Đá magma vũ trụ cổ xưa nhất từng rơi xuống Trái đất

Mảnh thiên thạch quý hiếm bắt nguồn từ một thiên thể 4,566 tỷ năm tuổi, cổ xưa hơn cả Trái đất.

Erg Chech 002 (EC 002), mảnh thiên thạch được tìm thấy ở Adrar, Algeria, tháng 5/2020, có thể là mảnh vỡ của một tiền hành tinh - thiên thể đất đá lớn đang trong quá trình phát triển thành hành tinh. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences, hôm 8/3.


Thiên thạch Erg Chech 002 rơi xuống Algeria. (Ảnh: Bảo tàng Đá quý và Khoáng vật Maine/Darryl Pitt).

EC 002 có màu nâu và be, xen kẽ những tinh thể màu xanh lá, xanh vàng và một chút vàng nâu, theo miêu tả của Viện Hành tinh và Mặt Trăng (LPI). Đây là achondrite, loại thiên thạch bắt nguồn từ một thiên thể mẹ có vỏ và lõi tách biệt rõ, thiếu những hạt khoáng chất tròn gọi là chondrule, theo Trung tâm Nghiên cứu Thiên thạch thuộc Đại học Bang Arizona.

Trong số hàng nghìn thiên thạch đất đá, EC 002 rất nổi bật. Các phân tích chỉ ra thiên thể mẹ của nó tồn tại từ 4,566 tỷ năm trước, cổ xưa hơn Trái đất. Thành phần hóa học cho thấy EC 002 sinh ra từ bể magma đã tan chảy một phần trong vỏ của thiên thể mẹ. Đa số thiên thạch đất đá bắt nguồn từ những thiên thể có vỏ basalt - hình thành khi dung nham giàu sắt và magie nguội nhanh. Tuy nhiên, vỏ thiên thể mẹ của EC 002 cấu tạo từ andesite, loại đá magma giàu silica.

"EC 002 là mảnh đá magma cổ xưa nhất từng được phân tích đến nay, giúp cung cấp thêm thông tin về lớp vỏ nguyên sơ bao phủ những tiền hành tinh cổ xưa nhất", nhóm chuyên gia cho biết. EC 002 là thiên thạch cực kỳ hiếm. Tuy nhiên, một số nghiên cứu khác lại chỉ ra, loại vỏ andesite giàu silica có thể phổ biến trong giai đoạn Hệ Mặt trời hình thành tiền hành tinh.

Vậy những tiền hành tinh có vỏ andesite đã đi đâu? Trong giai đoạn các hành tinh chào đời và Hệ Mặt trời chưa ổn định, có thể phần lớn các tiền hành tinh này không thể sống sót lâu. Chúng vỡ vụn khi va chạm với các thiên thể đất đá khác hoặc bị nuốt chửng bởi những hành tinh đất đá lớn và mạnh hơn như Trái đất, sao Hỏa, sao Kim, sao Thủy. Do đó, tàn dư vỏ andesitic cổ xưa không chỉ hiếm trong các thiên thạch mà cũng hiếm trong vành đai tiểu hành tinh ngày nay.

TIN CŨ HƠN
Bụi Mặt Trăng: Mối nguy hiểm đối với các nhà du hành vũ trụ

Bụi Mặt Trăng: Mối nguy hiểm đối với các nhà du hành vũ trụ

Theo Live Science giải thích, bụi mặt trăng thực sự rất có hại cho con người.

Đăng ngày: 04/11/2025
Truyền thuyết về 12 chòm sao

Truyền thuyết về 12 chòm sao

12 chòm sao hoàng đạo và những truyền thuyết về chúng. Bạn có bao giờ tự hỏi những biểu tượng xinh xắn đại diện cho cung hoàng đạo của mình có xuất xứ từ đâu? Biết được bí mật các chòm sao cũng là một cách để hiểu hơn về bản thân và những người xung quanh.

Đăng ngày: 03/11/2025
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Phát hiện

Phát hiện "mặt trăng nham thạch" ngoài Hệ Mặt trời

Các nhà thiên văn học tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của một mặt trăng chưa từng được biết tới với đầy rẫy núi lửa hoạt động.

Đăng ngày: 26/10/2025
Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - sao nơtrôn siêu đặc hay còn gọi là ẩn tinh - có lẽ là những phòng thí nghiệm Vật lý đặc biệt nhất trong vũ trụ. Các nghiên cứu về siêu thiên thể này đã được trao thưởng hai giải Nobel.

Đăng ngày: 24/10/2025
Tìm hiểu về ngôi sao Thiên Lang (Sirius)

Tìm hiểu về ngôi sao Thiên Lang (Sirius)

Sirius là ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm với độ sáng biểu kiến bằng -1,47, sáng gần gấp hai lần so với Canopus, ngôi sao sáng thứ hai.

Đăng ngày: 23/10/2025
Khoa Học News