Hóa thạch của loài săn mồi 3 mắt 500 triệu năm tuổi còn lưu giữ nguyên vẹn bộ não

Các nhà nghiên cứu tại Bảo tàng Hoàng gia Ontario (ROM) ở Toronto, Canada gần đây đã công bố phát hiện hóa thạch của loài động vật kỳ lạ, loài động vật ăn thịt đại dương từ kỷ Cambri được gọi là Stanleycaris hirpex. Hóa thạch mới được tìm thấy của sinh vật kỳ lạ đặc biệt hoàn chỉnh, bảo tồn não, hệ thần kinh và con mắt thứ ba.

Đây là một phần của kho tàng hóa thạch "đáng kinh ngạc" có niên đại 506 triệu năm trước.


Mẫu hóa thạch của sinh vật lạ. (Ảnh: Bảo tàng Hoàng gia Ontario).


Hóa thạch của loài săn mồi hơn nửa tỷ năm tuổi có não bộ được bảo tồn nguyên vẹn.

Các nhà cổ sinh vật học đã tìm thấy những kho báu cổ đại này ở Burgess Shale, một hệ thống ở Dãy núi đá Canada thuộc British Columbia, nổi tiếng với những di tích động vật hóa thạch phong phú và được bảo quản tốt, và trong số những hóa thạch nửa tỷ năm tuổi là rất nhiều mẫu vật của sinh vật biển.

Joseph Moysiuk, tác giả chính của một nghiên cứu các hóa thạch, cho biết: “Trước đây, chỉ có một vài phát hiện khác về bộ não hóa thạch, đặc biệt là từ kỷ Cambri, nhưng đây vẫn là thứ khá hiếm, và nó chỉ được quan sát thấy trong 10 năm qua.”

Mặc dù nhỏ bé - có chiều dài dưới 20 cm - S. hirpex có khả năng là một con vật đáng sợ đối với con mồi.

Moysiuk nói: “Nó thực sự hung dữ với những móng vuốt gai nhọn và cái miệng tròn khiến nó trông rất dữ tợn. Nó cũng có những chiếc gai dài, giống như cái cào để săn tìm bất kỳ sinh vật bị chôn vùi nào, những cánh bên hông để giúp nó lướt qua mặt nước và những chiếc gai hình đinh ba chiếu về phía nhau từ phần phụ đối diện mà chúng tôi nghĩ rằng nó đã sử dụng như một cái hàm để nghiền nát con mồi của nó". 

Các hóa thạch cho thấy não của S. hirpex được chia thành hai phần: phần đại não trước, nối với mắt của nó và deutocerebrum, liên kết với các móng vuốt phía trước. Cấu trúc não này khác với cấu trúc ba thùy của động vật chân đốt hiện đại là họ hàng xa của S. hirpex, chẳng hạn như côn trùng . Ngược lại, não của những họ hàng hiện đại này, kết nối não với môi của côn trùng, hoặc môi trên, giữa các bộ phận cơ thể khác.

Moysiuk cho biết: “Việc bảo tồn não của những loài động vật này cho chúng tôi cái nhìn trực tiếp về sự tiến hóa của hệ thần kinh từ mẫu hóa thạch”.

Một khía cạnh thú vị khác của S. hirpex là con mắt thứ ba ở giữa quá kích thước của nó, một đặc điểm lần đầu tiên được quan sát thấy trong máy điều quang phóng xạ.

Ông nói: “Việc tìm thấy con mắt thứ ba là một ngạc nhiên khá lớn đối với chúng tôi. Lần đầu tiên, chúng tôi có thể nhận ra con mắt trung gian khổng lồ này bên cạnh cặp mắt cổ mà chúng tôi đã từng biết".

Moysiuk suy đoán, con mắt thứ ba này đã giúp con vật định hướng và nó đặc biệt quan trọng đối với một loài săn mồi như Stanleycaris vốn phải di chuyển nhanh chóng và chính xác trong môi trường.

Ba trong số các hóa thạch S. hirpex được khai quật trong quá trình đào hiện đang được trưng bày vĩnh viễn tại Bảo tàng Hoàng gia Ontario trong Phòng trưng bày Willner Madge, Dawn of Life.

Phát hiện được công bố ngày 8/7 trên tạp chí Current Biology.

TIN CŨ HƠN
Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Xác voi Ma mút 42.000 năm tuổi xuất hiện trước công chúng

Chú voi Ma mút có tên Lyuba sau 42.000 năm bị chôn vùi dưới bùn lầy đã lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng Mỹ tại Bảo tàng The Field, bang Chicago.

Đăng ngày: 03/12/2025
Choáng váng với hóa thạch quái vật biển có cổ dài tới 3m

Choáng váng với hóa thạch quái vật biển có cổ dài tới 3m

Các nhà nghiên cứu phát hiện một loài bò sát cổ đại với chiếc cổ dài gấp 3 lần cơ thể và hàm răng nhọn hoắt giúp phục kích con mồi.

Đăng ngày: 03/12/2025
Loài khủng long khổng lồ kỳ dị có hình dạng như một... con nhím

Loài khủng long khổng lồ kỳ dị có hình dạng như một... con nhím

Trong các loài khủng long đã được con người biết đến, Augustinia được coi là một trong những loài khủng long có hình thù kỳ lạ nhất.

Đăng ngày: 02/12/2025
Bất ngờ phát hiện xác tàu đắm thế kỷ 19 bí ẩn ở Vịnh Mexico

Bất ngờ phát hiện xác tàu đắm thế kỷ 19 bí ẩn ở Vịnh Mexico

Một con tàu đắm bí ẩn đã được phát hiện ở Vịnh Mexico vào ngày 16/5 bởi các nhà nghiên cứu của Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) khi đang thử nghiệm thiết bị bay không người lái dưới nước.

Đăng ngày: 30/11/2025
Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Thanh kiếm Câu Tiễn được làm từ đồng và thiếc vẫn giữ được độ sắc bén và sáng bóng sau hàng nghìn năm tồn tại.

Đăng ngày: 26/11/2025
Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Khi khai quật các nhà khảo cổ đều thấy bất ngờ khi phát hiện một thanh kiếm cổ bằng đồng xanh không hề bị gỉ sét, màu sắc vẫn như mới sau hơn 2000 năm.

Đăng ngày: 26/11/2025
Tìm thấy hóa thạch 66 triệu năm tuổi ngoài trung tâm thương mại tại Bangkok

Tìm thấy hóa thạch 66 triệu năm tuổi ngoài trung tâm thương mại tại Bangkok

Một người mua sắm đã phát hiện hóa thạch của các sinh vật biển, được cho là đã chết cách đây 66 triệu năm, trên lối đi bộ bên ngoài một trung tâm thương mại ở Thái Lan.

Đăng ngày: 24/11/2025
Khoa Học News