Hơn một thế kỷ giải mã căn bệnh làm đắm hai con tàu thám hiểm

Thủy thủ đoàn thám hiểm Franklin năm 1845 bị cho là đã thiệt mạng vì bệnh Addison do lao, theo kết luận mới được công bố.

Ngày 19/5/1845, thuyền trưởng John Franklin dẫn đầu tàu HMS Erebus và HMS Terror lên đường khám phá Hành lang Tây Bắc, tuyến đường đi qua Bắc Băng Dương nối Đại Tây Dương với Thái Bình Dương. Khởi đầu với đầy hy vọng, chuyến thám hiểm kết thúc bằng bi kịch khi hai con tàu mắc kẹt trong băng và toàn bộ 129 người thuộc thủy thủ đoàn không ai sống sót.

Trải qua thời gian, câu chuyện về chuyến thám hiểm Franklin được thêu dệt thành huyền thoại. Gần đây, giáo sư Russell Taichman từ Đại học Michigan (Mỹ) đã đưa ra các bằng chứng mới lý giải nguyên nhân khiến 129 người qua đời.


Minh họa một trong 2 con tàu bị kẹt giữa băng. (Tranh: De Agostin).

Trên tờ Arctic, giáo sư Taichman nhận định đoàn thám hiểm Franklin chết vì bệnh Addison, dạng rối loạn xảy ra khi tuyến thượng thận hoạt động không hiệu quả và không sản xuất đủ hormone cần thiết.

"Trước đây, nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến bệnh Addison là lao", giáo sư Taichman nói. Theo ông, bệnh nhân Addison gặp khó khăn trong việc điều hòa natri dẫn đến mất cân bằng chất lỏng. Họ lâm vào tình trạng thiếu nước, không thể duy trì cân nặng ngay cả khi đầy đủ thức ăn. Dấu hiệu đặc trưng của bệnh Addison là sụt cân, da và môi sậm màu, lợi đen.

Trên thực tế, ghi chép do các nhân chứng để lại cho thấy nhiều thủy thủ "gầy gò một cách đáng sợ với phần miệng khô, đen" dù hai con tàu chở theo khối lượng lớn thực phẩm. Một số nhà sử học lập luận ngộ độc chì, thiếu vitamin C cùng thời tiết giá lạnh là nguyên nhân dẫn đến cái chết của đoàn thám hiểm song giáo sư Taichman tin rằng thứ đánh gục họ chính là bệnh Addison. Đặc biệt, dấu hiệu bệnh lao được tìm thấy ở ít nhất 3 thủy thủ.

"Thiếu vitamin C và phơi nhiễm chì góp phần gây nên căn bệnh Addison", giáo sư Taichman nói. "Phát hiện này chính là bước tiến quan trọng để hiểu rõ hơn về một trong những bí ẩn lớn nhất công cuộc thám hiểm Bắc Cực".

Loading...
TIN CŨ HƠN
Thuốc lá điện tử là gì? Nó chứa gì bên trong?

Thuốc lá điện tử là gì? Nó chứa gì bên trong?

Cách đây không lâu một nghiên cứu do Đại học Havard với sự tài trợ từ chính phủ Mỹ đã kết luận 75% trong số 51 loại tinh dầu thuốc lá điện tử có chứa diacetyl, một loại chất gây bệnh viêm phổi tắc nghẽn.

Đăng ngày: 01/07/2025
Say nắng, say nóng: Nguyên nhân và cách xử trí

Say nắng, say nóng: Nguyên nhân và cách xử trí

Say nắng, say nóng là hiện tượng thường gặp trong mùa hè, đặc biệt là trong những ngày nắng nóng cao điểm...

Đăng ngày: 26/06/2025
Những dấu hiệu đầu tiên của bệnh ung thư cổ tử cung

Những dấu hiệu đầu tiên của bệnh ung thư cổ tử cung

Nếu bị ung thư cổ tử cung, chị em có thể có những dấu hiệu khác thường như đau vùng chậu, chảy máu âm đạo bất thường...

Đăng ngày: 26/06/2025
Các biện pháp xử trí khi bị ngộ độc thực phẩm tại nhà

Các biện pháp xử trí khi bị ngộ độc thực phẩm tại nhà

Ngộ độc thực phẩm là biểu hiện bệnh lý xuất hiện sau khi ăn, uống những thức ăn nhiễm độc, nhiễm khuẩn, thức ăn bị biến chất ôi thiu, có chất bảo quản, phụ gia.

Đăng ngày: 25/06/2025
Những thực phẩm nên ăn và nên tránh khi bị thủy đậu

Những thực phẩm nên ăn và nên tránh khi bị thủy đậu

Việc ăn uống đúng cách sẽ giúp người bệnh mau hồi phục sức khỏe, tránh biến chứng khi bị thủy đậu.

Đăng ngày: 25/06/2025
Những cách làm mát cơ thể đơn giản trong ngày nóng

Những cách làm mát cơ thể đơn giản trong ngày nóng

Trong tình hình nắng nóng hoành hành trên toàn cầu, các chuyên gia đưa ra một số lưu ý về chế độ ăn uống và sinh hoạt có thể giúp cơ thể giải nhiệt hiệu quả hơn.

Đăng ngày: 22/06/2025
Các nhà khoa học đã làm gì với bộ não của Albert Einstein

Các nhà khoa học đã làm gì với bộ não của Albert Einstein

​Albert Einstein (1879-1955) là nhà bác học thiên tài và kiệt xuất trong lịch sử phát triển nhân loại.

Đăng ngày: 18/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News