Phát hiện 337 mảnh thạch anh trong suốt tại di chỉ 6.000 năm
Các nhà khoa học phát hiện lượng lớn tinh thể thạch anh tập trung tại các gò chôn cất thuộc di chỉ đồi Dorstone, mảnh lớn nhất dài 34mm.
Nick Overton, nhà khảo cổ tại Đại học Manchester, cùng các đồng nghiệp phát hiện 337 mảnh thạch anh trong suốt gọi là "tinh thể đá" tại một địa điểm tổ chức nghi lễ 6.000 năm tuổi ở đồi Dorstone, miền tây nước Anh, Live Science hôm 18/8 đưa tin. Nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Cambridge Archaeological Journal.
Một số mảnh tinh thể thạch anh lớn tại di chỉ đồi Dorstone. (Ảnh: Nick Overton).
Ngoài tính chất trong suốt gần như nước, một số mảnh tinh thể có dạng lăng trụ, tách ánh sáng trắng thành quang phổ cầu vồng khả kiến. Tinh thể thạch anh còn có tính phát quang khi ma sát (triboluminescent). Tính chất đặc biệt này có thể đã thúc đẩy việc đập vỡ tinh thể thành những mảnh nhỏ hơn, Overton cho biết.
"Nếu đập hai tinh thể vào nhau, chúng sẽ phát ra những tia sáng hơi xanh, trông rất ấn tượng. Đây hẳn là một trải nghiệm thú vị vì thạch anh khá hiếm và đặc biệt trong thời kỳ này, khi không có thủy tinh và không có vật liệu rắn nào khác trong suốt", ông giải thích.
Overton cho biết, các mảnh tinh thể nằm rải rác xung quanh di chỉ ở đồi Dorstone, tập trung tại các gò chôn cất. Một số mảnh vỡ lớn nhất có vẻ là đồ tùy táng và được đặt trong các hố chôn xương người hỏa táng.
Không có nguồn tinh thể thạch anh nào ở địa phương. Vì vậy, có khả năng số thạch anh này bắt nguồn từ một hang động ở vùng núi Snowdonia, phía bắc xứ Wales, cách đó khoảng 130km, hoặc từ một địa điểm ở St David's Head, cách đó khoảng 160km. Có vẻ thạch anh được vận chuyển đến đồi Dorstone dưới dạng các tinh thể lớn dài tới 10cm thông qua một mạng lưới giao thương.
Phân tích cho thấy các tinh thể lớn sau đó được đập nhỏ một cách thành thạo với những kỹ thuật dùng cho đá lửa, nhưng các mảnh tinh thể này không dùng để tạo thành công cụ. Thay vào đó, nhiều mảnh được thu thập và đặt tại đồi Dorstone, đặc biệt là trên các gò chôn cất. Mảnh lớn nhất mà nhóm nghiên cứu tìm được dài 34 mm.
337 mảnh thạch anh ở đồi Dorstone là tập hợp tinh thể đá đã qua xử lý lớn nhất từng được tìm thấy ở Anh và Ireland. Các mảnh tinh thể đá thạch anh từng được tìm thấy tại những khu chôn cất thời Đồ Đá Mới khác ở Anh và Ireland, nhưng trước đây chúng thường bị bỏ qua.
"Tôi thấy việc chỉ ra vật liệu này tuyệt vời và thú vị như thế nào rất quan trọng. Điều đó có thể giúp chúng ta tìm hiểu về những khía cạnh khác của thời Đồ Đá Mới, ví dụ như sự kết nối thương mại hoặc trao đổi, cũng như cách người xưa suy nghĩ và sử dụng vật liệu", Overton nói.
Nhà nghiên cứu muốn thả hàng nghìn voi ma mút ở Bắc Cực
Nhà di truyền học George Church đang tìm cách hồi sinh voi ma mút lông xoăn tuyệt chủng cách đây 4.000 năm.
Đào ao, phát hiện ngôi mộ cổ viết lại lịch sử bên bờ Danube
Tại một địa điểm thuộc quận Geisingen-Gutmadingen của Tuttlingen phía Tây Nam nước Đức, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra một ngôi mộ từ thời kỳ đồ đá mới.
Khai quật được xác ướp voi ma mút khi đang khai thác vàng
Một công nhân vô tình phát hiện xác ướp voi ma mút con khi đang tiến hành khai thác vàng tại một khu vực hẻo lánh của Canada.
Con người vô tình tạo ra thứ từng giúp khủng long ra đời?
Các nhà nghiên cứu Harvard đã tìm ra hiện tượng đã giết chết 86% sinh vật Trái đất và tạo ra những khủng long, dực long, thương long... đáng sợ để thế chỗ. Đó cũng là thứ đang bủa vây loài người.
Mực nước sông Dương Tử xuống thấp, phát lộ 3 tượng Phật giáo 600 năm tuổi
Mực nước sông Dương Tử đang hạ xuống thấp làm lộ ra một hòn đảo ở khu vực thành phố Trùng Khánh, phía Tây Nam Trung Quốc. Trên hòn đảo có 3 tượng Phật giáo được cho là đã 600 năm tuổi.
Phát hiện bức phù điêu đôi "miệng nhăn nhó" ở Mexico
Các nhà khảo cổ ở Mexico đã phát hiện ra hai bức phù điêu Olmec được đục trên những phiến đá lớn, hình tròn được cho là mô tả những người cai trị địa phương đang thực hiện nghi lễ trang nghiêm.
"Đài thiên văn" bí ẩn 7.000 năm tuổi tự hiện hình ở Tây Ban Nha
Stonehenge của Tây Ban Nha gây tiếc nuối cho các nhà khảo cổ nhiều thập kỷ trước khi hiện ra rồi lại biến mất, vừa trở lại bên bờ hồ trong mùa hè khốc liệt hiện nay.
