Khai quật được hài cốt 118 nạn nhân hiến tế bị bịt miệng bằng giẻ

Cao răng của một số người bị hiến tế cho thần mưa Maya 1.000 năm trước chứa những sợi nhỏ màu xanh lam, có thể là từ giẻ bịt miệng.

Các nhà khoa học nghiên cứu miệng của hơn 118 nạn nhân hiến tế thời Maya cổ điển (năm 250 đến năm 925), xem xét mảng bám vôi hóa trên răng, còn gọi là cao răng, Live Science hôm 10/10 đưa tin. Nghiên cứu mới công bố trên tạp chí International Journal of Osteoarchaeology, mô tả những sợi màu xanh lam kỳ lạ bám vào răng của ít nhất hai nạn nhân.


Lối vào hang Midnight Terror ở Belize. (Ảnh: Đại học Bang California Los Angeles)

Hang động Midnight Terror ở Belize được phát hiện từ năm 2006. Nơi đây lưu giữ hơn 10.000 mảnh xương, thuộc về ít nhất 118 người, nhiều người trong đó có dấu hiệu bị chấn thương vào gần thời điểm chết. Các nhà khoa học cho rằng những người này bị hiến tế cho thần mưa Maya hơn 1.000 năm trước.

"Sau khi tìm thấy những trường hợp bệnh lý răng miệng nhỏ, tôi bắt đầu quan tâm đến việc xác định thực phẩm mà các nạn nhân từng ăn", Amy Chan, tác giả chính của nghiên cứu mới, nhà khảo cổ tại Đại học Bang California Los Angeles, nói.

Cao răng có thể lưu giữ những mảnh thức ăn tí hon - ví dụ như hạt phấn, tinh bột và phytolith (cấu trúc khoáng hóa siêu nhỏ trong mô thực vật). Vì vậy, Chan đã lấy mẫu mảng bám của 6 chiếc răng và gửi cho đồng tác giả nghiên cứu Linda Scott Cummings, chủ tịch kiêm CEO của PaleoResearch. Cummings phát hiện, các mẫu chủ yếu chứa sợi cotton và một số được nhuộm màu xanh lam.

"Phát hiện sợi cotton xanh lam trong hai mẫu là điều vô cùng bất ngờ vì màu này rất quan trọng trong nghi lễ Maya", Chan cho biết. Chan cùng các đồng nghiệp cho rằng có thể nạn nhân đã ngậm vải cotton trong miệng, nhiều khả năng là giẻ bịt miệng dùng khi hiến tế. Nếu bị giam giữ trong thời gian dài, các sợi xanh lam có thể lẫn vào cao răng của nạn nhân.


Sợi màu xanh lam, nhiều khả năng là sợi cotton, trong hang Midnight Terror. (Ảnh: Linda Scott Cummings/Viện PaleoResearch)

"Thật thú vị khi các nhà nghiên cứu tìm thấy sợi nhuộm màu trong cao răng. Nhiều người nghĩ rằng cao răng chỉ phản ánh chế độ ăn uống, nhưng nghiên cứu mới là ví dụ tuyệt vời cho thấy có thể thu được nhiều thông tin hơn", Gabriel Wrobel, nhà khảo cổ sinh học tại Đại học Bang Michigan, người không tham gia nghiên cứu, nhận xét.

Chan cùng các đồng nghiệp thừa nhận, nghiên cứu mới cung cấp bằng chứng đầu tiên về sợi xanh trong cao răng của người Maya nhưng vẫn còn một số hạn chế. Đầu tiên, tốc độ mảng bám hình thành và cứng lại khác nhau tùy vào loại thức ăn và sinh lý của mỗi người, nên nhóm chuyên gia không thể biết chắc chắn các sợi bị mắc kẹt từ khi nào. Ngoài ra, rất ít răng của các nạn nhân trong hang Midnight Terror có cao răng, khiến phân tích của nhóm bị hạn chế.

"Những nghiên cứu trong tương lai sẽ cung cấp bối cảnh rộng hơn để giải thích thông tin này", nhóm nghiên cứu viết.

TIN CŨ HƠN
Sinh vật 2.000 tuổi nguyên vẹn và gây choáng váng ở thành phố hóa đá

Sinh vật 2.000 tuổi nguyên vẹn và gây choáng váng ở thành phố hóa đá

Bức tranh về cuộc sống bị hóa đá ở đô thành Pompeii cổ đại đã được bổ sung một mẫu vật bất ngờ: một con rùa bị ngưng đọng thời gian suốt 2.000 năm với quả trứng nguyên vẹn trong bụng.

Đăng ngày: 15/11/2025
Phát hiện loài

Phát hiện loài "quái điểu" chuyên ăn thịt chim khổng lồ

Đại bàng Haast sống ở New Zealand, chúng nặng tới 15kg và móng vuốt dài tới 9cm, sải cánh lên đến 3m.

Đăng ngày: 14/11/2025
Những món báu vật vô giá mang đậm dấu ấn của các triều đại ở Trung Quốc

Những món báu vật vô giá mang đậm dấu ấn của các triều đại ở Trung Quốc

Bên trong bảo tàng Cố Cung ở Bắc Kinh, Trung Quốc, hiện đang lưu giữ và trưng bày hơn 1,8 triệu cổ vật của nhiều triều đại nước này.

Đăng ngày: 04/11/2025
TQ: Lăng mộ chôn 46 cô gái khỏa thân và điều gây sốc đằng sau

TQ: Lăng mộ chôn 46 cô gái khỏa thân và điều gây sốc đằng sau

Điều kỳ lạ là 46 cỗ quan tài này có hình dáng và kích thước giống hệt nhau.

Đăng ngày: 31/10/2025
Sốc với xác ướp nửa tỉ tuổi nguyên vẹn như mới chết hôm qua ở Trung Quốc

Sốc với xác ướp nửa tỉ tuổi nguyên vẹn như mới chết hôm qua ở Trung Quốc

Xác ướp tự nhiên tốt nhất thế giới đã được tìm thấy ở Nam Trung Quốc, được bảo tồn hoàn hảo trong không gian ba chiều dù đã chết ít nhất 540 triệu năm trước.

Đăng ngày: 30/10/2025
Chiến binh Goliath có thể không khổng lồ như trong Kinh thánh miêu tả

Chiến binh Goliath có thể không khổng lồ như trong Kinh thánh miêu tả

Các phiên bản đầu tiên của Kinh thánh mô tả Goliath - chiến binh Philistine cổ đại được biết đến là một người khổng lồ có chiều cao theo thuật ngữ cổ đại đạt tới bốn cubit và một sải tay.

Đăng ngày: 24/10/2025
Nhà của người La Mã cổ đại: Càng có tiền càng sống thấp, tầng lớp nghèo sống ở tầng cao nhất

Nhà của người La Mã cổ đại: Càng có tiền càng sống thấp, tầng lớp nghèo sống ở tầng cao nhất

Vào thời kỳ hưng thịnh, đế chế La Mã cổ đại là nơi tập trung những thành phố ồn áo, náo nhiệt và nhộn nhịp bậc nhất thời điểm đó. Đó là nơi cư trú của mọi công dân thuộc các tầng lớp khác nhau.

Đăng ngày: 23/10/2025
Khoa Học News