Nguy cơ về cuộc đại tuyệt chủng thứ 6 trên Trái đất

Thế giới đang đối mặt với cuộc đại tuyệt chủng thứ 6, với 41% động vật lưỡng cư sẽ bị xóa sổ khỏi bề mặt Trái đất, theo một nghiên cứu mới.

Các nhà nghiên cứu cũng tuyên bố, hơn 1/4 số động vật có vú cùng 13% các loài chim có thể nhận kết cục bi thảm như loài chim cu lười, vốn đã tuyệt chủng từ cuối thế kỷ 17, vì hoạt động của con người. Viễn cảnh tăm tối như trên có thể xảy ra vào năm 2200, nếu các loài sinh vật trên Trái đất tiếp tục biến mất với tốc độ như hiện nay.

Nhiều sinh vật hiện đang bị đe dọa nghiêm trọng, kể cả loài chim cánh cụt Magellanic, voi Sumatra và báo Amur. Tuy nhiên, nhiều động vật quen thuộc hơn có thể sớm được đưa thêm vào danh sách này.

Các phỏng đoán trên được đưa ra trong một phân tích do tạp chí khoa học Nature tiến hành. Các tác giả đã đổ lỗi sự suy giảm môi trường sống do hoạt động của con người là nguyên nhân then chốt dẫn đến sự thay đổi này.

Bảng thống kê các loài sinh vật đang bị đe dọa nghiêm trọng trên Trái đất. (Ảnh: Nature)

"Nhìn chung, tình trạng đa dạng sinh học đang xấu đi, trong nhiều trường hợp là vô cùng nghiêm trọng", Derek Tittensor, nhà sinh thái học biển tại Trung tâm giám sát bảo tồn thế giới thuộc Chương trình Môi trường của Liên hợp quốc, nói.

Ông Tittensor cho biết thêm rằng, việc phá hủy môi trường sống, nạn ô nhiễm và đánh bắt cá quá mức đã giết chết các sinh vật hoang dã (kể cả động vật và thực vật) hoặc khiến chúng vô cùng suy yếu. Theo chuyên gia này, nguy cơ thêm từ tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng sẽ ngày càng rõ thấy hơn và cuối cùng có thể giết dần giết mòn các sinh vật còn sống sót.

Nghiên cứu của tạp chí Nature nhấn mạnh, các lỗ hổng trong vốn hiểu biết của giới khoa học về sự đa dạng sinh học của Trái đất đang gai tăng vấn đề. Chẳng hạn như, nghiên cứu phát hiện ít nhất 993 loài côn trùng đang đối diện với nguy cơ tuyệt chủng, nhưng cho tới nay, mới chỉ có 0,5% trong gần 1 triệu loài đã biết được nghiên cứu.

Báo cáo nhận định, hầu hết các loài bị đe dọa chưa được biết đến cư trú ở những vùng nhỏ bé của thế giới, thường ở các môi trường sống đang nhanh chóng bị hủy hoại. Các chính sách bảo tồn có thể làm chậm lại quá trình tuyệt chủng, nhưng các xu thế như hiện nay ám chỉ, tốc độ tuyệt chủng vẫn sẽ vào khoảng 0,01 - 0,7%/năm đối với tất cả các loài hiện hữu.

Một cuộc đại tuyệt chủng thứ 6 đang diễn ra.

Hồi tháng 7, một phân tích riêng rẽ đăng tải trên tạp chí Science cũng khám phá thấy rằng, một cuộc đại tuyệt chủng thứ 6 đang diễn ra. Báo cáo này nói, trong khi các cuộc đại tuyệt chủng trước đây bắt nguồn từ sự chuyển biến tự nhiên của hành tinh hoặc các vụ tấn công gây thảm họa của thiên thạch, tình trạng chết dần, chết mòn hiện tại có thể gắn liền với hành động của con người.

Một nghiên cứu mới đây của Đại học Brown (Mỹ) cũng phát hiện, loài người đang khiến các loài biến mất nhanh gấp 1.000 lần chúng cách đây 60 năm.

