NASA phát hiện 2 ngôi sao đâm nhau dữ dội đến mức tạo ra vàng

Sử dụng kính viễn vọng không gian James Webb (JWST), các nhà thiên văn học đã lần ra một vụ nổ tia gamma (GRB) cực kỳ sáng, được gọi là kilonova. Đây là một vụ va chạm dữ dội giữa hai ngôi sao neutron.

Vụ nổ vũ trụ hiếm gặp này được gọi là kilonovamạnh đến mức có thể tạo ra vàng, bạch kim và uranium trong vũ trụ.


Các nhà khoa học nói rằng JWST lần đầu tiên nhận được dấu hiệu của một kilonova - (Ảnh minh họa: NASA).

Cái chết của hai ngôi sao neutron

Vụ nổ kilonova xảy ra khi hai ngôi sao neutron - những ngôi sao siêu lớn bị sụp đổ - hấp dẫn xung quanh nhau và cuối cùng va chạm.

Vụ va chạm tạo ra một vụ nổ mạnh được gọi là vụ nổ tia gamma, kéo theo sau đó là một làn sóng năng lượng tia cực tím, tia hồng ngoại và tia X.

Vụ nổ đặc biệt này được NASA đặt ký hiệu GRB 230307A.

Năng lượng do vụ nổ giải phóng có thể được các cảm biến từ xa trên Trái đất và trong không gian phát hiện.

Vàng rèn từ các vì sao

Hầu như mọi phần tử đều được tạo ra trong một ngôi sao, vì Big Bang (lý thuyết vật lý mô tả cách vũ trụ giãn nở với mật độ và nhiệt độ cao) chỉ tạo ra helium, hydro và lithium.

Các nguyên tố phức tạp hơn như carbon và oxy phải được tạo ra từ các phản ứng nhiệt hạch hàng triệu độ do các ngôi sao tạo ra.

Nhưng các nguyên tố nặng như vàng và uranium đòi hỏi những điều kiện cực kỳ khắc nghiệt để được tạo ra. Những điều này chỉ phát sinh trong những trường hợp rất hạn chế, chẳng hạn khi hai sao neutron va chạm.

Theo lý thuyết, các nguyên tố này được tạo ra bởi một cơ chế gọi là "bắt neutron" hoặc quá trình r, cho phép các hạt nhân nguyên tử bắt neutron, tạo ra các nguyên tố mới và nặng hơn, bao gồm vàng, bạch kim và uranium.

Quá trình r chỉ có thể diễn ra trong những điều kiện khắc nghiệt và dữ dội, chẳng hạn như những điều kiện được tìm thấy xung quanh các sao neutron đang va chạm.


Các nhà thiên văn học đã sử dụng Kính thiên văn James Webb để phát hiện ra một vụ nổ tia gamma sáng rực. (Ảnh: NASA).

Đội ngũ nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn James Webb để theo dõi hành trình của các ngôi sao neutron trước khi chúng phát nổ. Chúng là 2 ngôi sao trong hệ nhị phân tồn tại trong một thiên hà xoắn ốc. Một trong hai ngôi sao này đã phát nổ trong vụ nổ siêu tân tinh, để lại một ngôi sao neutron và điều tương tự cũng xảy ra với ngôi sao còn lại.

Các nhà thiên văn học đang cố xác định các nguyên tố hóa học được tạo ra trong vụ trụ hàng thập kỷ nay. Việc phát hiện ra nhiều vụ nổ kilonova trong tương lai với các kính thiên văn nhạy bén như James Webb và Kính thiên văn Không gian Nancy Grace Roman, dự kiến sẽ phóng vào năm 2027, có thể cung cấp những thông tin chi tiết về việc các nguyên tố nặng được tạo ra và giải phóng như thế nào trong các vụ nổ hiếm gặp.

Các nhà nghiên cứu cũng muốn tìm kiếm thêm các vụ sáp nhập tạo ra các vụ nổ tia gamma để xác định nguyên nhân và liệu có bất kỳ sự liên hệ nào với các nguyên tố được tạo ra trong quá trình này không.

TIN CŨ HƠN
Lý thuyết chống lại cả thế giới của Hội Trái Đất Phẳng

Lý thuyết chống lại cả thế giới của Hội Trái Đất Phẳng

Một số người tin Trái Đất có dạng phẳng, còn ảnh vệ tinh Trái Đất hình cầu là âm mưu của NASA và các cơ quan chính phủ khác.

Đăng ngày: 08/11/2025
Vũ trụ trông như thế nào khi phá vỡ tốc độ ánh sáng?

Vũ trụ trông như thế nào khi phá vỡ tốc độ ánh sáng?

Mới đây, các nhà nghiên cứu từ Ba Lan và Singapore đã đưa ra một hệ thống lý thuyết ánh sáng mới không mâu thuẫn với thuyết tương đối hẹp của Einstein.

Đăng ngày: 08/11/2025
Trái đất có thể ở bên trong một hố đen?

Trái đất có thể ở bên trong một hố đen?

Nếu nhìn Trái đất trong vũ trụ, Hệ Mặt trời của chúng ta dường như được bao quanh bởi hàng tỷ ngôi sao trong Dải Ngân hà.

Đăng ngày: 07/11/2025
Top 6 vật thể bí ẩn tồn tại trong Hệ Mặt trời

Top 6 vật thể bí ẩn tồn tại trong Hệ Mặt trời

Vũ trụ chứa đầy các vật thể lạ và Hệ Mặt Trời của chúng ta cũng không nằm ngoại lệ.

Đăng ngày: 07/11/2025
Phát hiện hành tinh quay nhanh nhất trong vũ trụ, chỉ mất 0,0014 giây để quay một vòng!

Phát hiện hành tinh quay nhanh nhất trong vũ trụ, chỉ mất 0,0014 giây để quay một vòng!

PSR J1748−2446ad cách Trái đất khoảng 18.000 năm ánh sáng, hiện là thiên thể quay nhanh nhất trong vũ trụ được biết đến.

Đăng ngày: 07/11/2025
Trái đất sẽ bị huỷ diệt vào năm 2029 hay 2036?

Trái đất sẽ bị huỷ diệt vào năm 2029 hay 2036?

Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng một tiểu hành tinh có thể va chạm vào Trái đất vào bất cứ lúc nào. Và các số liệu thống kê cho thấy rằng một thiên thể to cỡ quả bóng đá hoàn toàn có khả năng huỷ diệt sự sống trên trái đất

Đăng ngày: 06/11/2025
Khoảng cách từ Trái Đất đến các thiên thể trong hệ Mặt Trời

Khoảng cách từ Trái Đất đến các thiên thể trong hệ Mặt Trời

Nếu chế tạo được tàu vũ trụ di chuyển với vận tốc ánh sáng 1.080 triệu km/h, con người có thể khám phá những hành tinh xa xôi trong hệ Mặt Trời chỉ trong phút chốc.

Đăng ngày: 06/11/2025
Khoa Học News