Đá Đông Phi cổ đại đem đến manh mối về loại núi lửa hiếm

Loại đá được tìm thấy ở một cạnh núi hẻo lánh ở Đông Phi đã mang tới cho các nhà khoa học những tri thức mới về một loại núi lửa kỳ lạ - một cơ chế núi lửa nguy hiểm hơn so với suy nghĩ trước đây.

Aluto, một núi lửa tầng ở Thung lũng Rift, Ethiopia, đã phun trào lần cuối 2.000 năm trước. Các khảo sát trước đây cho thấy vụ phun trào khá nhỏ, chỉ đe doạ những ai sống ở ngay gần núi lửa. Nhưng loại hoạt động núi nửa tạo ra vụ phun trào cổ đại này, được gọi là phun trào nón đá bọt, vẫn chưa được hiểu biết kĩ càng.


Loại đá đặc biệt có phần bên trong giống bọt được bao quanh bởi một tầng mỏng thủy tinh núi lửa.

Để mô tả chính xác hơn bản chất vụ phun trào cuối cùng của Aluto, diễn ra vào năm 50 TCN, các nhà khoa học đã sử dụng một loạt kỹ thuật phân tích để nghiên cứu một số mẫu đá.

Loại đá đặc biệt có phần bên trong giống bọt được bao quanh bởi một tầng mỏng thủy tinh núi lửa, cho thấy tàn tích núi lửa rất nóng và dính khi chúng bị vụ phun trào cổ đại làm lắng đọng.

Trên thế giới, các núi lửa nón đá bọt rất hiếm, nhưng lại phổ biến ở Đông Phi, Iceland và New Zealand.

Vì loại đá này được tìm thấy cách xa nón của Aluto, các nhà khoa học kết luận rằng vụ phun trào khi xa hẳn còn mãnh liệt hơn nhiều so với ước đoán trước đây của các nhà nghiên cứu. Các tác giả của nghiên cứu mới – được đăng trên tạp chí Nature Communications tháng này – gợi ý rằng những viên đá đã được mang đi khỏi miệng núi lửa bởi một dòng thác đá, tro bụi và khí siêu nóng mãnh liệt và di chuyển nhanh.

Các phát hiện có thể giúp các nhà địa chất ước lượng chính xác hơn những rủi ro của các vụ phun trào núi lửa nón đá bọt.

Ben Clarke, một nghiên cứu sinh tại Đại học Edinburgh, cho biết: “Có nhiều người sống trên và quanh những núi lửa có kết cấu năng lượng địa nhiệt giá trị. Nghiên cứu của chúng tôi gợi ý rằng những vụ phun trào trong tương lai tại những ngọn núi lửa này có khả năng gây ra những thiệt hại lớn, cách ngọn núi lửa xa hơn so với chúng tôi từng nghĩ. Tiếp tục các nghiên cứu đa ngành để tìm hiểu và kiểm soát rủi ro này là việc cần thiết để bảo vệ an toàn cho người dân và cơ sở hạ tầng ở Ethiopia”.

TIN CŨ HƠN
Nguồn gốc của dầu mỏ

Nguồn gốc của dầu mỏ

Dầu mỏ là nguồn nhiên liệu hóa thạch vô cùng giá trị, phải mất hằng trăm triệu năm và phải trải qua rất nhiều quá trình thì những mỏ dầu mới được hình thành.

Đăng ngày: 16/10/2025
Những cái chết đáng sợ nhất thế giới

Những cái chết đáng sợ nhất thế giới

Chết vì đói, chết vì bị ăn thịt, chết vì bị rơi xuống miệng núi lửa... là một trong những kiểu chết gây đau đớn nhất cho con người về cả thân thể lẫn tinh thần.

Đăng ngày: 16/10/2025
Liệu chúng ta có thể nhúng tay vào chảo dầu sôi mà không bị bỏng?

Liệu chúng ta có thể nhúng tay vào chảo dầu sôi mà không bị bỏng?

Nhiều người cho rằng, chỉ những ai có siêu năng lực thì mới có khả năng nhúng tay vào chảo dầu sôi mà không bỏng thôi.

Đăng ngày: 16/10/2025
Giờ mùa hè là gì, khác gì giờ mùa đông?

Giờ mùa hè là gì, khác gì giờ mùa đông?

Giờ mùa Hè – hay còn được biết với tên DST (Daylight Saving Time) là một kiểu quy ước chỉnh thời gian theo khoảng thời gian thực tế mà trời sáng trong ngày.

Đăng ngày: 16/10/2025
Sự thú vị của những con số trong toán học ít ai biết tới

Sự thú vị của những con số trong toán học ít ai biết tới

Cùng khám phá những điều thú vị về các con số dưới một góc nhìn hoàn toàn mới để có những khám phá thú vị về toán học và các con số.

Đăng ngày: 16/10/2025
Bằng chứng khoa học cho thấy đầu thai là có thực

Bằng chứng khoa học cho thấy đầu thai là có thực

Trong khi nhiều nhà khoa học cho rằng ý niệm về sự đầu thai chỉ là huyền thoại thì có một số chuyên gia đáng tin cậy tin nó là một hiện tượng có thật.

Đăng ngày: 15/10/2025
10 hiện tượng thiên nhiên hiếm thấy

10 hiện tượng thiên nhiên hiếm thấy

Có những hiện tượng thiên nhiên bạn chưa biết đến, vì ít khi chúng xảy ra hay vì  bạn ở một vị trí địa lý không xảy ra những bất thường.

Đăng ngày: 14/10/2025
Khoa Học News