Kế hoạch phóng tàu thăm dò Mặt trời đầu tiên của Trung Quốc

Kính viễn vọng cực mạnh phóng vào không gian trong mùa thu năm nay sẽ bắt đầu nhiệm vụ 4 năm nhằm chụp ảnh Mặt Trời trong giai đoạn hoạt động mạnh.

Theo dự kiến, Tàu thăm dò mang tên ASO-S sẽ phóng ngày 20/10 từ Trung tâm phóng vệ tinh Tửu Tuyền trên sa mạc Gobi. Cỗ máy sẽ gia nhập đội kính viễn vọng quan sát Mặt Trời bao gồm tàu thăm dò Parker của NASA và tàu bay quanh quỹ đạo Solar Orbiter của Cơ quan Vũ trụ châu Âu. ASO-S sẽ tham gia theo dõi chặt chẽ Mặt Trời khi ngôi sao tiến gần đến giai đoạn cực đại, thời kỳ Mặt Trời hoạt động mạnh được dự đoán đạt đỉnh vào năm 2025.

Kính viễn vọng Trung Quốc trang bị thiết bị tối tân để tiến hành quan sát vốn bất khả thi trên bất kỳ nền tảng nào khác. Từ độ cao 720 km phía trên Trái Đất, ASO-S sẽ là kính viễn vọng đầu tiên có thể theo dõi đồng thời hai hoạt động dữ dội nhất là lóa Mặt Trời và cơn phun trào cực quang cũng như từ trường của ngôi sao. Điều này sẽ giúp con người hiểu rõ mối quan hệ giữa những hiện tượng này và cách chúng thúc đẩy thời tiết vũ trụ hỗn loạn, dẫn tới gián đoạn lưới điện và dịch vụ Internet trên Trái Đất.

Lóa Mặt Trời là chớp ánh sáng cực mạnh trong khi cơn phun trào cực quang giải phóng những đám mây hạt tích điện gọi là plasma. Giới nghiên cứu cho rằng cả hai hiện tượng đều do từ trường rối loạn của Mặt Trời gây ra. Mặt Trời hoạt động mạnh hơn từ khi chu kỳ hiện nay bắt đầu vào tháng 12/2019. Trong giai đoạn cực đại, lóa Mặt Trời có thể xảy ra nhiều lần mỗi ngày, một số mạnh ngang một tỷ quả bom hydro, theo NASA.

Mục tiêu khoa học trọng tâm của ASO-S là quan sát từ trường của Mặt trời và hai hiện tượng phun trào chính trên bề mặt ngôi sao, bao gồm ngọn lửa Mặt trời (solar flare) và các vụ giải phóng lượng vật chất cực quang (CME).

Khi đi vào quỹ đạo, tàu thăm dò sẽ triển khai ba trọng tải là Máy ghi từ FMG, Máy chụp ảnh tia X cứng và Kính viễn vọng Mặt trời Lyman-alpha.


Tàu ASO-S sẽ theo dõi Mặt trời trong ít nhất 4 năm. (Ảnh: WIC News).

Cho đến nay, Mặt trời là ngôi sao cố định duy nhất có thể được nghiên cứu chi tiết. Do phần lớn bức xạ của nó bị chặn lại bởi bầu khí quyển Trái đất, các nhà thiên văn học nếu muốn nắm được bức tranh hoàn chỉnh về Mặt trời buộc phải đưa các tàu thăm dò vào không gian.

Mặt trời đã bước vào Chu kỳ thứ 25 và ước tính, nó sẽ đạt bức xạ cực đại vào năm 2025. Tàu thăm dò Mặt trời có thể giúp thu thập các bản ghi chi tiết về hoạt động của ngôi sao trong khoảng thời gian đó, nhà nghiên cứu Gan Weiqun từ Cục Vũ trụ Quốc gia Trung Quốc cho biết.

