Phát hiện đáy đại dương cổ đại bao quanh lõi Trái đất

Các nhà khoa học tìm thấy một đáy đại dương cổ đại sâu trong lòng Trái đất với nhiều ngọn núi cao gấp 5 lần núi Everest thông qua dữ liệu địa chấn.


Các nhà nghiên cứu thu thập dữ liệu sóng địa chấn ở Nam Cực. (Ảnh: Edward Garnero & Mingming Li).

Sử dụng dữ liệu địa chấn thu được ở Nam Cực trong 3 năm qua, một nhóm nghiên cứu kết luận cách đây hàng triệu năm, đáy đại dương di chuyển về phía tâm Trái đất và dừng lại như một lớp tương đối mỏng bao quanh lõi hành tinh. Các nhà nghiên cứu cho biết phát hiện có thể ảnh hưởng tới hiểu biết của chúng ta về cách nhiệt độ thoát ra từ lõi, hay vật chất ở đại dương có thể quay lại bề mặt như thế nào thông qua phun trào núi lửa. Họ công bố kết quả nghiên cứu hôm 5/4 trên tạp chí Science Advances.

Khi nhà khoa học địa chất Samantha Hansen và cộng sự từ Đại học Alabama (UA) lắp đặt 15 địa chấn kế ở Nam Cực năm 2012, họ muốn sử dụng sóng từ động đất quanh hành tinh để chụp ảnh những ngọn núi bị chôn vùi phần lớn bên dưới lớp băng. Trong khi nghiên cứu kéo dài 3 năm đó rất thành công và cho ra đời vài bài báo, dữ liệu hé lộ năng lượng khác thường xuất hiện sau khi sóng từ động đất truyền qua ranh giới giữa lớp lõi và lớp phủ (CMB). Điều này thúc đẩy Hansen và đồng nghiệp tiến hành nghiên cứu kỹ hơn.

CMB nằm ở độ sâu khoảng 3.219km bên dưới bề mặt Trái đất. Tại đấy, nhóm nghiên cứu nhận thấy sóng địa chấn chậm lại khi chúng va vào một lớp nào đó. Dù lớp mới sâu khoảng 5 - 40 km, nó tương đối mỏng về mặt cấu tạo hành tinh. Tốc độ chậm lại của sóng truyền qua khiến khu vực được đặt tên là vùng có vận tốc cực thấp (ULVZ).

Phân tích hàng nghìn ghi chép địa chấn từ Nam Cực, phương pháp chụp ảnh độ phân giải cao của nhóm nghiên cứu phát hiện vùng vật chất mỏng khác thường ở CMB tại mọi điểm thăm dò. Theo Edward Garnero, giáo sư ở Trường Khoa học và Khám phá vũ trụ tại Đại học Arizona, độ dày của vật liệu khác biệt từ vài kilomet tới hàng chục kilomet, chứng tỏ họ đang thấy những ngọn núi ở lõi, một số nơi cao gấp 5 lần núi Everest.

Cách sóng địa chấn di chuyển chậm lại khi va vào ULVZ khiến nhóm nghiên cứu kết luận nó bao gồm vật chất từ một đáy đại dương cổ đại bị đẩy qua lớp phủ của Trái đất trong hàng trăm triệu năm. Đó là vì vật chất như vậy thậm chí đặc hơn đá lỏng cấu thành lớp phủ, làm chậm tốc độ của sóng địa chấn tới mức biểu lộ trong dữ liệu.

Dữ liệu từ nghiên cứu chỉ ra ULVZ có thể bao quanh toàn bộ lõi của Trái đất. "Nghiên cứu địa chấn như của chúng tôi cung cấp ảnh chụp độ phân giải cao nhất về cấu trúc bên trong của hành tinh và chúng tôi phát hiện cấu trúc này phức tạp hơn nhiều so với suy nghĩ. Nghiên cứu cung cấp liên kết quan trọng giữa cấu trúc nông và sâu của Trái đất cũng như các quá trình vận động của hành tinh".

Loading...
TIN CŨ HƠN
Đăng ảnh “một hành tinh” nhưng thực ra là miếng xúc xích, nhà nghiên cứu bị chỉ trích

Đăng ảnh “một hành tinh” nhưng thực ra là miếng xúc xích, nhà nghiên cứu bị chỉ trích

Một nhà vật lý người Pháp đã đăng bức ảnh “một hành tinh”, viết là ảnh do kính viễn vọng của NASA (Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ) chụp được. Nhưng sự thật đúng là ngỡ ngàng: Bức ảnh “một hành tinh” đó thực ra là một thứ ở gần chúng ta hơn nhiều.

Đăng ngày: 21/04/2025
Truyền thuyết và ý nghĩa của hoa Tulip

Truyền thuyết và ý nghĩa của hoa Tulip

Hoa Tulip tượng trưng cho sự nổi tiếng, giàu có và tình yêu hoàn hảo. Có lẽ vì nó nở vào mùa xuân, khi bóng tối của những ngày đông đã bị xóa nhòa, Tulip còn trở thành biểu tượng cho cuộc sống vĩnh hằng.

Đăng ngày: 21/04/2025
Những cấm kị nên biết khi tặng tiền lì xì

Những cấm kị nên biết khi tặng tiền lì xì

Lì xì là một tục lệ đẹp trong dịp Tết Nguyên đán ở nhiều nước châu Á. Tuy nhiên, không ít người chú ý đến những việc nên và không nên khi tặng bao lì xì.

Đăng ngày: 21/04/2025
Tìm hiểu về châu Phi

Tìm hiểu về châu Phi

Châu Phi (hay Phi châu) là châu lục đứng thứ hai trên thế giới về dân số (sau châu Á), thứ ba về diện tích (sau châu Á và châu Mỹ).

Đăng ngày: 21/04/2025
12 mưu kế nổi tiếng nhất thời đại Gia Cát Lượng vẫn còn giá trị đến ngày nay (Phần 3)

12 mưu kế nổi tiếng nhất thời đại Gia Cát Lượng vẫn còn giá trị đến ngày nay (Phần 3)

Sau đây là những mưu kế nổi bật nhất được đời đời truyền tụng, như những giai thoại có một không hai trong sử sách.

Đăng ngày: 20/04/2025
Pháo hoa hoạt động như thế nào?

Pháo hoa hoạt động như thế nào?

Vào những dịp lễ lớn trên khắp thế giới thì pháo hoa luôn được mang ra trình diễn ở những nơi công cộng với những cảnh quan hoành tráng đầy màu sắc và âm thanh.

Đăng ngày: 20/04/2025
Vận động trí óc thật nhiều có giúp chúng ta đốt cháy lượng calo dư thừa?

Vận động trí óc thật nhiều có giúp chúng ta đốt cháy lượng calo dư thừa?

Hoạt động nhận thức có thể đốt cháy năng lượng bên trong cơ thể, nhưng chừng đó là chưa đủ để tác động đến toàn bộ vóc dáng của chúng ta.

Đăng ngày: 20/04/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News