Lần đầu tiên các nhà khoa học đo được đơn vị thời gian ngắn nhất
Đơn vị đo thời gian ngắn nhất mà các nhà khoa học có thể đo được cho đến nay là zepto giây, đơn vị để đo thời gian một hạt ánh sáng đi qua một phân tử hydro.
Một zepto giây là một phần nghìn tỷ của một phần tỷ của một giây, hay là phần thập phân gồm 20 số 0 rồi đến số 1. Trước đây, các nhà nghiên cứu đã đi sâu tìm hiểu lĩnh vực zepto giây.
Một hạt ánh sáng, được gọi là một photon (mũi tên màu vàng), sinh ra các sóng electron từ một đám mây electron (xám) của một phân tử hydrogen (đỏ: nguyên tử). Kết quả của phản ứng này là cái gọi là vân giao thoa (tím-trắng). Vân giao thoa hơi lệch về bên phải, nhờ đó các nhà nghiên cứu tính toán được thời gian để photon đó đi từ nguyên tử này sang nguyên tử khác.
Năm 2016, một báo cáo đăng trên tạp chí Vật lý Tự nhiên đã sử dụng tia laser để đo được thời gian thành những phần nhỏ đến 850 zepto giây. Độ chính xác này là một bước nhảy vọt kể từ công trình giành giải Nobel năm 1999, là công trình đầu tiên đo được thời gian đến đơn vị femto giây. Một femto giây bằng một phần triệu của một phần tỷ của một giây.
Mỗi liên kết hóa học mất hàng femto giây để hình thành hoặc phá vỡ, nhưng ánh sáng chỉ mất hàng zepto giây để đi qua một phân tử hydro (H2). Để đo được hành trình vô cùng ngắn ngủi này, nhà vật lý học Reinhard Dörner của Trường đại học Goethe, Đức, và các đồng nghiệp đã bắn tia X từ máy gia tốc hạt PETRA III của Trung tâm nghiên cứu Elektronen-Synchrotron ở Hamburg, Đức.
Nhóm nghiên cứu đã xác định được mức năng lượng phù hợp của tia X để một photon đơn lẻ, hay một hạt ánh sáng, đánh bật hai electron ra khỏi một phân tử hydrogen. (Một phân tử hydrogen gồm 2 proton và 2 electron). Photon này đánh bật một electron ra khỏi phân tử, sau đó electron còn lại hơi giống như một hòn sỏi nhảy trên mặt hồ.
Những tương tác này tạo ra một đồ thị sóng gọi là vân giao thoa, mà nhà vật lý học Dörner và các đồng nghiệp có thể đo được bằng một dụng cụ gọi là kính hiển vi phản ứng COLTRIMS. Dụng cụ này là một máy đo hạt cực kỳ nhạy và chính xác có thể ghi lại các phản ứng phân tử và nguyên tử siêu nhanh. Kính hiển vi COLTRIMS đã ghi lại cả vân giao thoa và vị trí của phân tử hydrogen trong suốt phản ứng tương tác đó.
“Vì chúng ta đã biết định hướng không gian của phân tử hydrogen nên chúng tôi sử dụng cách tương tác của các sóng electron để tính toán chính xác khi nào thì photon đó chạm được đến nguyên tử hydrogen thứ nhất và khi nào thì đến nguyên tử thứ hai” – Đồng tác giả nghiên cứu, Tiến sĩ Sven Grundmann của Trường đại học Rostock, Đức, cho biết.
247 zepto giây, với một số khoảng trống tùy vào khoảng cách giữa các nguyên tử hydrogen trong phân tử tại thời điểm chính xác mà photon đó bay qua. Đây cũng chính là khoảng thời gian ánh sáng đi qua một phân tử hydrogen.
Nhà vật lý học Dörner cho biết: "Lần đầu tiên nhóm nghiên cứu quan sát thấy lớp vỏ electron trong một phân tử không phản ứng với ánh sáng ở tất cả mọi nơi đồng thời cùng một lúc. Có những khoảng trống thời gian vì thông tin bên trong phân tử chỉ lan truyền với tốc độ ánh sáng”.
Các kết quả nghiên cứu này vừa được công bố trên tạp chí Khoa học, Mỹ, vào ngày 16/10/2020.

Vì sao khi tuyết rơi thì ấm, tuyết tan thì lạnh?
Tuyết, tuyết rơi hay mưa tuyết là một hiện tượng thiên nhiên, giống như mưa nhưng là mưa của những tinh thể đá nhỏ.

Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Quốc tế thiếu nhi 1/6
Quốc tế thiếu nhi 1/6 được biết đến là ngày Tết dành cho trẻ em. Đây là dịp để trẻ được vui chơi, nhận những món quà ý nghĩa từ người thân.

Những điều kỳ diệu về cơ thể con người
Con người với khoảng 50 nghìn tỷ tế bào là một sinh vật sống cực kỳ phức tạp, chứa đựng nhiều điều bí ẩn chưa được khám phá.

Sự thật thú vị về ngày lễ Tạ ơn
Bạn có biết, Lễ Tạ Ơn đầu tiên trên thế giới được kéo dài tới 3 ngày, khoảng 280 triệu con gà tây được tiêu thụ trong ngày Lễ Tạ Ơn...?

Nguồn gốc các màu đỏ, vàng, xanh trên đèn giao thông
"Đèn đỏ phải dừng lại, đèn xanh được đi" là luật giao thông phổ biến khắp nơi trên thế giới. Nhưng ít ai biết rằng trong quá khứ không phải là xanh là đi, đỏ là dừng và vàng là đi chậm.

Những "vương quốc nhỏ" trong lâu đài đất ở Trung Quốc
Công trình này được xây dựng hoàn toàn bằng đất nhưng lại có thể phòng chống dã thú và phòng chống được hỏa hoạn qua hàng trăm năm.
