Đê đá hé lộ kỳ quan kỹ thuật thủy lực bên sông Nile
Người Ai Cập và Nubia cổ đại xây dựng mạng lưới đê đập rộng khắp trên sông Nile, giúp trồng hoa màu trên đất khai hoang mà không cần tưới tiêu.
Một nhóm nhà nghiên cứu phát hiện mạng lưới đê đá khổng lồ dọc theo sông Nile ở Ai Cập và Sudan cho biết những con đê sông này hé lộ một dạng kỹ thuật thủy lực đặc biệt lâu đời tại thung lũng sông Nile và mối liên hệ giữa người Nubia và Ai Cập cổ đại. Những phát hiện từ Dự án nghiên cứu Tây Amara của Bảo tàng Anh được công bố trên tạp chí Geoarchaeology, Phys.org hôm 13/6 đưa tin.
Khai quật một con đê ở kênh dẫn nước khô cạn hé lộ lớp phù sa sông Nile dày tích tụ. (Ảnh: Đại học Tây Australia).
"Chúng tôi sử dụng ảnh vệ tinh, drone và khảo sát trên mặt đất, cũng như nguồn lịch sử, để xác định gần 1.300 đê sông giữa nam Ai Cập và Sudan", tiến sĩ Matthew Dalton ở Đại học Tây Australia, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết.
Hàng trăm đê sông trong số này giờ đây chìm dưới hồ chứa nước đập Aswan. Nhiều đê sông khác nằm trên sa mạc, bên trong những kênh dẫn khô cạn. Các nhánh sông Nile ở Sudan có nhiều kênh dẫn và chúng bị khô cạn khi lưu lượng sông giảm do biến đổi khí hậu, theo giáo sư Jamie Woodward ở Đại học Manchester, đồng tác giả nghiên cứu.
Các nhà khoa học sử dụng kỹ thuật tìm niên đại bằng đồng vị carbon và phát quang để xác định một số đê ở kênh dẫn cổ đại được xây cách đây hơn 3.000 năm. Chúng giữ lại phù sa màu mỡ trong suốt mùa lũ hàng năm trên sông Nile, cho phép trồng hoa màu trên đất khai hoang này mà không cần tưới tiêu. Kỹ thuật thủy lực như vậy được tiến hành đầu tiên bởi cộng đồng Nubia bản xứ trong vùng cũng như cư dân ở những thị trấn hình thành sau này tại Ai Cập.
Nhóm nghiên cứu cũng nhận dạng nhiều đê đá lớn ở sông Nile, một số dày tới 5m và dài 200m. Đó là những đập thấp dẫn hướng dòng chảy và hỗ trợ tàu thuyền đi qua khúc sông chảy siết. Theo Dalton, công trình đóng vai trò quan trọng giúp các cộng đồng phát triển thịnh vượng và trồng lương thực trong môi trường khắc nghiệt hàng nghìn năm trước.
Quét CT "thần vệ nữ Willendorf": Phát hiện bí mật choáng về báu vật vô song
Sau khi dùng công nghệ quét micro-CT để xem xét bên trong bức tượng nữ thần, các nhà khoa học đã phát hiện điều bất ngờ.
Quét radar khu rừng, các nhà khoa học choáng vì 1.000 bóng ma hiện về từ mọi thời đại
Nhóm nghiên cứu từ Viện Khảo cổ học thuộc Trường Đại học Cardinal Stefan Wyszyński (IA UKSW) ở Warsaw đã phát hiện một "thế giới đã mất" trong rừng Białowieża nhờ kỹ thuật viễn thám LiDAR.
Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại
Các nhà nghiên cứu vừa phát hiện những dấu tích hóa thạch của một con cá voi cổ đại với bộ răng to lớn đáng sợ.
Cá Dunkleosteus: "Kẻ hủy diệt" của kỷ Devon
Trước khi loài khủng long xuất hiện, Trái Đất cũng từng tồn tại rất nhiều loài động vật được mệnh danh là sát thủ khét tiếng, trong số đó có rất nhiều loài đến từ đại dương và cá Dunkleosteus là một trong số đó.
Phát hiện loài người khác xây "bảo tàng nghệ thuật" 65.000 tuổi ở Tây Ban Nha
Hang Cueva de Ardales ở Malaga - Tây Ban Nha là nơi 2 loài người khác nhau để lại hơn 1.000 tác phẩm nghệ thuật và chôn cất người chết - một kiểu bảo tàng hay thánh đường lộng lẫy thời đại đồ đá cũ.
Chiếc cốc nano đi trước thời đại của người La Mã
Chiếc cốc 1.600 năm tuổi từ thời La Mã cổ đại có màu xanh ngọc khi ánh sáng chiếu từ phía trước và chuyển sang màu đỏ khi ánh sáng chiếu từ phía sau.
