Hiện tượng "mỏi kim loại" là gì?

Con người khi làm việc nhiều sẽ có cảm giác mệt mỏi, đó là lúc cần được nghỉ ngơi. Lao động quá sức có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Vậy nhưng bạn đã bao giờ nghe nói kim loại khi trải qua thời gian sử dụng quá dài xuất hiện hiện tượng "mệt mỏi" chưa?

Quả đúng như vậy, có những trường hợp một chiếc tàu biển đang trong hành trình bỗng nhiên bị gãy làm đôi; máy bay chở đầy hành khách đang bay bỗng nhiên cánh đuôi bị gãy rời, tai họa lập tức xảy ra; đầu tàu hỏa trượt bánh, cầu, linh kiện máy móc bỗng nhiên gãy rời. Trong số những sự cố này, có nhiều vụ là do sự "mệt mỏi" của kim loại gây ra.

Hiện tượng mỏi kim loại là gì?
Kim loại xuất hiện hiện tượng mệt mỏi, khi vượt quá khả nặng chịu đựng sẽ xảy ra nứt gãy.

Tại sao kim loại cũng bị "mệt mỏi"? Kim loại vốn có độ cứng rất cao, tuy nhiên trọng tải tác động lên kết cấu và phối kiện thường khá lớn. Tải trọng này nếu cứ tác động lên vài ngàn, vài triệu lần, thì kết cấu bên trong sẽ xuất hiện rạn nứt. Tác động của phụ tải làm giảm đáng kể độ cứng của kim loại.

Kim loại xuất hiện hiện tượng "mệt mỏi", cho tới khi vượt quá khả năng chịu lực giãn, lực va chạm của kim loại. Cuối cùng là xảy ra nứt gãy. Chẳng hạn, khi trong tay bạn không sẵn có chiếc kìm, muốn cắt đứt một sợi thép nhỏ, bạn có thể dùng tay bẻ đi bẻ lại sợi thép ở vị trí cần cắt, sợi thép sẽ bị đứt. Đó là một ví dụ về hiện tượng "mệt mỏi" ở sắt thép do tác động của phụ tải.

Sự "mệt mỏi" ở kim loại bao gồm: "mệt mỏi do cọ sát", "mệt mỏi do nhiệt độ cao", "mệt mỏi do nhiệt độ dưới âm", "mệt mỏi do tiếng ồn" v.v... Hiện tượng "mệt mỏi" rất dễ xảy ra ở các bộ phận có mặt cắt thay đổi như những bộ phận của máy bay, tàu thuyền; máy móc được liên kết bằng đinh thường hoặc hàn nối chẳng hạn cánh đuôi của máy bay, trục xe, phần ghép nối của đường ray v.v...

Không chỉ có kim loại mà các dạng vật liệu khác như cao su, nhựa, bê tông cũng có hiện tượng "mệt mỏi", tiềm ẩn nguy cơ gây tai họa.

Để tránh những hiểm họa do sự "mệt mỏi" của vật liệu mang đến bạn cần làm những việc sau:

Trước tiên là phải hết sức giảm bớt những khâu mỏng yếu của chỉ tiết như lỗ, rãnh, miệng cắt… bởi vì vết nứt mỏi thường phát sinh lại những chỗ đó.

Thứ hai phải làm cho bề mặt chi tiết nhẫn, bóng không bị ăn mòn, gỉ vì ở những chỗ gia công thô và vật liệu bị ăn mòn, gỉ đều rất dễ gây ra vết nứt.

Thứ ba, phải tiến hành xử lý bề mặt của chi tiết, ví dụ như mài nén bề mặt chi tiết, dùng luồng cát hoặc luồng nước áp suất cao phun vào bề mặt chi tiết… làm như thế sẽ khiến chỉ tiết khó có thể sinh ra vết nứt nhỏ.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Lý do bất ngờ khiến tượng binh mã trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng đều không đội mũ sắt

Lý do bất ngờ khiến tượng binh mã trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng đều không đội mũ sắt

Nguyên nhân lý giải điều này cũng sẽ hé lộ sự thật khó tin về năng lực chiến đấu của quân đội dưới trướng Tần Thủy Hoàng năm nào.

Đăng ngày: 22/02/2021
Khoa học đã chứng minh “tiếng sét ái tình” chỉ là sự ham muốn thể xác

Khoa học đã chứng minh “tiếng sét ái tình” chỉ là sự ham muốn thể xác

Bạn đang trong một bữa tiệc và nhìn xung quanh. 1, 2, 3… 5, trái tim bỗng rơi mất một nhịp. Đôi mắt bạn rực lên, tâm trí rộn ràng như pháo hoa.

Đăng ngày: 22/02/2021
Con người có một loại

Con người có một loại "dấu vân tay vô hình"...

Ai cũng biết, dấu vân tay đặc trưng cho mỗi cá nhân. Nó có thể được in để lưu trữ trong các kho dữ liệu và rất có giá trị nhận dạng trong khoa học hình sự.

Đăng ngày: 21/02/2021
Tìm ra cách giao tiếp với những người đang ngủ và mơ

Tìm ra cách giao tiếp với những người đang ngủ và mơ

Các nhà khoa học đã xác định một hiện tượng mới được mô tả là " giấc mơ tương tác", giúp những người trải qua giấc ngủ sâu và giấc mơ sáng suốt có thể làm theo hướng dẫn, trả lời các câu hỏi...

Đăng ngày: 21/02/2021
Dữ liệu cho thấy từ Thời Đồ đá tới nay, não con người đang teo nhỏ lại

Dữ liệu cho thấy từ Thời Đồ đá tới nay, não con người đang teo nhỏ lại

Não bé thì có thể khiến trí thông minh suy giảm, nhưng làm thế nào mà Homo Sapiens vẫn thống trị Địa Cầu?

Đăng ngày: 21/02/2021
Bảng Snellen - Phương pháp kiểm tra thị lực phổ biến nhất

Bảng Snellen - Phương pháp kiểm tra thị lực phổ biến nhất

Bảng Snellen theo tiêu chuẩn sẽ hiển thị 11 hàng chữ in hoa. Dòng đầu tiên có một chữ cái rất lớn. Mỗi hàng sau đó có kích thước chữ cái càng nhỏ hơn.

Đăng ngày: 20/02/2021
Đá Moissanite là gì?

Đá Moissanite là gì?

Moissanite trong 5 năm trở lại đây nhận được sự quan tâm mạnh. Sự quan tâm này tạo nên một thế lực cạnh tranh tương đối rõ nét với kim cương tự nhiên. Vậy điều gì đã tạo nên sự khác biệt này?

Đăng ngày: 20/02/2021
Tiêu điểm
Khoa Học News