Máy dự báo bão bằng đỉa sống

Máy dự báo của bác sĩ George Merryweather thế kỷ 19 gồm 12 chai thủy tinh, mỗi chai chứa một con đỉa sống, có thể rung chuông khi sắp bão.

Một số động vật có khả năng dự đoán sự thay đổi của thời tiết theo bản năng. Ví dụ, khi giông bão sắp đến, ếch nhái kêu, chim trở về tổ, bò, cừu và kiến trở nên bồn chồn.


Bản sao của máy dự báo bão tại Bảo tàng Whitby, Whitby, Anh. (Ảnh: Badobadop/Wikimedia).

George Merryweather, bác sĩ kiêm nhà phát minh người Anh thế kỷ 19, nhận thấy những con đỉa thuốc của mình có hành vi khác lạ khi thời tiết xấu đi. Đặt trong các lọ thủy tinh nhỏ chứa nước, đỉa sẽ nằm thư giãn dưới đáy khi thời tiết tốt, nhưng vài giờ trước khi bầu trời trở nên u ám và gió bắt đầu thổi, đỉa có dấu hiệu bồn chồn. Nếu trời sắp mưa, nó sẽ di chuyển ra khỏi nước, còn nếu giông bão sắp đến, đỉa sẽ cuộn tròn thành quả bóng và giữ nguyên trạng thái đó trong suốt cơn bão. Khi thời tiết ổn định, đỉa sẽ trở lại đáy lọ.

Merryweather quyết định khai thác khả năng này của đỉa bằng cách chế tạo một thiết bị dự báo bão được mô tả là "Máy điện báo điện từ khí quyển, điều khiển bởi bản năng động vật", gọi ngắn gọn là "Máy dự báo bão".

Máy dự báo bão gồm 12 chai thủy tinh, mỗi chai chứa một con đỉa sống trong khoảng 3,8 cm nước. Phần trên của chai thủy tinh có một mảnh xương cá voi đặt ở cổ chai, nối dây với một chiếc búa nhỏ dùng để gõ vào một chiếc chuông kim loại lớn. 12 chai xếp thành hình tròn xung quanh chiếc chuông kim loại.

Khi giông bão sắp đến, sự thay đổi áp suất khí quyển khiến đỉa bò ra khỏi nước, tiến đến cổ chai, đẩy xương cá voi ra khỏi vị trí và rung chuông. Nhiều chuông rung liên tiếp nghĩa là chiếc máy dự báo một cơn bão đang đến.

Trong một bài mô tả thiết bị, Merryweather cho biết, đỉa được đặt trong các chai thủy tinh thành vòng tròn để ngăn chúng cảm thấy đau khổ khi bị giam giữ một mình. Khoảng năm 1850, ông đã dành hơn một năm để thử nghiệm thiết bị và gửi thư cho chủ tịch Hội Triết học và Viện Whitby mỗi khi "ban cố vấn đỉa" dự báo có giông bão. Merryweather sau đó vận động chính quyền sử dụng thiết kế của ông quanh bờ biển Anh, nhưng họ lại quyết định sử dụng ống thủy tinh dự báo bão của Robert FitzRoy.

Máy dự báo bão của Merryweather không được ưa chuộng như ông mong đợi. Thậm chí thiết bị gốc trưng bày tại triển lãm Great Exhibition năm 1851 cũng bị mất. Một bản sao của máy dự báo thời tiết này hiện được trưng bày tại Bảo tàng Whitby, Anh.

TIN CŨ HƠN
Ý nghĩa và những điều thú vị về vòng nguyệt quế Giáng sinh

Ý nghĩa và những điều thú vị về vòng nguyệt quế Giáng sinh

Mỗi năm khi mùa Giáng sinh về người ta thường hay trang hoàng nhà cửa bằng cây thông và những bông hoa tuyết lấp lánh. Bên cạnh đó một chiếc vòng nguyệt quế treo trước cửa cũng được xem là vật không thể thiếu.

Đăng ngày: 04/12/2025
Bài toán siêu khó tồn tại hàng thập kỷ đã được giải, đáp án nặng tới 200TB

Bài toán siêu khó tồn tại hàng thập kỷ đã được giải, đáp án nặng tới 200TB

Dung lượng khổng lồ chỉ để chứa lời giải cho một bài toán. Thực sự bài toán đó khó vậy sao?

Đăng ngày: 04/12/2025
Làm thế nào mà động cơ phản lực của máy bay có thể hoạt động trong mưa lớn và băng giá?

Làm thế nào mà động cơ phản lực của máy bay có thể hoạt động trong mưa lớn và băng giá?

Làm thế nào để loại bỏ nước khỏi động cơ phản lực trong điều kiện trời mưa? Mưa hoặc tuyết xâm nhập có ảnh hưởng đến hiệu suất của động cơ phản lực không?

Đăng ngày: 04/12/2025
Bên dưới

Bên dưới "giếng địa ngục" dẫn đến tâm Trái đất

Kola là lỗ khoan sâu nhất thế giới, với độ sâu 12,262 mét (40,230 feet). Lỗ khoan này được khoan ở bán đảo Kola thuộc Nga bắt đầu từ năm 1970 và hoàn thành vào năm 1989.

Đăng ngày: 02/12/2025
Trải nghiệm trên cây cầu cao tốc dài nhất thế giới: Tài xế sợ

Trải nghiệm trên cây cầu cao tốc dài nhất thế giới: Tài xế sợ "cứng người", sản phụ đẻ rơi trên cầu

Cầu Hồ Pontchartrain là cây cầu liên tục dài nhất thế giới bắc qua mặt nước, dài 38,35 km và có khoảng 9.500 trụ bêtông.

Đăng ngày: 02/12/2025
Bẻ cong nòng súng có thể làm chuyển hướng viên đạn, thật hay đùa?

Bẻ cong nòng súng có thể làm chuyển hướng viên đạn, thật hay đùa?

Không hề hư cấu, hóa ra bẻ cong đường đạn theo nòng súng là có thật.

Đăng ngày: 01/12/2025
Khi khoa học viễn tưởng dự đoán chính xác tương lai

Khi khoa học viễn tưởng dự đoán chính xác tương lai

Theo trang Bigthink, tác giả Jules Verne đã viết về các phương tiện chạy bằng xăng, vũ khí hủy diệt hàng loạt và sự nóng lên toàn cầu từ hơn một thế kỷ trước.

Đăng ngày: 01/12/2025
Khoa Học News