngọn núi tuyết và liên kết những kênh dẫn này với các dòng sông băng để tạo nên hệ thống kênh ngầm Karez.

Khi nước chảy vào hệ thống kênh ngầm, người ta sẽ đào giếng sâu xuống dưới để lấy nước sử dụng. Kênh cũng được đào sâu dưới lòng đất nên tránh được nước bị bốc hơi vào mùa hè.


Nguyên lý hoạt động của hệ thống kênh ngầm Karez. (Nguồn: Smithsonian).

Sau khi Karez hoàn thành, vấn đề thiếu nước và hạn hán của nông dân ở Tân Cương đã được giải quyết, và cuộc sống của họ như bước sang một trang mới.

Qua thời gian, chiều dài kênh và số lượng giếng ngày càng tăng. Tính đến nay, chiều dài kênh đã gấp đôi chiều dài của Vạn Lý Trường Thành, tương đương 5.000km, số lượng giếng được đào lên đến 1700 giếng.


Các giếng nước được đào sâu xuống dưới để lấy nước. (Nguồn: Kknews).

Được xây dựng cùng thời với Vạn Lý Trường Thành nhưng vai trò của Karez là giúp phát triển nông nghiệp, không phải là điểm thu hút khách du lịch nên đến nay sự tồn tại của hệ thống kênh khổng lồ không được nhiều người biết đến, kể cả người Trung Quốc.

Nhờ có sự xuất hiện của đại công trình thủy lợi này mà vùng Turpan, Tân Cương đã trở thành một trong những nơi sản xuất nho xanh lớn nhất thế giới. Sản phẩm nho khô ở đây có vị ngọt đặc biệt nhờ được tưới nước mát từ trên núi chảy qua hệ thống đường hầm cổ đại.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Những sự trùng hợp nhất thế giới cho đến giờ vẫn chưa có lời giải đáp

Những sự trùng hợp nhất thế giới cho đến giờ vẫn chưa có lời giải đáp

Cuộc sống đôi khi khiến chúng ta phải ngạc nhiên với những điều kỳ lạ mà không thể giải thích một cách đơn giản bằng lý thuyết được.

Đăng ngày: 21/06/2025
Người ta bán gì ở chợ đen?

Người ta bán gì ở chợ đen?

Kinh tế ngầm là một thị trường nơi mà tất cả các hoạt động thương mại được tiến hành mà không liên quan đến thuế, luật và các quy định thương mại.

Đăng ngày: 21/06/2025
Tìm hiểu quy trình sản xuất và sức mạnh bom hạt nhân

Tìm hiểu quy trình sản xuất và sức mạnh bom hạt nhân

Sức mạnh hủy diệt của bom nguyên tử (bom hạt nhân) bắt nguồn từ những hạt nhân nhỏ bé proton, neutron và electron.

Đăng ngày: 21/06/2025
Cuộc đời đầy bất hạnh của người phụ nữ xấu xí nhất thế giới

Cuộc đời đầy bất hạnh của người phụ nữ xấu xí nhất thế giới

Người lai phi thường", "mụ đàn bà gấu", "người phụ nữ xấu xí nhất thế giới"... là những biệt danh người ta gán cho người phụ nữ này.

Đăng ngày: 21/06/2025
Những đặc điểm quái gở cho biết bạn là người có IQ cao

Những đặc điểm quái gở cho biết bạn là người có IQ cao

Các nghiên cứu khoa học trong nhiều năm đã tìm ra đặc tính rất "cổ quái" chỉ có ở những người thông minh…

Đăng ngày: 20/06/2025
Dự báo tương lai Trái đất năm 2050 khiến con người rùng mình

Dự báo tương lai Trái đất năm 2050 khiến con người rùng mình

Dân cư đô thị tăng gấp 3 lần, 1/2 dân số thế giới không có nước để dùng, hàng triệu người chết đói... là những vấn đề nan giải mà Trái đất có thể sẽ phải đối diện trong 4 thập kỷ tới.

Đăng ngày: 20/06/2025
Chế tạo xe máy từ xe hơi hỏng hóc để thoát khỏi sa mạc châu Phi

Chế tạo xe máy từ xe hơi hỏng hóc để thoát khỏi sa mạc châu Phi

Chỉ với các dụng cụ cơ bản thay vì chuyên dụng, không có máy khoan, khò hay dụng cụ rèn dũa nào, nhưng Emile Leray đã chế tạo được một chiếc xe hai bánh chỉ bằng cách vít các bộ phận vào với nhau.

Đăng ngày: 20/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News