Khám phá tòa nhà "chọc trời" đầu tiên trên thế giới

Nếu Chicago là nơi đầu tiên có nhà chọc trời thì Texas lại là quê hương của một cú lừa ngoạn mục của một tòa "chọc trời" khác.

Từ "skyscraper" trong tiếng Anh lần đầu tiên được sử dụng để mô tả những tòa nhà cao tầng vào thế kỉ 19 tại Mỹ, thời điểm mà các công trình xây dựng bắt đầu mọc lên như nấm. Kể từ khi khái niệm này xuất hiện, tòa tháp chọc trời đầu tiên là Home Insurance, được xây tại Chicago vào năm 1885. Tòa nhà cao 55m này do kiến trúc sư William Le Baron Jenney (1832-1907) thiết kế.

Khi Jenney đệ trình bản thiết kế của mình, hội đồng thành phố còn hoài nghi liệu tòa nhà có thực sự tự đứng vững được hay không. Thời ấy, các công trình kiến trúc đều được xây với những bức tường chịu lực dày cộp. Tuy nhiên, các bức tường của Home Insurance lại rất mỏng nhờ khung thép chống đỡ. Điều này khiến nó trở nên nhẹ hơn, cao hơn trong khi trọng lượng chỉ bằng một phần ba so với các công trình đương thời. 

Thực tế đã chứng minh, tòa nhà không những vững vàng, mà còn là điểm nhấn đặc biệt, tạo nên một trường phái kiến trúc mới mang tên Chicago. Chưa đầy 10 năm sau khi tòa Home Insurance hoàn thành, thành phố có thêm 12 tòa nhà chọc trời cao từ 16 đến 20 tầng sừng sững ở trung tâm tài chính. Những tòa nhà chọc trời này nhanh chóng trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn của thành phố.


Trước kia, từ "skycraper" thường được dùng trong các trò đùa, khi trêu chọc một người hoặc một vật lênh khênh. Trên ảnh là tòa Home Insurance Building, cao 55m. (Ảnh: Corbis).

Tuy nhiên, tòa nhà chọc trời đầu tiên - nguồn cảm hứng cho các công trình về sau, lại bị phá hủy vào năm 1931, để nhường chỗ cho một tòa nhà chọc trời khác là Field Building, cao 163m với 45 tầng. 

Bên cạnh tòa nhà chọc trời đầu tiên, nước Mỹ còn có tòa nhà chọc trời nhỏ nhất thế giới là Newby-McMahon. Tòa nhà chỉ cao khoảng 12m với 4 tầng và sự ra đời của tòa nhà này đến nay vẫn được nhiều người nhắc đến với tính từ "thú vị", "độc đáo".

Năm 1912, một mỏ dầu lớn được phát hiện gần thị trấn Burkburnett, thuộc hạt Wichita, Texas. Người dân từ khắp nơi kéo tới đây sinh sống, kinh tế trong vùng nhờ thế phát triển sôi động. Năm 1918, nơi đây có khoảng 20.000 người định cư, khiến thành phố khan hiếm nơi đặt văn phòng. Kỹ sư J.D. McMahon đã đưa ra một giải pháp là tòa nhà cao tầng Newby-McMahon.


Sau khi lừa các nhà đầu tư bằng một công trình "chọc trời" tý hon, McMahon ung dung rời Texas với số tiền thừa đút túi khổng lồ. (Ảnh: Solomon Chaim).

Các nhà đầu tư nhanh chóng chuyển 200.000 USD cho McMahon để xây dựng tòa tháp "chọc trời" này. Bản thiết kế của tòa tháp cũng được vẽ và gửi cho mọi người, nhưng có một điều không ai để ý. Thay vì đơn vị đo lường được tính bằng feet (1 ft = 30,48 cm), McMahon lại cố tình ghi bằng inch (1 in = 2,54 cm). Điều đó có nghĩa là thay vì công trình cao tương đương với một tòa nhà 40 tầng, trên thực tế nó chỉ cao 4 tầng.

