Làm thế nào cá lấy oxy từ nước nhanh như vậy?

Trong nước có lượng oxy ít ỏi, thế nhưng cá lại có khả năng hấp thụ khoảng 75% oxy đi qua chúng; gấp đôi tỷ lệ oxy mà phổi của chúng ta chiết xuất từ ​​​hơi thở không khí.

Cá có thể thở theo nhiều cách khác nhau, nhưng phổ biến nhất là thông qua việc sử dụng mang. Các cơ quan phân nhánh này thường có bốn cặp, tất cả đều được bao bọc trong khoang mang. Các khoang này được bảo vệ bởi nắp mang, hay còn gọi là nắp mang, đóng vai trò thiết yếu đối với quá trình thở dưới nước như chính mang.

Khi hầu hết các loài cá hít thở, đầu tiên chúng đóng nắp mang lại và uống một ngụm nước. Sau đó, chúng mở nắp mang ra, tạo ra chênh lệch áp suất kéo nước qua mang, bao gồm các sợi giống như sợi chỉ được phân bổ đều dọc theo cung mang. Các sợi này được bao phủ bởi vô số mạch máu nhỏ gọi là mao mạch, ngoài ra còn có các phần mở rộng nhỏ gọi là phiến mang, giúp tăng thêm diện tích bề mặt của mang.

Khi nước đi qua các mao mạch này, màng đủ mỏng để các tế bào hồng cầu của cá kéo oxy hòa tan từ nước vào máu. Và giống như khi chúng ta thở bằng phổi, quá trình này giải phóng carbon dioxide, thoát ra ngoài nước qua nắp mang mở. Kỹ thuật này chỉ có hiệu quả dưới nước. Trên mặt đất, chênh lệch áp suất tạo ra do việc đóng mở nắp mang không đủ mạnh để kéo đủ không khí vào.


Cá thở thường xuyên hơn chúng ta rất nhiều.

Bên trong các phiến, máu chảy ngược hướng với nước, tạo ra hệ thống dòng chảy ngược giúp tối ưu hóa quá trình trao đổi khí. Trên thực tế, mang có thể hấp thụ khoảng 75% oxy đi qua chúng; gấp đôi tỷ lệ oxy mà phổi của chúng ta chiết xuất từ ​​​​hơi thở không khí. Cá cũng thở thường xuyên hơn chúng ta rất nhiều. Trung bình, một người trưởng thành hít thở từ 12 đến 18 lần một phút, trong khi hầu hết các loài cá kéo nước qua mang của chúng từ 20 đến 80 lần một phút.

Những con số đó thậm chí có thể khiến một vận động viên chạy marathon phải “chào thua”. Nhờ vào nhịp thở nhanh, thường xuyên và hiệu quả này, cá xử lý nhiều oxy hơn chúng ta rất nhiều.

TIN CŨ HƠN
Những loài động vật dễ bị nhầm lẫn

Những loài động vật dễ bị nhầm lẫn

Cá ngựa có tên gọi khiến người ta liên tưởng đến một loài ngựa thật, guinea pig thực chất là một loài chuột nuôi trong nhà hay cách gọi loài dơi lớn dễ gây nhầm lẫn với tên của một con cáo.

Đăng ngày: 02/12/2025
Kinh ngạc loài ếch khổng lồ, dài 1m, nặng 8kg

Kinh ngạc loài ếch khổng lồ, dài 1m, nặng 8kg

Chúng sống nhiều ở các khu rừng cận xích đạo của Tây Phi, nơi có những con sông chảy xiết và khu rừng rậm nhiệt đới, nóng ẩm quanh năm.

Đăng ngày: 02/12/2025
Loài cá sấu hiện đại vẫn có ngoại hình y hệt tổ tiên của chúng cách đây 200 triệu năm trước?

Loài cá sấu hiện đại vẫn có ngoại hình y hệt tổ tiên của chúng cách đây 200 triệu năm trước?

Nghiên cứu mới giúp giải thích tại sao ngoại hình của cá sấu không thay đổi trong 200 triệu năm qua.

Đăng ngày: 01/12/2025
Chuột chũi và quá trình chống lão hóa thành công

Chuột chũi và quá trình chống lão hóa thành công

Chuột chũi trụi lông trông giống như một cái xúc xích màu hồng, nhăn nhúm với hàm răng kiếm.

Đăng ngày: 30/11/2025
Năm 2005, 1.500 con cừu bất ngờ lao xuống vách đá tự sát tập thể, chuyên gia chỉ ra sai lầm đáng tiếc

Năm 2005, 1.500 con cừu bất ngờ lao xuống vách đá tự sát tập thể, chuyên gia chỉ ra sai lầm đáng tiếc

1.500 con cừu cùng nhau lao xuống vách đá tự sát vào năm 2005 hóa ra là do một sai lầm đáng tiếc. Đó là gì?

Đăng ngày: 30/11/2025
10 con vật có hình dáng kỳ lạ nhất thế giới

10 con vật có hình dáng kỳ lạ nhất thế giới

Thế giới động vật luôn phong phú và đa dạng với rất nhiều loài vật khác nhau. Dưới đây là 10 con vật được cho là có ngoại hình kỳ lạ nhất.

Đăng ngày: 30/11/2025
Năm loài bò sát lớn nhất trên trái đất còn sống

Năm loài bò sát lớn nhất trên trái đất còn sống

Bò sát đã có trên hành tinh chúng ta cách đây khoảng 300 triệu năm. Đến nay không ít loài bò sát có kích thước to như những quái vật khổng lồ vẫn còn tồn tại trên trái đất như: cá sấu nước mặn, trăn Amazon, rồng Komodo…

Đăng ngày: 30/11/2025
Khoa Học News