Từ thập niên 1960, hơn 70 nhiệm vụ đã phóng vào không gian để nghiên cứu Mặt Trời. Các nhà khoa học Trung Quốc đã phát triển thiết bị cảm biến Mặt Trời từ xa và đặt trên nhiều vệ tinh khác, nhưng ASO-S sẽ là công cụ cỡ lớn đầu tiên để tìm hiểu về ngôi sao. Kính viễn vọng nặng 888 kg sẽ chở thiết bị quan sát từ trường, lóa Mặt Trời và cơn phun trào cực quang. Các thiết bị được thiết kế để hoạt động cùng nhau, quan sát ở độ phân giải cao.

Theo nhóm nghiên cứu, dữ liệu từ ASO-S sẽ được chia sẻ với cộng đồng khoa học toàn cầu. Hồi tháng 10 năm ngoái, Trung Quốc phóng một vệ tinh thử nghiệm nhỏ mang tên Chinese Hydrogen-Alpha Solar Explorer (CHASE) để nghiên cứu lóa Mặt Trời và hoạt động như tiền thân của ASO-S.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Các nhà khoa học đưa ra kết luận không ngờ tới về du hành thời gian

Các nhà khoa học đưa ra kết luận không ngờ tới về du hành thời gian

Các nhà khoa học vừa xác nhận tìm thấy hạt nhân hình quả lê. Điều này không chỉ đi ngược với một số quy luật vật lý mà còn chứng minh rằng du hành thời gian là bất khả thi.

Đăng ngày: 02/04/2025
Đường thay đổi ngày quốc tế

Đường thay đổi ngày quốc tế

Trái đất tự quay từ Tây sang Đông, sáng, trưa, chiều, tối lần lượt xuất hiện ở các nước trên thế giới một cách tuần hoàn. Vậy một ngày mới trên Trái đất nên bắt đầu từ đâu và kết thúc ở đâu? Để tránh sự hỗn loạn về ngày tháng, Hội ng

Đăng ngày: 31/03/2025
Bản đồ trái đất và các hành tinh

Bản đồ trái đất và các hành tinh

Nếu bạn là người bắt đầu yêu thích môn thiên văn học thì việc nhận dạng vị trí, tên gọi, thông tin về các hành tinh trong vũ trụ không phải là điều dễ dàng.  Với Home Planet, bạn có thể dễ dàng biết được tất cả các th&ocirc

Đăng ngày: 30/03/2025
Đặt tên cho các ngôi sao, cần cả một chiến dịch toàn cầu

Đặt tên cho các ngôi sao, cần cả một chiến dịch toàn cầu

Tên đăng ký phải sử dụng từ 4 đến 16 ký tự La tinh và chưa từng được đặt cho bất cứ thiên thể nào khác.

Đăng ngày: 29/03/2025
Những điều bạn chưa biết về Tinh vân

Những điều bạn chưa biết về Tinh vân

Tinh vân là một thiên thể ở dạng mây mù gồm khí sao và bụi vũ trụ. Tỷ trọng vật chất trong tinh vân rất thấp. Nếu đo bằng tiêu chuẩn trên Trái đất, có nơi hầu như là chân không. Nhưng thể tích tinh vân lại cực kỳ to lớn, cũng phải đế

Đăng ngày: 28/03/2025
10 câu đố vui về vũ trụ

10 câu đố vui về vũ trụ

Khoa học ngày nay tiến nhanh đến mức đôi khi bạn khó lòng nhận ra đâu là sự thực, đâu là giả tưởng. 10 tuyên bố sau đây bấp bênh giữa hai trạng thái này. Với mỗi câu, bạn hãy phân biệt thực tế - viễn tưởng, và tì

Đăng ngày: 25/03/2025
Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem hiện tượng Nhật Thực, Nguyệt Thực là gì? Tại sao nó lại được những người yêu thích thiên văn học quan tâm đến vậy.

Đăng ngày: 22/03/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News