Phát hiện 337 mảnh thạch anh trong suốt tại di chỉ 6.000 năm
Các nhà khoa học phát hiện lượng lớn tinh thể thạch anh tập trung tại các gò chôn cất thuộc di chỉ đồi Dorstone, mảnh lớn nhất dài 34mm.
Nick Overton, nhà khảo cổ tại Đại học Manchester, cùng các đồng nghiệp phát hiện 337 mảnh thạch anh trong suốt gọi là "tinh thể đá" tại một địa điểm tổ chức nghi lễ 6.000 năm tuổi ở đồi Dorstone, miền tây nước Anh, Live Science hôm 18/8 đưa tin. Nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Cambridge Archaeological Journal.
Một số mảnh tinh thể thạch anh lớn tại di chỉ đồi Dorstone. (Ảnh: Nick Overton).
Ngoài tính chất trong suốt gần như nước, một số mảnh tinh thể có dạng lăng trụ, tách ánh sáng trắng thành quang phổ cầu vồng khả kiến. Tinh thể thạch anh còn có tính phát quang khi ma sát (triboluminescent). Tính chất đặc biệt này có thể đã thúc đẩy việc đập vỡ tinh thể thành những mảnh nhỏ hơn, Overton cho biết.
"Nếu đập hai tinh thể vào nhau, chúng sẽ phát ra những tia sáng hơi xanh, trông rất ấn tượng. Đây hẳn là một trải nghiệm thú vị vì thạch anh khá hiếm và đặc biệt trong thời kỳ này, khi không có thủy tinh và không có vật liệu rắn nào khác trong suốt", ông giải thích.
Overton cho biết, các mảnh tinh thể nằm rải rác xung quanh di chỉ ở đồi Dorstone, tập trung tại các gò chôn cất. Một số mảnh vỡ lớn nhất có vẻ là đồ tùy táng và được đặt trong các hố chôn xương người hỏa táng.
Không có nguồn tinh thể thạch anh nào ở địa phương. Vì vậy, có khả năng số thạch anh này bắt nguồn từ một hang động ở vùng núi Snowdonia, phía bắc xứ Wales, cách đó khoảng 130km, hoặc từ một địa điểm ở St David's Head, cách đó khoảng 160km. Có vẻ thạch anh được vận chuyển đến đồi Dorstone dưới dạng các tinh thể lớn dài tới 10cm thông qua một mạng lưới giao thương.
Phân tích cho thấy các tinh thể lớn sau đó được đập nhỏ một cách thành thạo với những kỹ thuật dùng cho đá lửa, nhưng các mảnh tinh thể này không dùng để tạo thành công cụ. Thay vào đó, nhiều mảnh được thu thập và đặt tại đồi Dorstone, đặc biệt là trên các gò chôn cất. Mảnh lớn nhất mà nhóm nghiên cứu tìm được dài 34 mm.
337 mảnh thạch anh ở đồi Dorstone là tập hợp tinh thể đá đã qua xử lý lớn nhất từng được tìm thấy ở Anh và Ireland. Các mảnh tinh thể đá thạch anh từng được tìm thấy tại những khu chôn cất thời Đồ Đá Mới khác ở Anh và Ireland, nhưng trước đây chúng thường bị bỏ qua.
"Tôi thấy việc chỉ ra vật liệu này tuyệt vời và thú vị như thế nào rất quan trọng. Điều đó có thể giúp chúng ta tìm hiểu về những khía cạnh khác của thời Đồ Đá Mới, ví dụ như sự kết nối thương mại hoặc trao đổi, cũng như cách người xưa suy nghĩ và sử dụng vật liệu", Overton nói.
Khủng long có họ với... gà?
Gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện phần mô mềm trên đỉnh đầu của loài khủng long Edmontosaurus tại Canada và thấy sự tương đồng với phần mào của loài gà ngày nay.
Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước
Một nghiên cứu vừa được công bố chứng tỏ, người thượng cố cách đây 10.000 năm là “nhà khoa học” biến đổi gen lúa nước ngày nay.
Gặp điều kỳ quặc này, bạn có thể là "con lai" của loài người khác
Các nhà khoa học đã phát hiện thêm một khác biệt giữa những người Homo sapiens thuần chủng và những người có liên quan đến cuộc hôn phối dị chủng với một loài người khác tận 60.000 năm trước.
Nguyên nhân sốc khiến đế chế Maya bốc hơi: Cảnh báo về tận thế có thật
Một nhóm nghiên cứu đã kết hợp rất nhiều hồ sơ lịch sử với các phân tích mới về hài cốt người Maya trong thời kỳ cuối của đế chế, chỉ ra một dạng ngày tận thế mà chính chúng ta cũng có thể đối mặt trong tương lai.
Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc
Rác trong mắt bạn lại là một kho báu quý giá trong mắt người khác.Tại Trung Quốc, đã từng có vô số cổ vật, thậm chí là bảo vật Quốc gia lưu lạc trong dân gian, bị coi là rác, là phế vật.
Nguồn gốc thực sự của Bức tường thành Jerusalem
Lịch sử của một trong những địa điểm linh thiêng nhất thế giới đối với cả người Do Thái và người Hồi Giáo có lẽ sẽ phải được viết lại sau một khám phá bất ngờ của các nhà khảo cổ Israel.
