Mùa đông kéo dài do vòng xoáy cực Bắc đang di chuyển

Biến đổi khí hậu đã và đang làm tình trạng băng tan ở cực Bắc trở nên tồi tệ hơn. Đó cũng là nguyên nhân khiến mùa đông kéo dài và càng ngày càng khắc nghiệt.

Nghiên cứu mới đây của một nhóm các nhà khoa học từ Đại học Leed, Đại Học Hàn Châu và Đại Học Bắc Kinh đã cho thấy vòng xoáy cực Bắc đang xê dịch. Tiến trình này sẽ làm mùa đông khu vực bờ đông nước mỹ và một phần châu âu kéo dài hơn với nhiệt độ xuống rất thấp.

Vòng xoáy cực Bắc là khu vực mà không khí lạnh xoáy vòng quanh cực Bắc trong suốt mùa đông. Khi một phần của vòng xoáy này bị chia tách và vỡ ra từng mảnh thì những khối không khí lạnh này có thể gây ra những đợt lạnh bất chợt vào cuối mùa đông và đầu mùa xuân ở bán cầu Bắc.


Vòng xoáy cực Bắc nhìn từ vệ tinh.

Nhưng sự thật ít người biết rằng có sự tồn tại của hai vòng xoáy, một ở tầng bình lưu (độ cao 19,800m) và một ở tầng đối lưu (độ cao 5,500 – 9,100m). Các dự báo thời tiết chỉ tập trung vào vòng xoáy ở tầng đối lưu với tầm ảnh hưởng tới các thành phố ở vĩ độ trung bình như New York. Nghiên cứu mới đây tập trung vào vòng xoáy ở tầng bình lưu với tác động vào thời tiết sâu và rộng hơn rất nhiều.

Sau nhiều phân tích về dữ liệu thời tiết trong vòng 3 thập kỷ vừa qua thì nhóm nghiên cứu đã phát hiện vòng xoáy cực Bắc ở tầng bình lưu đang có xu hướng di chuyển về phía lục địa Châu Âu và đang yếu dần đi.


Khi vòng xoáy có xu hướng yếu đi thì mùa đông sẽ kéo dài và lạnh hơn.

Có vẻ như khí hậu sẽ ấm dần lên khi mà vòng xoáy yếu đi nhưng thực tế khi vòng xoáy suy yếu thì khối không khí lạnh của cực Bắc sẽ dễ dàng thoát ra và tràn xuống các khu vực lân cận. Khi mà vòng xoáy mạnh thì khối không khí lạnh bị giữ lại bên trong vòng xoáy giống như một bình chứa ở vùng cực.

Sự suy yếu của vòng xoáy cực Bắc đã được lưu ý và nghiên cứu vài năm qua nhưng nghiên cứu mới này đồng thời cho thấy sự di chuyển của vòng xoáy từ Bắc Mỹ sang lục địa Âu – Á trong tháng 2 hàng năm. Đây là nguyên nhân nhiệt độ xuống thấp ở Bờ Đông nước Mỹ.


Mô phỏng sự ảnh hưởng của vòng xoáy cực Bắc lên Bờ Đông.

"Biến đổi khí tượng rất phức tạp tuy nhiên nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự thay đổi này đã dẫn đến dòng không khí lạnh tràn qua bờ Đông vào tháng 3, dẫn đến nhiệt độ xuống thấp hơn bình thường", Jason Samenow đưa tin trên tờ Washington Post.

Mặc dù sự liên đới này vẫn còn rất mong manh nhưng vấn đề chính ở đây đó là mối quan hệ mà nhóm nghiên cứu đã tìm ra. Tuy nhiên lượng băng tan ở biển Bắc liên quan tới sự dịch chuyển của vòng xoáy là rất khó xác định.

Các nhà khoa học trong nhóm nghiên cứu đã thừa nhận rằng còn nhiều vấn đề chưa được làm rõ và cần phải nghiên cứu thêm nhưng giá trị lớn nhất được tìm thấy chính là mối quan hệ giữa lượng băng mất đi và sự thay đổi của vòng xoáy cực Bắc.

Nghiên cứu đã được xuất bản trên tạp chí Natural Climate Change.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Hiện tượng La Nina là gì?

Hiện tượng La Nina là gì?

La Nina là hiện tượng nước biển lạnh đi so với bình thường, đây là một hiện tượng trái ngược lại với hiện tượng El Nino (nước biển nóng lên).

Đăng ngày: 23/08/2024
Hiệu ứng nhà kính là gì?

Hiệu ứng nhà kính là gì?

Hiệu ứng nhà kính là hiệu ứng làm cho không khí của Trái đất nóng lên do bức xạ sóng ngắn của Mặt trời có thể xuyên qua tầng khí quyển chiếu xuống mặt đất; mặt đất hấp thu nóng lên lại bức xạ sóng dài vào.

Đăng ngày: 14/10/2021
Thời kỳ “tiểu băng hà” là nguyên nhân của dịch bệnh, các đế chế sụp đổ và di cư

Thời kỳ “tiểu băng hà” là nguyên nhân của dịch bệnh, các đế chế sụp đổ và di cư

Hiện nay, một nhóm các nhà nghiên cứu đang cân nhắc đến một loại khác của tình trạng biến đổi khí hậu—một thời kỳ tiểu băng hà—mà họ nói đã khiến một số đế chế ở Á-Âu, bao gồm đế chế La Mã, lụi tàn hoặc sụp đổ

Đăng ngày: 14/04/2021
Hiện tượng El nino là gì?

Hiện tượng El nino là gì?

Theo một định nghĩa đơn giản nhất El nino là hiện tượng phá vỡ điều kiện bình thường của hệ thống đại dương - khí quyển ở khu vực nhiệt đới Thái Bình Dương gây nên những ảnh hưởng đến thời tiết trên qui mô toàn cầu.

Đăng ngày: 18/03/2020
Những cách bảo vệ môi trường sống

Những cách bảo vệ môi trường sống

Bảo vệ môi trường là gì? Bảo vệ môi trường bằng cách nào? Chúng ta biết rằng môi trường sống quanh ta ngày càng xấu đi, vậy hãy bảo vệ chúng từ những việc nhỏ trong chính cuộc sống của mình.

Đăng ngày: 07/01/2020
Miền Bắc đón thêm đợt rét mạnh, nhiều nơi dưới 13 độ C

Miền Bắc đón thêm đợt rét mạnh, nhiều nơi dưới 13 độ C

Từ hôm nay 29/11, miền Bắc tiếp tục đón thêm đợt rét mạnh, nhiệt độ thấp nhất có thể xuống 12 độ C ở đồng bằng và 6 độ C vùng cao.

Đăng ngày: 29/11/2016
Vì sao

Vì sao "bão nữ" dữ dằn hơn "bão nam"?

Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, lực lượng Hải quân Mỹ tại Thái Bình Dương đã bắt đầu lấy tên phụ nữ đặt cho các cơn bão để nhớ đến người yêu hoặc người con gái mà mình say đắm còn đang ở quê nhà nước Mỹ.

Đăng ngày: 28/11/2016
Tiêu điểm
Khoa Học News