Giải mã bí ẩn về "vùng tối" đang mở rộng của băng ở Greenland

Các nhà nghiên cứu vừa tuyên bố đã tìm ra bí ẩn về một "vùng tối" đang phát triển trên lớp băng tan ở Greenland. Nguyên nhân là do sự nở hoa của tảo, do bụi phốt pho thổi qua gió.

Theo thông tin từ các nhà khoa học, bụi giàu phốt pho thổi qua băng có thể là chìa khóa của hiện tượng kỳ lạ này.

Băng của Greenland lớn thứ hai trên thế giới. Nó có diện tích khoảng 1,71 triệu km vuông, diện tích gấp ba lần kích thước của Texas, Mỹ. Tuy nhiên, băng của Greenland hiện đang ở trong tình trạng tan vĩnh viễn và mất đi 500 tỷ tấn băng mỗi năm.

Đó là lý do tại sao vùng tối bí ẩn rất đáng lo ngại. Trong những tháng mùa hè, một phần phía tây của tảng băng chuyển từ màu trắng rực rỡ sang màu xám đậm khi tảo nở rộ trên bề mặt. Kể từ năm 2000, tảo nở hoa ngày càng lớn hơn, khiến vùng tối mở rộng.


Hình ảnh tảo nở hoa làm đen lớp băng và làm tăng tan băng.

Màu tối hơn của băng làm giảm lượng ánh sáng Mặt trời mà nó phản xạ trở lại không gian khiến tảng băng hấp thụ nhiều nhiệt hơn.

Jenine McCutcheon, nhà vi sinh vật học tại Đại học Waterloo ở Ontario và là tác giả chính của nghiên cứu mới cho biết: "Chúng tôi thấy rất nhiều sự thay đổi trong các đợt nở hoa hình thành trên bề mặt tảng băng. Chúng tôi muốn hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra sự phát triển của chúng".

Trong những tháng mùa đông không có ánh nắng của Bắc Cực, tảo băng chủ yếu được tạo thành từ Ancylonema nordenskioeldii và các loài trong chi Mesotaenium, vẫn ở trạng thái không hoạt động sâu trong băng.

Vào mùa xuân, khi băng tan, những loài tảo này từ từ di chuyển lên bề mặt. Khi chúng lên đến bề mặt, mùa hè Bắc Cực cung cấp ánh sáng mặt trời 24 giờ cho quá trình quang hợp và phát triển. Loại tảo này bình thường có màu xanh lục, nhưng khi tiếp xúc với ánh sáng Mặt trời liên tục, chúng tạo ra "lớp kem chống nắng" tối màu để bảo vệ chúng khỏi tia cực tím gây hại. Đây là thứ làm cho băng tối đi và trớ trêu thay lại khiến nó hấp thụ nhiều ánh sáng Mặt trời hơn.

Nhưng chỉ riêng ánh sáng Mặt trời dường như không đủ để tạo ra những chùm hoa nở to mà các nhà nghiên cứu đang nhìn thấy.

Sau khi các nhà nghiên cứu phân tích các mẫu thu thập được từ bề mặt, rõ ràng phốt pho là chất dinh dưỡng quan trọng nhất đối với tảo.

Đồng tác giả nghiên cứu Jim McQuaid, nhà khoa học khí hậu tại Đại học Leeds ở Anh, cho biết: "Sau đó, chúng tôi phát hiện ra rằng nó có nguồn gốc từ địa phương".

Ở Greenland, phốt pho đến từ hydroxylapatite - một khoáng chất phốt phát cũng chứa canxi, oxy và hydro - bị thổi bay qua băng dưới dạng bụi từ các mỏm đá lộ ra ngoài.

Khi bầu khí quyển ấm lên do biến đổi khí hậu, lớp đá lộ ra ngoài trở nên khô hơn và gió mạnh hơn. Điều này có nghĩa là nhiều bụi được vận chuyển qua băng hơn.

Băng tan trong khu vực cũng phát hiện ra nhiều đá giàu hydroxylapatite hơn, do đó làm tăng lượng phốt pho có sẵn. Vì vậy, tảo nở hoa là một phần của vòng phản hồi tích cực: Sự tan chảy băng tăng dẫn đến lượng phốt pho đầu vào cao hơn, thúc đẩy sự phát triển của tảo, do đó, làm tăng thêm sự tan băng.

Khi các nhà khoa học đã hiểu đầy đủ về hiện tượng vùng tối, họ có thể dự đoán chính xác hơn về tốc độ băng tan ở Greenland.

McCutcheon cho hay: "Nếu có thể đo lượng phốt pho trong môi trường, có thể chuyển nó thành ước tính về sự phát triển của tảo và cho phép chúng tôi theo dõi tốc độ băng tan tốt hơn".

TIN CŨ HƠN
Truyền thuyết về những ác quỷ trong lễ Giáng sinh

Truyền thuyết về những ác quỷ trong lễ Giáng sinh

Mụ phù thủy Frau Perchta, ác quỷ Krampus... là những sinh vật ma quỷ đáng sợ trong Giáng sinh.

Đăng ngày: 13/11/2025
Ẩn số trên mộ nhà toán học Diophantus

Ẩn số trên mộ nhà toán học Diophantus

Trên mộ của Diophantus có bia khắc bài… toán tương truyền của chính nhà toán học quá cố tóm tắt cuộc đời mình.

Đăng ngày: 13/11/2025
Khám phá vận tải cơ Việt Nam C-295M

Khám phá vận tải cơ Việt Nam C-295M

Năm 2013, quân đội Nhân Dân Việt Nam đã ký hợp đồng mua máy bay vận tải C-295 cho nhiệm vụ vận chuyển vũ khí quân sự để thay thế một phần phi đội máy bay An-26 đang được sử dụng.

Đăng ngày: 13/11/2025
Những sinh vật sống lâu đời nhất còn tồn tại trên Trái đất

Những sinh vật sống lâu đời nhất còn tồn tại trên Trái đất

Vi khuẩn lam được biết đến là sinh vật sống cổ xưa nhất còn tồn tại khi có mặt trên Trái Đất từ cách đây 2,1 - 2,8 tỷ năm.

Đăng ngày: 13/11/2025
Huyền thoại con tàu Noah có thật hay không?

Huyền thoại con tàu Noah có thật hay không?

Đối với những người theo đạo Thiên Chúa Giáo và những ai đã từng đọc kinh thánh thì hẳn đã biết ngọn ngành về truyền thuyết này.

Đăng ngày: 11/11/2025
Sự thật ngỡ ngàng về vùng đất có “vàng của quỷ” nổi tiếng thế giới

Sự thật ngỡ ngàng về vùng đất có “vàng của quỷ” nổi tiếng thế giới

Núi lửa Kawah Ijen ở Đông Java, Indonesia là nơi các thợ mỏ làm việc vất cả để lấy lưu huỳnh một cách thủ công.

Đăng ngày: 08/11/2025
Than đá được hình thành như thế nào?

Than đá được hình thành như thế nào?

Than đá là một loại đá trầm tích có màu nâu-đen hoặc đen có thể đốt cháy và thường xuất hiện trong các tầng đá gồm nhiều lớp hoặc lớp khoáng chất hay còn gọi là mạch mỏ.

Đăng ngày: 08/11/2025
Khoa Học News