Phát hiện chuẩn tinh cách Trái đất hơn 13 tỷ năm ánh sáng

Chuẩn tinh J0313-1806 chứa hố đen siêu khối lượng nặng gấp 1,6 tỷ lần Mặt trời, hình thành chỉ trong vài trăm triệu năm.

Các nhà khoa học tìm thấy chuẩn tinh xa và cổ xưa nhất vũ trụ mang tên J0313-1806. Phát hiện được thông báo trong buổi họp lần thứ 237 của Hiệp hội Thiên văn Mỹ hôm 12/1, cung cấp những thông tin mới về vũ trụ thời sơ khai.


Minh họa chuẩn tinh, một trong những vật thể sáng nhất vũ trụ. (Ảnh: NOIRLab/NSF/AURA/J. Da Silva).

Chuẩn tinh nằm trong số những vật thể giàu năng lượng và sáng nhất vũ trụ. Giới khoa học cho rằng chúng hình thành khi hố đen siêu khối lượng nuốt vật chất xung quanh như khí hoặc các ngôi sao, tạo ra một đĩa bụi lớn xoay quanh.

J0313-1806 cách Trái đất hơn 13 tỷ năm ánh sáng, nghĩa là chúng ta đang quan sát hình ảnh của chuẩn tinh này sau vụ nổ Big Bang chỉ khoảng 670 triệu năm, khi vũ trụ mới đạt 5% độ tuổi hiện tại. Hố đen siêu khối lượng của chuẩn tinh này nặng gấp 1,6 tỷ lần Mặt trời.

Các nhà khoa học chưa hiểu rõ tại sao một vật thể khối lượng lớn như vậy hình thành chỉ trong thời gian ngắn. "Hố đen do những ngôi sao lớn đầu tiên của vũ trụ tạo ra không thể phát triển đến mức này chỉ trong vài trăm triệu năm", Feige Wang, chuyên gia tại Đại học Arizona, tác giả chính của nghiên cứu, nói.

Theo một giả thuyết về hố đen, chúng hình thành khi một ngôi sao phát nổ, tạo ra vụ nổ siêu tân tinh rồi sụp đổ. Qua thời gian, các hố đen này sáp nhập và trở thành hố đen siêu khối lượng. Tuy nhiên, quá trình này cũng khó có thể xảy ra nhanh như vậy.

Một số nghiên cứu trước đây cho rằng những ngôi sao khối lượng lớn từ thời vũ trụ sơ khai được tạo nên chủ yếu bằng hydro, thiếu các nguyên tố khác thường thấy ở những ngôi sao chào đời sau. Điều này giúp những ngôi sao cổ xưa hình thành nhanh hơn, từ đó cung cấp nhiên liệu cho hố đen. Theo một mô hình khác, các cụm sao đặc cũng có thể sụp đổ và tạo thành hố đen. Tuy nhiên, hố đen trong chuẩn tinh J0313-1806 quá lớn và không thể giải thích bằng các giả thuyết trên.

"Hạt giống của hố đen J0313-1806 chắc hẳn đã hình thành theo một cơ chế khác. Trong trường hợp này là một cơ chế mà theo đó, lượng lớn khí hydro lạnh nguyên thủy đã trực tiếp sụp đổ tạo thành hố đen", Xiaohui Fan, đồng tác giả nghiên cứu, phó khoa Thiên văn thuộc Đại học Arizona, cho biết.

TIN CŨ HƠN
Trái đất sẽ bị huỷ diệt vào năm 2029 hay 2036?

Trái đất sẽ bị huỷ diệt vào năm 2029 hay 2036?

Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng một tiểu hành tinh có thể va chạm vào Trái đất vào bất cứ lúc nào. Và các số liệu thống kê cho thấy rằng một thiên thể to cỡ quả bóng đá hoàn toàn có khả năng huỷ diệt sự sống trên trái đất

Đăng ngày: 06/11/2025
Khoảng cách từ Trái Đất đến các thiên thể trong hệ Mặt Trời

Khoảng cách từ Trái Đất đến các thiên thể trong hệ Mặt Trời

Nếu chế tạo được tàu vũ trụ di chuyển với vận tốc ánh sáng 1.080 triệu km/h, con người có thể khám phá những hành tinh xa xôi trong hệ Mặt Trời chỉ trong phút chốc.

Đăng ngày: 06/11/2025
Bụi Mặt Trăng: Mối nguy hiểm đối với các nhà du hành vũ trụ

Bụi Mặt Trăng: Mối nguy hiểm đối với các nhà du hành vũ trụ

Theo Live Science giải thích, bụi mặt trăng thực sự rất có hại cho con người.

Đăng ngày: 04/11/2025
Truyền thuyết về 12 chòm sao

Truyền thuyết về 12 chòm sao

12 chòm sao hoàng đạo và những truyền thuyết về chúng. Bạn có bao giờ tự hỏi những biểu tượng xinh xắn đại diện cho cung hoàng đạo của mình có xuất xứ từ đâu? Biết được bí mật các chòm sao cũng là một cách để hiểu hơn về bản thân và những người xung quanh.

Đăng ngày: 03/11/2025
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Phát hiện

Phát hiện "mặt trăng nham thạch" ngoài Hệ Mặt trời

Các nhà thiên văn học tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của một mặt trăng chưa từng được biết tới với đầy rẫy núi lửa hoạt động.

Đăng ngày: 26/10/2025
Khoa Học News