Loài bọ cánh cứng có lớp vỏ bền hơn vật liệu làm máy bay, gần như "không thể phá hủy"

Loài bọ cánh cứng Phloeodes diabolicus có thể chịu sức nặng của một chiếc xe 1,6 tấn nhờ cấu tạo đặc biệt của bộ xương ngoài.

Năm 2015, Jesus Rivera ghi hình một trải nghiệm khoa học khác thường. Trên mặt đường nhựa ở bãi đỗ xe, nhà nghiên cứu đặt một con đen vằn trên một nhúm bụi và nhờ đồng nghiệp lái chiếc xe Toyota Camry qua nó hai lần. Trong trường hợp này, loài bọ khác sẽ chết, nhưng con bọ có tên khoa học Phloeodes diabolicus này thì không. "Nó vẫn sống. Nó chỉ giả vờ chết", Rivera khẳng định.


Bọ cánh cứng Phloeodes diabolicus. (Ảnh: David Kisailus).

Bị nghiến bên dưới lốp của chiếc xe nặng 1.588kg, con bọ dài 2,5cm sống sót mà không có bất kỳ thương tích nào. Đây là câu hỏi hóc búa mà ông vẫn luôn tìm cách lý giải. 5 năm sau, ông và đồng nghiệp tìm ra lý do bọ P. diabolicus có biệt danh bọ giáp sắt ma quỷ. Quá trình tiến hóa đã trang bị cho chúng lớp ngoài có thể chống đỡ sức nặng lớn gấp 39.000 lần, tương đương một người nặng 68kg phải chịu lực đè của 25 con cá voi xanh, theo David Kisailus, kỹ sư ở Đại học California, Irvine.

Bọ P. diabolicus sinh sống chủ yếu ở ven biển phía tây Bắc Mỹ, nhiều khả năng tiến hóa để cho phép những con bọ ăn nấm không biết bay này len lỏi an toàn dưới khe đá cũng như tránh cú mổ hoặc cắn của chim chóc và chuột. Việc tìm hiểu cấu tạo lớp vỏ có thể giúp ích cho phát triển sản phẩm nhân tạo dùng trong xây dựng hoặc hàng không vũ trụ, theo nghiên cứu công bố hôm 21/10 trên tạp chí Nature.

Sau khi kiểm tra thực địa bằng xe hơi, Rivera và cộng sự tập trung vào thí nghiệm trong phòng. Họ đánh giá độ bền kéo và thành phần vỏ ngoài của bọ cánh cứng bằng bộ thiết bị siêu nhạy. Nhóm nghiên cứu nhận thấy bộ xương ngoài của bọ "giáp sắt" chứa đầy protein giúp tăng cường độ bền. Cấu trúc của bộ xương ngoài cũng rất thông minh. Tiến hóa từ một cặp cánh trước, bộ xương ngoài trùm qua lưng con bọ và gắn liền với cấu trúc riêng biệt nằm dưới bụng nó.

Ấn từ trên xuống, bộ xương ngoài sẽ cong nhẹ ở hai bên với sức bền và độ linh hoạt đủ để bảo vệ những mô mềm bên trong. Ở nơi hai nửa của bộ xương ngoài giao nhau trên lưng con bọ, chúng đan xen vào nhau như các mẩu trong bộ đồ chơi xếp hình, tiến sĩ Kisailus giải thích. Quan sát kỹ hơn mấu nối ở bộ xương ngoài cũng hé lộ mỗi mấu đều gồm nhiều lớp đồng tâm có hình dáng giống nhau, giúp khớp nối trở nên chắc chắn hơn và phân tán một phần áp lực. Áp lực đè lên cấu trúc sẽ phân bố qua đường dẫn thay vì tập trung vào một điểm yếu.

TIN CŨ HƠN
Bí ẩn loài cây luôn nghiêng về xích đạo dù trồng ở bán cầu nào, khoa học chưa thể lý giải

Bí ẩn loài cây luôn nghiêng về xích đạo dù trồng ở bán cầu nào, khoa học chưa thể lý giải

Những cây thông Cook ở khắp nơi trên thế giới có thân cây luôn nghiêng về phía đường xích đạo.

Đăng ngày: 25/10/2025
Virus xác sống - CWD nguy hiểm như thế nào với con người?

Virus xác sống - CWD nguy hiểm như thế nào với con người?

Dịch “xác sống” ở loài hươu, nai trên khắp nước Mỹ được các chuyên gia y tế cảnh báo có thể lây sang người.

Đăng ngày: 24/10/2025
Cận cảnh loại bướm có tên trong sách đỏ Việt Nam

Cận cảnh loại bướm có tên trong sách đỏ Việt Nam

Theo “Sách đỏ Việt Nam”, bướm khế có tên khoa học là Attacus atlas, cấp độ đe dọa xếp vào mức R (Rare: Hiếm, có thể sẽ nguy cấp). Loài bướm này được ghi nhận có kích thước lớn nhất ở nước ta và trên thế giới.

Đăng ngày: 22/10/2025
Vi khuẩn ăn thịt người Whitmore là gì?

Vi khuẩn ăn thịt người Whitmore là gì?

Vi khuẩn gây Whitmore từ môi trường bên ngoài xâm nhập cơ thể chủ yếu qua những vị trí da bị xây xước hoặc qua vết thương.

Đăng ngày: 18/10/2025
Loài ong lớn nhất thế giới lộ diện sau gần 40 năm

Loài ong lớn nhất thế giới lộ diện sau gần 40 năm

Ong Wallace lớn bằng một một ngón tay cái của người trưởng thành vừa lộ diện tại Indonesia sau gần 40 năm.

Đăng ngày: 18/10/2025
Top 8 loài hoa đắt đỏ nhất hành tinh, có tiền cũng chưa chắc mua được

Top 8 loài hoa đắt đỏ nhất hành tinh, có tiền cũng chưa chắc mua được

Thậm chí có loài hoa hiếm tới mức chưa ai có thể định giá được nó.

Đăng ngày: 11/10/2025
Vì sao cây không đổ trước gió bão?

Vì sao cây không đổ trước gió bão?

15 năm trước, khi nghỉ hè tại vùng Landes, nhà vật lý Đức Claus Mattheck đứng phân vân trước một cây thông biển. Tuy bị gió tây quất ào ạt, cây thông nghiêng rạp đi nhưng vẫn không gãy.

Đăng ngày: 10/10/2025
Khoa Học News