Hành tinh khác ẩn trong lòng Trái đất, làm lục địa dịch chuyển
Các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra bằng chứng cho thấy tàn tích một hành tinh khác bên trong Trái đất đã thúc đẩy quá trình kiến tạo mảng.
Theo một nghiên cứu vừa công bố trên Geophysical Research Letters, hành tinh ẩn mình bên trong Trái đất chính là Theia, với một phần chưa tan vỡ hết tạo thành những "đốm màu" mà các dữ liệu địa vật lý đã xác định ở khu vực đáy lớp phủ, ngay bên trên lõi ngoài.
Theia là một hành tinh giả thuyết to bằng sao Hỏa, đã va chạm với Trái đất sơ khai khoảng 4,5 tỉ năm trước.
Ảnh đồ họa với nửa trái là vụ va chạm Trái đất - Theia trong quá khứ, nửa phải là hình ảnh Trái đất hiện tại với mảnh Theia nằm gần lõi và Mặt Trăng ra đời từ vụ va chạm - (Ảnh đồ họa: CALTECH).
Cú va chạm khiến cả 2 hành tinh non trẻ tan vỡ, phần lớn vật chất Theia trộn lẫn vào Trái đất, trong khi một phần nhỏ văng lên quỹ đạo, hợp nhất với các mảnh vỡ từ Trái đất, dần kết tụ thành Mặt Trăng.
Các "đốm màu" từ Theia - gọi là LLVP - là các vùng mà vận tốc của sóng địa chấn trở nên thấp bất thường khi di chuyển qua.
Trong nghiên cứu mới này, nhóm nghiên cứu từ Viện Công nghệ California (Caltech - Mỹ) đã sử dụng các mô hình máy tính để chỉ ra loại tác động nào mà LLVP có thể gây ra đối với lớp vỏ Trái đất trong hàng triệu năm qua.
Theo tóm tắt nghiên cứu của chuyên san khoa học PHYS, các mô hình cho thấy khoảng 200 triệu năm sau khi Theia va vào Trái đất, áp lực từ LLVP đã dẫn đến việc tạo ra các luồng nóng kéo dài từ gần lõi đến bề mặt.
Điều đó khiến một số phần bề mặt chìm xuống, dẫn đến hiện tượng hút chìm. Sự hút chìm cuối cùng đã dẫn tới những đứt gãy trên bề mặt mà ngày nay đóng vai trò là ranh giới cho các mảng kiến tạo.
Mảng kiến tạo có thể hiểu nôm na là mảnh vỏ của Trái đất. Ước tính có khoảng trên dưới 20 mảng lớn nhỏ như thế liên tục dịch chuyển. Một số mảng tiếp tục chui xuống bên dưới do hút chìm, trong khi mảng khác trượt đè lên.
Các mảng kiến tạo "cõng" lục địa và đại dương trên lưng, do vậy quá trình kiến tạo mảng khiến đất đai Trái đất nhiều lần hợp thành siêu lục địa nằm giữa siêu đại dương rộng lớn, rồi lại tách nhau ra như hiện trạng ngày nay.
Kiến tạo mảng cũng là nguyên nhân chính tạo ra nhiều hiện tượng địa chất như động đất, núi lửa, kiến tạo núi, hình thành đáy đại dương mới...
Các nhà nghiên cứu cho rằng mô hình của họ có thể giải thích tại sao một số khoáng chất lâu đời nhất trên Trái đất lại có bằng chứng về sự hút chìm.
Đêm nay "Trái đất ngược đời" có sự sống hiện hình, quan sát như thế nào?
Trong một dịp hiếm hoi khi hành tinh mẹ rơi vào điểm xung đối, chỉ cần một chiếc ống nhòm đủ tốt bạn có thể quan sát được Europa, thế giới có khả năng đang có sự sống gần chúng ta nhất.
Tiết lộ rùng mình từ "kho báu" thủy tinh 1.800 năm ở Nam Cực
Bảy mảnh thủy tinh đặc biệt được tìm thấy từ độ sâu 279 dưới lòng lục địa băng giá Nam Cực được các nhà khoa học mô tả là một phát hiện "bằng vàng".
Phát hiện nguồn gốc vật thể nặng nhất vũ trụ
Theo Live Science, thông qua mô phỏng giả lập, nhóm nghiên cứu thuộc Trung tâm Vật lý thiên văn Harvard-Smithsonian tạo ra một lỗ đen khối lượng gấp 300 tỷ lần Mặt trời của chúng ta.
Mỹ truyền thành công điện Mặt trời từ vũ trụ về Trái đất
Một nhóm nghiên cứu ở Viện Công nghệ California (Caltech) tiến hành thí nghiệm truyền điện không dây trong vũ trụ đầu tiên trên thế giới.
Phát hiện thiên hà lớn tuổi nhất vũ trụ
Kính viễn vọng Hubble của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ lập kỷ lục mới khi tìm ra GN-z11, thiên hà xa xôi nhất ở cách Trái Đất 13,4 tỷ năm ánh sáng.
Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?
Nếu giống sao Thổ, Trái Đất sẽ có vành đai bao quanh dọc theo xích đạo. Vành đai này sẽ có hình dáng khác nhau khi nhìn từ những địa điểm khác nhau trên Trái Đất.
