Giải mã "thế lực" đã tuyệt diệt loài khủng long

Khoảng 66 triệu năm trước đây, Chicxulub - một tiểu hành tinh lớn hơn núi Everest - đã va vào Trái đất, xóa sổ tới 3/4 sự sống trên hành tinh này, trong đó có loài khủng long. Đó là điều chúng ta thường được nghe về nguyên nhân khủng long tuyệt chủng. Thế nhưng, mức độ tác động cụ thể của vụ va chạm này vẫn còn là vấn đề gây tranh luận.


Một loạt "quá trình diệt vong" được kích hoạt đã khiến loài khủng long và 3/4 sự sống trên Trái đất biến mất..

Giả thuyết hàng đầu mới đây là lưu huỳnh từ vụ va chạm hoặc muội than từ các đám cháy rừng trên toàn cầu đã che kín bầu trời, khiến thế giới chìm trong mùa đông tăm tối kéo dài và chỉ có vài loài vật may mắn sống sót. Tuy nhiên, một nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature Geoscience ngày 30/10 đã củng cố giả thuyết trước đó rằng: Mùa đông chết chóc hình thành bởi bụi bốc lên từ cú va chạm tiểu hành tinh. Theo các nhà khoa học, bụi silicate mịn từ đá bị nghiền vụn có thể lưu lại trong khí quyển 15 năm, dẫn đến nhiệt độ toàn cầu giảm tới 15 độ C.

Trước đó, vào năm 1980, hai cha con nhà khoa học Luis và Walter Alvarez là những người đầu tiên nêu giả thuyết khủng long bị tuyệt chủng sau vụ va chạm tiểu hành tinh khiến bụi bao phủ khắp thế giới. Giả thuyết của họ đã vấp phải nhiều ý kiến hoài nghi, mãi cho tới một thập kỷ sau đó, khi phát hiện miệng núi lửa Chicxulub khổng lồ trên bán đảo Yucatan ở vịnh Mexico. Hiện nay, phần lớn giới khoa học đồng ý rằng "thủ phạm" chính khiến khủng long tuyệt chủng là tiểu hành tinh Chicxulub.

Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Ozgur Karatekin làm việc tại Đài quan sát Hoàng gia Bỉ cho biết trong những năm gần đây, có nhiều ý kiến cho rằng không phải bụi mà lưu huỳnh mới chính là tác nhân gây ra mùa đông chết chóc. Các nhà khoa học lập luận rằng bụi từ vụ va chạm có kích thước không phù hợp lưu lại trong khí quyển đủ lâu để dẫn đến hiện tượng trên. Trong nghiên cứu này, nhóm chuyên gia quốc tế có thể đo hạt bụi xuất hiện ngay sau vụ va chạm tiểu hành tinh. Các hạt bụi được tìm thấy ở di chỉ hóa thạch Tanis tại bang Bắc Dakota của Mỹ.

Mặc dù nằm cách miệng núi lửa Chicxulub 3.000km, nhưng di chỉ này vẫn bảo tồn được một số dấu tích và mẫu vật đáng chú ý, được cho là có niên đại từ ngay sau vụ va chạm của tiểu hành tinh, trong lớp trầm tích của hồ nước cổ đại. Theo các nhà khoa học, các hạt bụi có kích thước 0,8 - 8 micromet - vừa đủ để có thể tồn tại lơ lửng trong khí quyển tới 15 năm.

Khi nhập dữ liệu vào mô hình khí hậu dùng cho Trái đất ngày nay, nhóm nghiên cứu xác định có thể bụi đóng vai trò lớn hơn trong sự kiện đại tuyệt chủng so với suy đoán trước đây. Trong số tất cả vật liệu bị tiểu hành tinh đẩy vào khí quyển, họ ước tính có 75% là bụi, 24% là lưu huỳnh và 1% là muội than. Theo nhà khoa học Karatekin, hạt bụi ngăn chặn hoàn toàn hiện tượng quang hợp ở thực vật trong ít nhất một năm, khiến sự sống sụp đổ.

TIN CŨ HƠN
Sự ra đời của con người là ngẫu nhiên hay “sắp xếp”?

Sự ra đời của con người là ngẫu nhiên hay “sắp xếp”?

Sự ra đời của con người là một điều vô cùng tuyệt vời, cần có sự phối hợp, phối hợp của nhiều điều kiện và yếu tố.

Đăng ngày: 17/10/2025
Việc hồi sinh các sinh vật thời tiền sử có thể dẫn đến mối đe dọa đối với con người?

Việc hồi sinh các sinh vật thời tiền sử có thể dẫn đến mối đe dọa đối với con người?

Nghiên cứu xác chết và hồi sinh các sinh vật thời tiền sử có ý nghĩa rất lớn trong việc tìm hiểu quá trình tiến hóa sinh thái của Trái Đất và dự đoán những rủi ro trong tương lai.

Đăng ngày: 17/10/2025
Những quái vật thế giới chưa từng biết lộ diện trong năm 2022

Những quái vật thế giới chưa từng biết lộ diện trong năm 2022

Hàng loạt quái vật kinh dị và chưa từng được ghi nhận trước đây trên địa cầu đã lần lượt lộ diện, cho thấy Trái đất và cây tiến hóa phức tạp của nó hãy còn là một vùng bí ẩn khổng lồ.

Đăng ngày: 16/10/2025
Quét radar nhà thờ cổ, phát hiện bóng ma vua Viking 1.100 tuổi

Quét radar nhà thờ cổ, phát hiện bóng ma vua Viking 1.100 tuổi

Một nhóm nghiên cứu tuyên bố họ vừa giải quyết được một trong những bí ẩn lâu đời nhất của lịch sử - tìm ra vua Viking Harald Bluetooth huyền thoại, người cai trị Đan Mạch và Na Uy từ năm 935 sau Công Nguyên.

Đăng ngày: 16/10/2025
Trước khi cây cối thống trị, Trái đất được bao phủ bởi những loài nấm khổng lồ

Trước khi cây cối thống trị, Trái đất được bao phủ bởi những loài nấm khổng lồ

Những loài nấm này có thể rất lớn, với cây lớn nhất cao 8 mét và rộng 1 mét.

Đăng ngày: 16/10/2025
Nguyên nhân rùng mình khiến Trái đất từng biến thành

Nguyên nhân rùng mình khiến Trái đất từng biến thành "hành tinh quái vật"

Một ngày tận thế còn khủng khiếp hơn phim ảnh đã xảy ra với các động vật kỷ Tam Điệp, kích hoạt sự sản sinh của dòng họ quái vật khủng khiếp nhất mọi thời đại, thống trị xuyên 2 kỷ sau đó.

Đăng ngày: 15/10/2025
Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ

Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ "người mở sẽ chết" trên nắp quan tài

Tây An được xem là một trong những nơi lưu giữ cổ vật nổi tiếng của Trung Quốc qua nhiều triều đại.

Đăng ngày: 14/10/2025
Khoa Học News