Giải mã bí ẩn về sức hút của bức họa "Cô gái đeo khuyên tai ngọc trai"

Ngày 2/10, các nhà khoa học tại bảo tàng Mauritshuis ở thành phố La Haye (Hà Lan) đã tiết lộ một phát hiện đầy ấn tượng về bức họa nổi tiếng thế giới "Cô gái đeo khuyên tai ngọc trai" của danh họa Johannes Vermeer.

Đây là tác phẩm được yêu thích suốt nhiều thế kỷ qua, và giờ đây, nhờ công nghệ hiện đại, lý do khiến bức tranh này có sức hút kỳ lạ đã được khám phá.

Bảo tàng Mauritshuis đã hợp tác với các nhà thần kinh học để đo lường phản ứng của não bộ khi người xem chiêm ngưỡng bức họa và những tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng khác. Kết quả cho thấy bức chân dung này kích hoạt một hiện tượng thần kinh đặc biệt mà họ gọi là "Vòng lặp chú ý kéo dài". Theo các nhà nghiên cứu, duy nhất tác phẩm của danh họa người Hà Lan tạo nên hiệu ứng này.

Khi quan sát bức tranh, mắt của người xem tự động bị cuốn hút lần lượt từ đôi mắt của cô gái, đến miệng, rồi tới viên ngọc trai, sau đó quay trở lại đôi mắt, tạo thành một chu trình liên tục. Điều này khiến người xem không thể rời mắt và kéo dài thời gian thưởng thức tác phẩm so với các bức tranh khác. Ông Martin de Munnik - đại diện của công ty Neurensics, nơi thực hiện nghiên cứu này - giải thích rằng: “Bạn phải chú ý đến cô ấy, dù bạn có muốn hay không. Bạn phải yêu cô ấy, dù bạn có muốn hay không”.


Bức tranh "cô gái đeo khuyên tai ngọc trai".

Bằng cách đo lường sóng não, các nhà khoa học còn phát hiện phần vỏ não trước – khu vực điều khiển ý thức và bản sắc cá nhân – là phần được kích thích mạnh nhất khi ngắm nhìn tác phẩm này. Đây là phát hiện đầy bất ngờ đối với đội ngũ nghiên cứu, dù họ đã biết từ trước rằng bức chân dung của Vermeer có điều gì đó đặc biệt.

Nghiên cứu này cũng là lần đầu tiên sử dụng kết hợp máy quét não EEG và MRI để đo phản ứng thần kinh khi chiêm ngưỡng nghệ thuật.

Trong nghiên cứu, các nhà khoa học còn so sánh phản ứng não bộ khi người xem đứng trước bức tranh gốc tại bảo tàng và khi ngắm nhìn các bản sao. Họ phát hiện rằng cảm xúc mà người xem trải nghiệm khi chiêm ngưỡng tác phẩm gốc mạnh hơn gấp 10 lần so với khi xem phiên bản tái tạo.

Điều này khẳng định tầm quan trọng của việc thưởng thức nghệ thuật trực tiếp. Giám đốc bảo tàng Mauritshuis Martine Gosselink chia sẻ: "Việc tiếp cận nghệ thuật, dù là nhiếp ảnh, múa hay các tác phẩm của những bậc thầy cổ điển từ thế kỷ 17, đều rất quan trọng. Nó giúp phát triển não bộ của bạn... và não bộ không bao giờ nói dối".


Đây là bức họa hiếm hoi của Vermeer có nhân vật chính thực sự nhìn thẳng vào người xem.

Điều khiến "Cô gái đeo khuyên tai ngọc trai" khác biệt so với các tác phẩm khác của Vermeer chính là cách ông tạo ra 3 điểm nhấn chính trên bức tranh: đôi mắt, miệng và viên ngọc trai. Trong khi đó, ở hầu hết các bức tranh khác của Vermeer, sự tập trung chỉ nằm ở một điểm duy nhất, còn các chi tiết xung quanh được làm mờ.

