Khoảnh khắc ngôi sao chết giống viên ngọc tím giữa vũ trụ

Đài quan sát tia X Chandra của NASA chụp lại khoảnh khắc ngôi sao “lột” dần từng lớp vỏ ngoài, tạo ra bong bóng màu tím như ngọc thạch anh.


Bong bóng khí màu tím bao quanh ngôi sao chết. (Ảnh: NASA).

Khi các ngôi sao như Mặt trời cạn kiệt nhiên liệu, chúng mất dần lớp vỏ ngoài và phần lõi co lại dần. Sử dụng Đài quan sát tia X Chandra của NASA, một nhóm nhà thiên văn học quốc tế tìm thấy bong bóng khí gas nóng ở trung tâm của ngôi sao chết, tinh vân hành tinh trong dải Ngân Hà mang tên IC 4593. Ở cách Trái đất khoảng 7.800 năm ánh sáng, IC 4593 tinh vân hành tinh xa xôi nhất từng được phát hiện bằng Chandra.

Trong ảnh chụp mới, IC 4593 có màu tím, tương tự ngọc amethyst trong các hốc tinh thể trên khắp thế giới. Bong bóng của nó hình thành từ khí gas nóng tới hơn một triệu độ C. Nhiệt độ cao này là kết quả từ vật liệu bị thổi bay khỏi phần lõi co lại của ngôi sao và va chạm với khí gas bắn ra trước đó. Bức ảnh tổng hợp cũng chứa dữ liệu ánh sáng khả kiến từ Kính viễn vọng Không gian Hubble. Những vùng màu hồng phản ánh khí gas lạnh bao gồm nitơ, oxy và hydro, trong khi màu xanh chủ yếu là nitơ.

Dù mang tên tinh vân hành tinh, IC 4593 thuộc nhóm thiên thể không liên quan tới hành tinh. Tinh vân hành tinh hình thành sau khi lõi của ngôi sao lớn bằng Mặt trời thu nhỏ trong khi các lớp ngoài mở rộng và nguội đi. Trong trường hợp Mặt trời, lớp vỏ ngoài của nó sẽ mở rộng tới quỹ đạo sao Kim trong vài tỷ năm tới. Ngoài khí nóng, nghiên cứu còn tìm thấy bằng chứng về nguồn tia X ở trung tâm của IC 4593. Sự phát xạ tia X này có năng lượng cao hơn bong bóng khí gas nóng. Nguồn tia X này có thể đến từ ngôi sao đang chết hoặc ngôi sao đồng hành với nó trong hệ.

TIN CŨ HƠN
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Các nhà khoa học lần đầu tiên quan sát được hiện tượng 3 thiên hà cùng va vào nhau, đặt những siêu hố đen tại trung tâm của chúng vào quỹ đạo để hợp nhất.

Đăng ngày: 14/10/2025
Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Thiên thạch là gì? Một câu hỏi nghe rất quen thuộc, tưởng chừng dễ ấy thế mà nó đã và đang đánh đố không ít người.

Đăng ngày: 12/10/2025
Những điều bạn chưa biết về sao băng

Những điều bạn chưa biết về sao băng

Sao băng là gì mà có khả năng tạo nên những trận mưa sao băng đình đám? Và sự thật về những ngôi sao băng có huyền bí như chúng ta tưởng…

Đăng ngày: 12/10/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 11/10/2025
Hành tinh lùn có vành đai giống sao Thổ trong Hệ Mặt trời

Hành tinh lùn có vành đai giống sao Thổ trong Hệ Mặt trời

Nhà thiên văn học tại Viện Vật lý thiên văn Andalusia, Tây Ban Nha, và các cộng sự phát hiện một vành đai lớn xung quanh hành tinh lùn Haumea nằm bên ngoài quỹ đạo của sao Hải Vương.

Đăng ngày: 10/10/2025
Tổng quan về sao Hỏa

Tổng quan về sao Hỏa

Sao Hỏa còn gọi là: Hỏa Tinh, là hành tinh thứ tư tính từ Mặt Trời trong Thái Dương Hệ. Đôi khi hành tinh này còn được gọi tên là Hỏa Tinh.

Đăng ngày: 10/10/2025
Khoa Học News