Sự kiện tuyệt chủng là gì? Sự kiện tuyệt chủng (hay còn được biết đến là tuyệt chủng hàng loạt, sự kiện cấp tuyệt chủng (extinction-level event, ELE), hay khủng hoảng sinh học) là sự suy giảm rõ rệt mức độ phong phú và đa dạng các loài sinh vật lớn (không phải vi sinh vật). Hiện tượng này diễn ra khi tốc độ tuyệt chủng tăng nhanh so với tốc độ hình thành loài. Do phần lớn sinh vật trên Trái Đất là vi sinh vật vốn không để lại nhiều dấu tích trong lịch sử sinh học để nghiên cứu nên tuyệt chủng hàng loạt có thể không thực sự ảnh hưởng lớn đến toàn bộ đa dạng sinh học trên Trái Đất mà chỉ tác động vào nhóm các sinh vật có kích thước quan sát được. Trong số những loài sinh vật đã từng sống trên Trái Đất, có 97% đã hoàn toàn biến mất. Tuy vậy, tốc độ tuyệt chủng diễn ra không đồng nhất trong mọi thời kì. Dựa vào dữ kiện hóa thạch, người ta nhận thấy tốc độ tuyệt chủng trên Trái Đất là từ 2 đến 5 họ động vật cả có xương sống và không xương sống tuyệt chủng sau 1 triệu năm. Các hóa thạch từ sinh vật biển thường được sử dụng để tính toán tốc độ tuyệt chủng bởi số lượng hóa thạch phong phú và đa dạng xuất hiện trong nhiều lớp thạch quyển so với sinh vật trên cạn. 5 cuộc đại tuyệt chủng từng xảy ra trên Trái đất Cuộc đại tuyệt chủng chấm dứt Đại cổ sinh Sự cố đầu tiên trong 5 cuộc đại tuyệt chủng từng được ghi nhận xảy ra trên Trái đất cách đây khoảng 440 triệu năm. Đây có thể là cuộc đại tuyệt chủng dữ dội thứ hai trong lịch sử. Gần như mọi sự sống trong biển vào thời điểm đó và khoảng 85% các loài biến mất. Cuộc đại tuyệt chủng cuối kỷ Devon Cách đây khoảng 359 - 375 triệu năm, các thay đổi lớn về môi trường đã gây ra xóa sạch các nhóm cá chủ chốt trên Trái đất và ngăn chặn các dải san hồ ngầm mới hình thành suốt 100 triệu năm. Cuộc đại tuyệt chủng chấm dứt kỷ Pecmi Cuộc đại tuyệt chủng lớn nhất trong lịch sử và ảnh hưởng nghiêm trọng nhất đến hệ sinh thái Trái đất diễn ra cách đây 252 triệu năm. Gần như 97% các loài biến mất vĩnh viễn và chỉ còn hóa thạch sót lại. Cuộc đại tuyệt chủng chấm dứt kỷ Triat Khủng long xuất hiện lần đầu tiên ở đầu kỷ Triat, nhưng các động vật lưỡng cư lớn và bò sát giống động vật có vú lúc này mới là những sinh vật thống trị trên cạn. Cuộc đại tuyệt chủng chớp nhoáng, diễn ra cách đây 201 triệu năm đã thay đổi điều đó. Cuộc đại tuyệt chủng chấm dứt kỷ Phấn trắng Một thiên thạch đã đâm vào Trái đất cách đây 66 triệu năm và thường được coi là nguyên nhân làm chấm dứt sự thống trị của khủng long trên hành tinh chúng ta.

Từ khóa liên quan:

tuyệt chủng

cuộc đại tuyệt chủng

sinh vật trên trái đất

cuộc đại tuyệt chủng thứ 6

sự kiện tuyệt chủng

sự suy giảm động vật lưỡng cư

suy giảm môi trường sống

Derek Tittensor

suy giảm hệ sinh thái

Loading...