Lý giải hiệu ứng ngáp dây chuyền ở động vật

Từ lâu, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng ngáp là một hiện tượng mang tính lây lan. Nếu có một người ngáp, lập tức nhiều người khác cũng sẽ ngáp theo. Điều thú vị là đặc điểm này cũng được ghi nhận ở những loài động vật linh trưởng khác mà khỉ bonobo là ví dụ điển hình.

Bên cạnh đó, kết quả rút ra từ nghiên cứu mới đây được đăng tải trên tạp chí PLoS ONE ngày 14/11 còn cho thấy hiệu ứng ấy chỉ dễ dàng xuất hiện giữa các thành viên gia đình hoặc trong nhóm bạn bè thân thiết, không phân biệt địa vị cao thấp.

Mô hình trên ủng hộ giả thuyết rằng quá trình này là một hình thức giao tiếp cơ bản dựa trên sự đồng cảm vốn xuất hiện từ rất lâu trong lịch sử tiến hóa của loài người, Elisabetta Palagi, một nhà nghiên cứu động vật linh trưởng tại Đại học Pisa (Italy) phát biểu.


Giống như người, hiện tượng “ngáp tập thể” cũng xảy ra ở nhiều
loài động vật linh trưởng trong đó có Bonobo. (Ảnh: Elisa Demuru)

Tiến hành điều tra nguyên nhân hiện tượng ngáp tập thể, Palagi và đồng nghiệp - Elisa Demuru - đã phân tích trên 12 con bonobo (loài có mối liên kết cộng đồng khá chặt chẽ) tại Công viên Động vật linh trưởng Apenheul ở Hà Lan. Trong hơn ba tháng quan sát, các nhà nghiên cứu ghi nhận khoảng 1.260 lần ngáp ở những con khỉ trưởng thành. Mỗi khi một con mở miệng ngáp, họ nhận thấy các con khác cũng làm như vậy, kéo dài tới ba phút tiếp theo, trong đó tỷ lệ cao nhất xảy ra ở phút đầu tiên và hiệu ứng này xuất hiện mạnh mẽ với nhóm cái hơn là với nhóm đực.

Như vậy “con cái trưởng thành không chỉ là nhân tố có tính quyết định cho sự liên kết của xã hội bonobo mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng đến trạng thái tình cảm của những con khác”, Palagi nói.

Ngoài ra, các chuyên gia cho biết cơ chế “lây nhiễm” này cũng tìm thấy ở nhiều động vật khác, chẳng hạn tinh tinh và khỉ đầu chó lây từ nhau, chó và vẹt thì lại lây từ chủ… Bởi vì phản ứng dây chuyền của hành động ngáp phụ thuộc vào mối quan hệ xã hội, các nhà khoa học lập luận nó là sản phẩm của sự đồng cảm hay khả năng nắm bắt cảm xúc của người khác. Do đó, quy tắc này không áp dụng với những đối tượng chưa có hoặc gặp vấn đề về tương tác, giao tiếp xã hội như trẻ sơ sinh và trẻ tự kỷ.

Tham khảo: Livescience

Loading...
TIN CŨ HƠN
Loài chim lạ xấu như sứ giả địa ngục: Mắt to như quỷ, mồm rộng như hố bom

Loài chim lạ xấu như sứ giả địa ngục: Mắt to như quỷ, mồm rộng như hố bom

Với tài ngụy trang hoàn hảo và ngoại hình xấu xí, chim potoo thường được gọi là "sứ giả địa ngục".

Đăng ngày: 14/08/2025
Sự thật bất ngờ về loài thú mỏ vịt

Sự thật bất ngờ về loài thú mỏ vịt

Thú mỏ vịt là một loài động vật có vú bán thủy sinh đặc hữu miền đông Úc, bao gồm cả Tasmania. Cùng với bốn loài thú lông nhím, nó là một trong năm loài thú đơn huyệt còn tồn tại.

Đăng ngày: 12/08/2025
Tư thế đuôi tiết lộ tâm trạng của mèo

Tư thế đuôi tiết lộ tâm trạng của mèo

Đuôi mèo dựng thẳng thể hiện sự tự tin, trong khi đuôi cong như dấu hỏi là biểu hiện của sự thân thiện, còn xù đuôi có nghĩa sợ hãi.

Đăng ngày: 11/08/2025
Giống gà khổng lồ nặng 20kg có gì đặc biệt?

Giống gà khổng lồ nặng 20kg có gì đặc biệt?

Gà khổng lồ tên là Brahma được thế giới công nhận là "Vua của các loài gà" vì trọng lượng siêu khủng từ 9kg-18kg/con đối với gà trống và 7kg/gà mái.

Đăng ngày: 10/08/2025
Phát hiện

Phát hiện "giác quan thứ 6" ở chuột

Các nhà khoa học đã phát hiện thấy "giác quan thứ 6" có thể nhận biết ánh sáng mà không cần thị giác. Nhóm các nhà khoa học thuộc trường đại học Duke ở North Carolina (Mỹ) đã tiến hành nghiên cứu với 6 con chuột. 

Đăng ngày: 10/08/2025
Loài ngựa lùn độc nhất thế giới

Loài ngựa lùn độc nhất thế giới

Ngựa lùn Shetland chỉ cao bằng một đứa trẻ nhưng có sức kéo bằng một con bò và là loài ngựa thông minh nhất hiện nay. Chúng được người dân Scltlan coi như linh vật quốc gia.

Đăng ngày: 07/08/2025
10 loài săn mồi nguy hiểm nhất

10 loài săn mồi nguy hiểm nhất

Kĩ năng săn mồi, những bộ hàm, móng vuốt sắc nhọn và nọc độc chết người “trời phú” đã biến các động vật này thành những kẻ săn mồi đẳng cấp.

Đăng ngày: 05/08/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News