NASA lập kỷ lục liên lạc quang học cách xa 16 triệu km

Tàu vũ trụ Psyche của NASA thành công truyền dữ liệu về trạm dưới mặt đất với khoảng cách lớn gấp 40 lần khoảng cách Trái đất - Mặt trăng.

Bộ thí nghiệm DSOC trên tàu vũ trụ Psyche của NASA lập kỷ lục mới về liên lạc quang học khi truyền tín hiệu laser cận hồng ngoại với dữ liệu thử nghiệm qua khoảng cách 16 triệu km tới kính viễn vọng Hale của Đài quan sát Palomar, hạt San Diego, bang California, Interesting Engineering hôm 17/11 đưa tin. Với khoảng cách gấp 40 lần khoảng cách Trái đất - Mặt trăng, đây là màn trình diễn xa nhất từ trước đến nay của công nghệ này.


Tàu vũ trụ Psyche với bộ thu phát laser chuyến bay có nắp vàng của DSOC tại cơ sở Điều hành Không gian Astrotech tháng 12/2022. (Ảnh: NASA/Ben Smegelsky).

Tàu Psyche phóng lên không gian hồi tháng 10 với mục tiêu nghiên cứu tiểu hành tinh 16 Psyche. Thí nghiệm DSOC trên tàu nhằm trình diễn tốc độ truyền dữ liệu cao gấp 10 - 100 lần hệ thống tần số vô tuyến mà các tàu vũ trụ đang sử dụng hiện nay.

Liên lạc laser cận hồng ngoại và vô tuyến đều sử dụng sóng điện từ để truyền dữ liệu. Tuy nhiên, ánh sáng cận hồng ngoại gói dữ liệu thành các sóng chặt hơn nhiều, giúp trạm mặt đất nhận được nhiều dữ liệu hơn. Điều này rất hữu ích cho những nhiệm vụ thám hiểm bằng robot hoặc nhiệm vụ có phi hành đoàn trong tương lai, đồng thời hỗ trợ các công cụ khoa học có độ phân giải cao hơn.

Thí nghiệm đạt được cột mốc quan trọng vào ngày 14/11, khi bộ thu phát laser chuyến bay trên tàu Psyche khóa mục tiêu vào đèn hiệu laser đường lên được truyền từ Phòng thí nghiệm Kính viễn vọng Liên lạc Quang học tại Cơ sở Núi Table của Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực (JPL) gần Wrightwood, California. Đèn hiệu laser đường lên chỉ dẫn cho bộ thu phát hướng tia laser đường xuống vào Palomar (cách núi Table 130 km về phía nam). Các hệ thống tự động trên bộ thu phát và các trạm mặt đất cũng điều chỉnh hướng của chúng.

"Đây là một trong nhiều cột mốc quan trọng với DSOC trong những tháng tới, mở đường cho liên lạc với tốc độ dữ liệu cao hơn, có thể truyền thông tin khoa học, hình ảnh độ phân giải cao và video, từ đó hỗ trợ cho bước nhảy vọt tiếp theo của nhân loại: đưa người đến sao Hỏa", Trudy Kortes, giám đốc Trình diễn Công nghệ tại trụ sở NASA ở Washington, cho biết.

"Thử nghiệm hôm 14/11 là lần đầu tiên kết hợp đầy đủ các thiết bị dưới mặt đất và bộ thu phát chuyến bay, đòi hỏi các nhóm điều hành DSOC và Psyche phải làm việc đồng bộ. Đó là thách thức lớn và chúng tôi còn rất nhiều việc phải làm, nhưng trong một thời gian ngắn, chúng tôi đã có thể truyền, nhận và giải mã một số dữ liệu", Meera Srinivasan, trưởng nhóm điều hành DSOC tại JPL, cho biết.

Liên lạc quang học đã được chứng minh ở quỹ đạo Trái đất thấp và lên tới Mặt trăng, nhưng DSOC là thí nghiệm đầu tiên trong không gian sâu. Việc chiếu tia laser qua khoảng cách hàng triệu km đòi hỏi phải nhắm cực kỳ chính xác.

Thí nghiệm cũng cần tính đến thời gian để ánh sáng truyền từ tàu vũ trụ đến Trái đất. Ở khoảng cách xa nhất giữa tàu Psyche với Trái đất, các photon cận hồng ngoại của DSOC sẽ mất khoảng 20 phút để truyền lại (trong thử nghiệm hôm 14/11, thời gian truyền từ tàu Psyche đến Trái đất là khoảng 50 giây). Trong thời gian đó, cả tàu vũ trụ lẫn hành tinh xanh đều dịch chuyển nên các tia laser đường lên và đường xuống cũng cần điều chỉnh theo sự thay đổi vị trí.

TIN CŨ HƠN
Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử nằm ở phía Đông Bắc của chòm Liệp hộ, đối chọi với chòm sao Kim ngưu nằm ở phía Tây dải Ngân hà. Đây là một trong 12 chòm sao Hoàng đạo. Trong chòm này có 2 ngôi sao sáng Song tử alpha (Trung Q

Đăng ngày: 19/12/2025
Ở NASA có một vị trí chỉ cần tốt nghiệp cấp 3 đã làm được, ấy vậy mà nó rất quan trọng

Ở NASA có một vị trí chỉ cần tốt nghiệp cấp 3 đã làm được, ấy vậy mà nó rất quan trọng

Geogre Aldrich, người chịu trách nhiệm cho sức khỏe của phi hành gia tại NASA trong mấy chục năm qua bằng cách... ngửi mùi.

Đăng ngày: 19/12/2025
NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) ngày 5/12 thông báo rằng chương trình không gian Kepler đã khẳng định một hành tinh nằm trong vùng "có thể có sự sống".

Đăng ngày: 19/12/2025
Các phi hành gia có thể có con trong không gian không?

Các phi hành gia có thể có con trong không gian không?

Không gian, vũ trụ vô biên luôn là mục tiêu nghiên cứu, khám phá cao nhất của con người.

Đăng ngày: 18/12/2025
Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Trận mưa sao băng đẹp nhất trong năm Geminids (Song Tử) sẽ có thời điểm cực đại vào ngày 13 và 14/12 và đây sẽ là thời điểm lý tưởng nhất để người yêu thiên văn Việt Nam quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Chiều nay, Trái đất đi đến điểm viễn nhật,

Chiều nay, Trái đất đi đến điểm viễn nhật, "bỏ rơi" sao mẹ

Các tính toán cho thấy thời điểm chính xác mà Trái đất đi vào điểm viễn nhật là 7 giờ sáng theo giờ GMT, tương ứng với 14 giờ chiều 4-7 theo giờ Việt Nam.

Đăng ngày: 18/12/2025
Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Khác với các hiện tượng thiên văn khác như Nhật thực, Nguyệt thực hay sao chổi - Mưa sao băng là một hiện tượng xảy ra với tần suất khá nhiều và dễ gây hứng thú cho những người chưa từng được quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Khoa Học News