Đến khi nhận kết quả bàn giao, các nhà đầu tư mới "ngã ngửa" và khởi kiện McMahon vì tội lừa đảo. Tuy nhiên, bản án lại nghiêng về phía McMahon, vì trên thực tế ông đã ghi bản vẽ với đơn vị đo là inch, chứ không phải feet. Lỗi do các nhà đầu tư không phát hiện ra điều này và McMahon đã xây dựng chính xác những gì họ đã ký kết.

Trên thực tế, các tòa nhà cao tầng đã có từ rất lâu đời. Tại thành phố sa mạc Shibam ở Yemen, có những tòa dân cư xây bằng gạch bùn cao đến 10 tầng, được xây dựng vào thế kỷ 13. Hay như ở San Gimignano, vùng Tuscany, Itay đã từng có hơn 70 tòa nhà cao hơn 60m, tất cả đều được xây dựng trước thế kỷ 15. Tuy nhiên, khái niệm "chọc trời" này chỉ được biết đến và sử dụng rộng rãi từ thế kỷ 19.

TIN CŨ HƠN
Lời giải khoa học cho hiện tượng

Lời giải khoa học cho hiện tượng "ruồi bay trước mắt"

Một vài nghiên cứu đã chỉ ra rằng, có tới 70% người dân gặp phải trường hợp này. Vậy, hiện tượng "ruồi bay trước mắt" là gì?

Đăng ngày: 06/12/2025

"Nụ hôn dưới cây tầm gửi" trong lễ Giáng Sinh: tục lệ này bắt nguồn từ đâu và có ý nghĩa gì?

Vào ngày lễ Giáng Sinh, các cặp đôi phương Tây có tập tục trao nhau nụ hôn dưới nhánh cây tầm gửi. Nhưng để làm gì?

Đăng ngày: 06/12/2025
Tổng thống đắc cử Trump thực hiện nghi thức nhậm chức thế nào?

Tổng thống đắc cử Trump thực hiện nghi thức nhậm chức thế nào?

Lễ nhậm chức Tổng thống Hoa Kỳ có lịch sử, quy trình và dấu ấn đặc biệt gì? Cùng theo dõi Infographic sau đây để theo dõi sự kiện thú vị 4 năm mới có một lần này.

Đăng ngày: 05/12/2025
Rừng ngập mặn là gì? Hệ sinh thái rừng ngập mặn ở Việt Nam

Rừng ngập mặn là gì? Hệ sinh thái rừng ngập mặn ở Việt Nam

Rừng ngập mặn là một hệ sinh thái độc đáo với những những đặc điểm riêng biệt đã tạo ra sự phong phú cho thiên nhiên của chúng ta.

Đăng ngày: 05/12/2025
Nghi thức chào đón năm mới của người dân khắp thế giới

Nghi thức chào đón năm mới của người dân khắp thế giới

Năm mới, người Đan Mạch sẽ mang toàn bộ bát đĩa cũ không sử dụng ra đập nát trước cửa nhà hàng xóm.

Đăng ngày: 05/12/2025
Ý nghĩa và những điều thú vị về vòng nguyệt quế Giáng sinh

Ý nghĩa và những điều thú vị về vòng nguyệt quế Giáng sinh

Mỗi năm khi mùa Giáng sinh về người ta thường hay trang hoàng nhà cửa bằng cây thông và những bông hoa tuyết lấp lánh. Bên cạnh đó một chiếc vòng nguyệt quế treo trước cửa cũng được xem là vật không thể thiếu.

Đăng ngày: 04/12/2025
Bài toán siêu khó tồn tại hàng thập kỷ đã được giải, đáp án nặng tới 200TB

Bài toán siêu khó tồn tại hàng thập kỷ đã được giải, đáp án nặng tới 200TB

Dung lượng khổng lồ chỉ để chứa lời giải cho một bài toán. Thực sự bài toán đó khó vậy sao?

Đăng ngày: 04/12/2025
Khoa Học News