Giám đốc Gosselink cũng nhấn mạnh rằng bức chân dung này là bức họa hiếm hoi của Vermeer có nhân vật chính thực sự nhìn thẳng vào người xem. Trong các tác phẩm khác của ông, nhân vật thường mải mê với công việc của họ như viết lách, thêu thùa hoặc làm những việc khác. Bà cho biết: "Nhưng với cô gái này, cô ấy đang nhìn bạn".

Theo ông Martin de Munnik, chắc chắn sẽ rất thú vị nếu nghiên cứu tương tự được thực hiện đối với các tác phẩm nổi tiếng khác, như "Mona Lisa" của danh họa Leonardo da Vinci. Phát hiện mới nói trên không chỉ làm sâu sắc thêm sự ngưỡng mộ đối với bức tranh của Vermeer, mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của nghệ thuật trong việc kích thích não bộ và tạo ra những cảm xúc khó quên trong lòng người xem.

TIN CŨ HƠN
Sau 150 năm cơ thể con người đã tiến hóa như thế nào? Câu trả lời khiến ai nấy đều phải kinh ngạc!

Sau 150 năm cơ thể con người đã tiến hóa như thế nào? Câu trả lời khiến ai nấy đều phải kinh ngạc!

Cũng giống như tổ tiên, cơ thể của chúng ta đã tiến hóa rất nhiều để phù hợp với cuộc sống hiện đại.

Đăng ngày: 08/12/2025
Con người tồn tại ra sao sau khi bị chặt đầu?

Con người tồn tại ra sao sau khi bị chặt đầu?

Một thí nghiệm gần đây đưa ra giả thuyết, ý thức của con người vẫn tồn tại dù cho đã bị chặt đầu…

Đăng ngày: 08/12/2025
Kỳ lạ hiện tượng

Kỳ lạ hiện tượng "biển kẻ ô vuông" và lời giải đáp đơn giản đến không ngờ!

Khi Photoshop và các công cụ chỉnh sửa ảnh xuất hiện với độ tinh tế và dễ sử dụng ngày càng tăng, các sản phẩm đã qua chỉnh sửa cũng ngày càng khó phân biệt với hàng thật.

Đăng ngày: 08/12/2025
Top 10 sự thật

Top 10 sự thật "siêu thực" về các kỳ quan nổi tiếng thế giới

Tuyết rơi ở sa mạc, hồ trong hồ,... dưới đây là 10 sự thật về các kỳ quan nổi tiếng đến mức bạn khó tin rằng chúng thật sự tồn tại.

Đăng ngày: 07/12/2025
10 thí nghiệm đẹp nhất trong lịch sử

10 thí nghiệm đẹp nhất trong lịch sử

Những thí nghiệm khoa học hiện nay thường phức tạp, chỉ có thể thực hiện bởi một nhóm nghiên cứu, với chi phí lên tới hàng triệu USD. Tuy nhiên, khi được hỏi về thí nghiệm "đẹp" nhất trong lịch sử khoa học, người ta lại tôn sùng các ý tưởng đơn giản.

Đăng ngày: 07/12/2025
Top 7 bí ẩn không tưởng về các biểu tượng nổi tiếng trên thế giới, điều cuối chắc chắn hiếm ai nghĩ đến

Top 7 bí ẩn không tưởng về các biểu tượng nổi tiếng trên thế giới, điều cuối chắc chắn hiếm ai nghĩ đến

Những tác phẩm nghệ thuật, kỳ quan thế giới này đều ẩn chứa bí mật mà hiếm ai biết đến.

Đăng ngày: 07/12/2025
Hóa ra Gia Cát Lượng không phải họ

Hóa ra Gia Cát Lượng không phải họ "Gia Cát", bí mật được hé lộ sau khi Lưu Bị qua đời

Sau khi Lưu Bị qua đời, Lưu Thiện nói với Gia Cát Lượng một câu: "Chính do Cát thị, tế tắc quả nhân".

Đăng ngày: 06/12/2025
Khoa Học News