Lần đầu tiên phát hiện hành tinh biết chạy

Do một hành tinh di chuyển quá gần ngôi sao riêng, bầu khí quyển của nó bị hút ra ngoài và tạo thành vệt đuôi giống như sao chổi.

National Geographic cho biết, hành tinh HD 209458b được tạo nên chủ yếu bởi các loại khí. Nó cách trái đất khoảng 153 năm ánh sáng và có kích thước gần bằng sao Mộc. Hành tinh khí này nằm gần ngôi sao riêng đến nỗi một năm của nó chỉ gồm 3,5 ngày – ngắn hơn cả năm của sao Thủy (88 ngày).


Hành tinh biết chạy HD 209458b - (Ảnh: University of Warwick/Mark Garlick)

Hành tinh kỳ lạ HD 209458b đã giúp giới chứng minh lý thuyết "sao Mộc di chuyển" là có thật. Từ lâu, giới thiên văn đã cho rằng sao Mộc – hành tinh hình thành đầu tiên trong Hệ Mặt trời – thực ra được sinh ra ở một nơi xa Mặt Trời hơn hiện tại, sau đó dần di chuyển vào trong, tác động không ít vào sự hình thành các hành tinh đá nhỏ khác, bao gồm Trái đất. Trong nghiên cứu mới dẫn đầu bởi Đại học Warwick (Anh), lần đầu tiên một hành tinh biết chạy tương tự đã được xác nhận.

HD 209458b hiện vẫn đang chuyển dịch – nghiên cứu vừa công bố trên Nature khẳng định. Nhóm tác giả đã sử dụng Telescopio Nazionale Galileo một "siêu kính viễn vọng" được đặt ở La Palma, Tây Ban Nha, và thu được quang phổ có độ phân giải cao của bầu khí quyển HD 209458b trong 4 lần nó bay nga ng sao mẹ theo hướng quan sát từ Trái đất.

Nhờ kính viễn vọng không gian Hubble, nhà thiên văn Cynthia Froning của Đại học Colorado, Mỹ cùng các đồng nghiệp phát hiện một vệt khí đang thoát ra từ HD 209458b và hướng về phía trái đất với tốc độ chừng 35.400km/h.

Theo Sci-tech Daily, họ đã phát hiện ra hydro xyanua, mêtan, amoniac, axetylen, cacbon monoxit và lượng hơi nước thấp trong khí quyển của HD 209458b. Trong đó, sự phong phú bất ngờ của các phân tử gốc cacbon (hydro xyanua, mêtan, axetylen và cacbon monoxit), gấp đôi lượng cacbon dự kiến quan sát được, cho thấy hành tinh này phải tích tụ rất nhiều cacbon trong quá trình hình thành. Điều này chỉ có thể xảy ra ở các hành tinh rất xa sao mẹ.

Tuy nhiên hydro xyanua, methane, axetylen và cacbon monoxit) hiện chỉ cách sao mẹ 7 triệu km, tức chưa đầy 1/5 khoảng cách từ Trái đất đến Mặt trời.

"Sẽ không có chuyện một hành tinh hình thành với bầu khí quyển rất giàu carbon nếu nó nằm trong dòng ngưng tụ của hơi nước. Ở nhiệt độ rất nóng của hành tinh này (1.227 độ C), nếu bầu khí quyển chứa tất cả các nguyên tố theo cùng một tỷ lệ như trong ngôi sao mẹ, oxy sẽ dồi dào hơn gấp đôi so với carbon và chủ yếu liên kết với hydro để tạo thành nước hoặc carbon để tạo thành cacbon monoxit" - Tiến sĩ Siddharth Gandhi từ Khoa Vật lý của Đại học Warwick, giải thích.

Theo Tiến sĩ Matteo Brogi, một thành viên khác của nhóm nghiên cứu, phát hiện này còn cung cấp cách để phân loại các hành tinh dựa trên vị trí hình thành và quá trình tiến hóa ban đầu của chúng, cũng như cơ sở để xác định các hành tinh có khả năng lưu giữ sự sống thông qua phân tích các hợp chất trong khí quyển dựa vào quang phổ của chúng.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Những sự thật thú vị về vũ trụ có thể bạn chưa biết

Những sự thật thú vị về vũ trụ có thể bạn chưa biết

Cho tới nay, thế giới vũ trụ rộng lớn vẫn còn là chứa đựng nhiều điều bí ẩn mà khoa học hiện đại vẫn chưa khám phá hết.

Đăng ngày: 17/04/2025
Tên lửa hoạt động như thế nào trong không gian?

Tên lửa hoạt động như thế nào trong không gian?

Trên thực tế, ở không gian vũ trụ không có không khí, vậy làm thế nào tên lửa có thể đốt cháy động cơ và nhiên liệu thiết yếu cần có trong không gian?

Đăng ngày: 16/04/2025
10 điều kỳ lạ nhất của vũ trụ

10 điều kỳ lạ nhất của vũ trụ

Lỗ đen có kích thước tương đương hạt nhân nguyên tử, thiên hà "ăn thịt", những hạt vật chất có khả năng đâm xuyên qua lớp chì dày hàng chục km chỉ là vài trong số những phát hiện gây sốc nhất về không gian bên ngoài trái đất.

Đăng ngày: 16/04/2025
Sống trên Mặt trăng hay sao Hỏa tốt hơn? Khoa học đã có câu trả lời!

Sống trên Mặt trăng hay sao Hỏa tốt hơn? Khoa học đã có câu trả lời!

Liệu nên sống ở Mặt trăng hay sao Hỏa nếu con người cần di chuyển đến một nơi ở khác ngoài Trái đất?

Đăng ngày: 15/04/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 12/04/2025
11 vụ núi lửa phun trào kinh hoàng nhất trong lịch sử

11 vụ núi lửa phun trào kinh hoàng nhất trong lịch sử

Tambora, Krakatoa,Yellowstone... là những cái tên rất nổi bật trong số 11 đợt núi lửa phun trào dữ dội nhất lịch sử này.

Đăng ngày: 05/04/2025
Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Thiên thạch là gì? Một câu hỏi nghe rất quen thuộc, tưởng chừng dễ ấy thế mà nó đã và đang đánh đố không ít người.

Đăng ngày: 03/04/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News