Ếch ở Chernobyl thích nghi để chịu phóng xạ cao

Dù ếch cây sống thời gian dài trong môi trường phóng xạ sau tai nạn Chernobyl, tuổi thọ của chúng dường như không bị ảnh hưởng.

Năm 1986, thảm họa hạt nhân Chernobyl giải phóng lượng vật liệu phóng xạ lớn nhất vào môi trường trong lịch sử nhân loại. Đây là thảm họa đối với mọi dạng sống, nhưng giới nghiên cứu vẫn chưa hoàn toàn nắm rõ tai nạn đó ảnh hưởng như thế nào tới động vật hoang dã ở Ukraine ngày nay. Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Biology Letters chỉ ra đối với ếch cây phương đông (Hyla orientalis), việc tiếp xúc lâu năm với môi trường phóng xạ dường như không thay đổi tuổi thọ của chúng, theo IFL Science.


Ếch cây phương đông (Hyla orientalis). (Ảnh: Germán Orizaola)

Với sự vắng mặt của con người, vùng cấm Chernobyl trở thành một trong những khu bảo tồn tự nhiên lớn nhất ở châu Âu. "Tôi nghĩ lượng phóng xạ hiện nay ở vùng cấm Chernobyl không đủ để gây ra tổn thương rõ rệt ở động vật hoang dã, ít nhất ở phần lớn khu vực", tác giả nghiên cứu ở viện Estación Biológica de Doñana, Pablo Burraco, cho biết.

Trong hai tuần làm việc ở một số khu vực nhiễm phóng xạ nặng (trong vài giờ mỗi ngày), nhóm nghiên cứu tích tụ lượng phóng xạ tương đương một người đi khám nha khoa. Đó là vì những đồng vị phóng xạ nguy hiểm nhất được giải phóng vào thời gian xảy ra tai nạn Chernobyl có chu kỳ bán rã rất ngắn, vì vậy lượng phóng xạ giảm nhanh chóng sau vài tháng hoặc vài năm.

Burracco là thành viên trong nhóm nghiên cứu do Germán Orizaola đứng đầu. Họ tiến hành nghiên cứu thực địa ở Chernobyl từ năm 2016 đến năm 2018, kiểm tra các quần thể động vật với trọng tâm đặc biệt vào ếch cây phương đông. Họ lấy mẫu vật quần thể ếch ở Chernobyl với toàn bộ mức ô nhiễm phóng xạ trong vùng, thu thập hơn 200 con ếch đực. Trong môi trường ở phòng thí nghiệm, họ đánh giá độ tuổi của ếch, lượng phóng xạ mà chúng hấp thụ, mức độ hormone stress corticosterone, và xác định mức độ lão hóa của chúng, sử dụng chiều dài telomere. Telomere là cấu trúc giúp bảo vệ đầu mút nhiễm sắc thể khỏi những tác động từ bên ngoài.

Kết quả là không có khác biệt nào về tuổi thọ, tốc độ lão hóa và chỉ số stress ở ếch cây tại Chernobyl so với ếch sống ở khu vực không có phóng xạ, chứng tỏ lượng phóng xạ trong vùng không còn đủ để gây tổn thương kinh niên. Theo nhóm nghiên cứu, kết quả này củng cố vai trò của vùng cấm Chernobyl như một khu bảo tồn động vật hoang dã. Lượng phóng xạ thấp hiện nay là yếu tố chủ chốt, nhưng những con ếch cũng thích nghi để sống sót qua lượng phóng xạ cao. Một nghiên cứu trước đây hé lộ cách chúng tiến hóa chứng nhiễm hắc tố, chuyển từ xanh lá cây sang đen để bảo vệ cơ thể trước phóng xạ.

Các nhà nghiên cứu hy vọng có thể tiếp tục công việc để đánh giá tốt nhất tác động hiện nay của tai nạn Chernobyl lên động vật hoang dã nhưng phải tạm dừng do chiến sự Nga - Ukraine.

TIN CŨ HƠN
Liệu rắn hổ mang chúa có thể cắn chết được voi châu Phi?

Liệu rắn hổ mang chúa có thể cắn chết được voi châu Phi?

Rắn hổ mang chúa là một trong những loài rắn rất nguy hiểm và mỗi năm, chúng cướp đi sinh mạng của rất nhiều người.

Đăng ngày: 11/12/2025
Lừa hoang dã Tây Tạng - Loài động vật thích hơn thua và dễ nổi nóng nhất trong giới tự nhiên

Lừa hoang dã Tây Tạng - Loài động vật thích hơn thua và dễ nổi nóng nhất trong giới tự nhiên

Lừa hoang Tây Tạng là loài lớn nhất trong số các loài lừa hoang ở Trung Quốc, đồng thời cũng là một loài động vật móng guốc cỡ lớn rất quý.

Đăng ngày: 10/12/2025
Những loài rùa lạ nhất thế giới

Những loài rùa lạ nhất thế giới

Những con rùa gai, rùa cổ dài, rùa bướu đen khiến không ít người ngạc nhiên về hình dáng kỳ dị và những đặc điểm "có một không hai" của chúng.

Đăng ngày: 10/12/2025
“Gan lì cóc tía

“Gan lì cóc tía": Hóa ra cóc tía là con vật kỳ lạ này

Cóc tía là con vật đã đi vào tiềm thức người Việt qua câu thành ngữ "gan lì cóc tía". Nhưng hiện tại, hầu như không ai có cơ hội bắt gặp chúng trong thực tế.

Đăng ngày: 09/12/2025
Những loài động vật ăn thịt đồng loại đáng sợ nhất

Những loài động vật ăn thịt đồng loại đáng sợ nhất

Chắc hẳn các bạn từng xem một vài bộ phim về những kẻ ăn thịt người (Cannibal). Những câu chuyện kiểu ấy xem ra nhàm chán với mọi người, nhưng với một số loài động vật, đây không phải là trò đùa.

Đăng ngày: 09/12/2025
Chiến tranh đà điểu tại xứ sở chuột túi

Chiến tranh đà điểu tại xứ sở chuột túi

Một trong những loài vật bản địa độc đáo của “xứ sở chuột túi” là chim emu, hay còn gọi là đà điểu sa mạc Australia, loài chim lớn thứ hai trên thế giới còn tồn tại.

Đăng ngày: 09/12/2025
Loài chim bồ câu khổng lồ bất ngờ xuất hiện sau 140 năm

Loài chim bồ câu khổng lồ bất ngờ xuất hiện sau 140 năm "mất tích"

Một đoàn thám hiểm đến Papua New Guinea đã chụp được những bức ảnh và video đầu tiên về chim bồ câu gáy đen sau 140 "mất tích".

Đăng ngày: 09/12/2025
Khoa Học News