Lộ diện loài tôm sinh sản vô tính 100 triệu năm tuổi

Hóa thạch tôm tiên từ kỷ Phấn trắng cho thấy loài này không cần con đực vẫn có thể sinh sản bình thường.

Mới đây, các nhà nghiên cứu hóa thạch nước ngọt ở kỷ Phấn trắng tại khu vực miền nam Australia đã hé lộ về một loài tôm nước ngọt mới đã tuyệt chủng, có tên khoa học là  Koonwarrella peterorum.


Hóa thạch Koonwarrella peterorum, loài tôm nước ngọt mới được mô tả với khả năng sinh sản vô tính (Ảnh: Bảo tàng Victoria).

Điểm đặc biệt của loài này là con cái có khả năng sinh sản mà không cần tới tinh trùng từ con đực - hay còn gọi là phương pháp sinh sản vô tính.

Theo đó, con cái tự sinh phôi thai từ một quả trứng chưa được thụ tinh. Phương thức sinh sản cực kỳ hiếm này được cho là tồn tại ở cả thực vật và động vật. Một số loài, chẳng hạn như thằn lằn đuôi trắng (Aspidoscelis uniparens) thậm chí có thể vừa sinh sản vô tính và hữu tính, theo một báo cáo trên Tạp chí Di truyền năm 2021.

Thomas Hegna, Phó Giáo sư cổ sinh vật học tại Đại học Bang New York (SUNY) cho biết đây là lần đầu tiên hiện tượng sinh sản vô tính được công nhận ở các giống tôm nước ngọt, dù trước đó, đã có một số giống tôm nước mặn có khả năng này.

Loài mới này được xác định từ 40 hóa thạch riêng lẻ tại khu bảo tồn địa chất Koonwarra, một địa điểm cổ sinh vật có niên đại từ 125 triệu đến 113 triệu năm trước, cùng rất nhiều hóa thạch, bao gồm cả lông vũ của khủng long.

Những nét kỳ lạ trong cấu tạo của Koonwarrella peterorum khiến nó trông không giống như các loài tôm hiện đại, mà có quan hệ gần hơn với khỉ biển (artemia salina), một loại tôm nước mặn.

Theo Hegna, một lý do khiến cho việc sinh sản vô tính trở nên rất hiếm ở các loài động vật là bởi phương pháp này không hoàn toàn tối ưu, khi luôn giữ nguyên mã gene của con trước, bất kể chúng tốt hay xấu. Trong khi đó, sinh sản hữu tính cho phép động vật tách các gene tốt khỏi các gene có hại, từ đó hướng chúng trở thành một giống loài hoàn thiện hơn.

TIN CŨ HƠN
Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ

Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ "người mở sẽ chết" trên nắp quan tài

Tây An được xem là một trong những nơi lưu giữ cổ vật nổi tiếng của Trung Quốc qua nhiều triều đại.

Đăng ngày: 14/10/2025
Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Mới đây, các nhà cổ sinh vật học đã tìm ra mối liên hệ giữa vây cá và tay người, góp phần khẳng định nguồn gốc tiến hóa từ cá của chúng ta.

Đăng ngày: 12/10/2025
Hai cỗ xe ngựa bằng đồng lớn nhất trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng sống động đến kinh ngạc

Hai cỗ xe ngựa bằng đồng lớn nhất trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng sống động đến kinh ngạc

Một trong những phát hiện đáng kinh ngạc nhất trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng, hoàng đế Trung Hoa đầu tiên, là hai cỗ xe ngựa được đúc bằng đồng.

Đăng ngày: 11/10/2025
Loại chữ bí truyền chưa được giải mã của thầy tu Ai Cập cổ

Loại chữ bí truyền chưa được giải mã của thầy tu Ai Cập cổ

Khoảng năm 2.700 TCN, người Ai Cập cổ đại sáng tạo ra loại chữ viết mới được giản lược từ chữ tượng hình, được gọi là chữ Thầy tu.

Đăng ngày: 08/10/2025
Tìm thấy hang khổng lồ

Tìm thấy hang khổng lồ "do quái vật đào" ở Brazil

Hơn 1.500 đường hầm khổng lồ đã được phát hiện khiến chuyên gia đặt ra nhiều câu hỏi về loại quái vật thời tiền sử.

Đăng ngày: 05/10/2025
Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Trước thế kỷ XVIII, mọi người ngạc nhiên rằng, dòng sông ẩn mình trên sa mạc ít người biết đến này lại có một quá khứ huy hoàng sánh ngang với nền văn minh Ai Cập cổ.

Đăng ngày: 05/10/2025
Phát hiện

Phát hiện "báu vật ma thuật" quý hơn vàng giữa 25 hài cốt 5.000 tuổi

Phát hiện khảo cổ tại Tây Ban nha được coi là báu vật cổ đại được chế tác từ kỹ thuật tinh vi bậc nhất thế giới, bằng những vật liệu quý giá nhất và với tuổi đời 5.000 năm, nó trở nên vô giá.

Đăng ngày: 03/10/2025
Khoa Học News