Phát hiện hệ 6 hành tinh có quỹ đạo hoàn hảo

Nghiên cứu công bố trên tạp chí Astronomy & Astrophysics cho thấy ngôi sao HD 158259 được quay quanh bởi một "siêu Trái đất" và năm "sao Hải Vương nhỏ".

Bản thân điều này đã là một phát hiện không bình thường bởi đến nay mới chỉ có khoảng chục ngôi sao có nhiều hơn 5 hành tinh quay quanh được khám phá. Tuy nhiên, hệ thống HD 158259 càng trở nên đặc biệt bởi các hành tinh của nó duy trì một tỷ lệ quỹ đạo gần như hoàn hảo.

Mỗi cặp hành tinh cạnh nhau trong hệ sao đều có "sự cộng hưởng 3:2", theo Nathan Hara, tác giả chính của nghiên cứu từ Đại học Geneva, Thụy Sĩ (UNIGE). Điều đó có nghĩa là khi hành tinh thứ nhất hoàn thành ba vòng quỹ đạo quanh ngôi sao chủ, hành tinh thứ hai ở phía ngoài sẽ hoàn thành hai vòng quay; và khi hành tinh thứ hai hoàn thành ba vòng quay, hành tinh thứ ba sẽ hoàn thành hai vòng. Quy luật này tiếp tục lặp lại ở các cặp hành tinh tiếp theo.


Đồ họa mô phỏng hệ hành tinh HD 158259. (Ảnh: Michael S. Helfenbein).

HD 158259, cách chúng ta khoảng 88 năm ánh sáng, bao gồm 6 hành tinh có khối lượng lớn gấp 2 - 6 lần Trái Đất. Tuy nhiên, đây là một hệ hành tinh "nhỏ gọn" bởi khoảng cách từ ngôi sao trung tâm đến hành tinh phía ngoài cùng còn ngắn hơn 2,6 lần so khoảng cách từ Mặt trời của chúng ta đến hành tinh gần nhất là sao Thủy.

Tỷ lệ quỹ đạo của các hành tinh trong HD 158259 có thể cung cấp những manh mối về sự hình thành của hệ thống này. "Một số hệ đa hành tinh nhỏ gọn khác như TRAPPIST-1 và Kepler-80 cũng có tỷ lệ quỹ đạo gần hoàn hảo. Các hệ thống như vậy được cho là hình thành từ cách xa ngôi sao trước khi di chuyển về phía nó", nhà thiên văn học Stephane Udry từ UNIGE, đồng tác giả của nghiên cứu giải thích.

Phát hiện mới về HD 158259 dựa trên các kết quả quan sát từ thiết bị đo quang phổ SOPHIE thuộc Đài thiên văn Haute-Provence ở Pháp.và kính viễn vọng không gian săn ngoại hành tinh TESS của NASA.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện thiên hà lớn tuổi nhất vũ trụ

Phát hiện thiên hà lớn tuổi nhất vũ trụ

Kính viễn vọng Hubble của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ lập kỷ lục mới khi tìm ra GN-z11, thiên hà xa xôi nhất ở cách Trái Đất 13,4 tỷ năm ánh sáng.

Đăng ngày: 25/12/2025
Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?

Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?

Nếu giống sao Thổ, Trái Đất sẽ có vành đai bao quanh dọc theo xích đạo. Vành đai này sẽ có hình dáng khác nhau khi nhìn từ những địa điểm khác nhau trên Trái Đất.

Đăng ngày: 24/12/2025
99,99% có hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời

99,99% có hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời

Các nhà khoa học đang dần tự tin khẳng định về sự tồn tại của hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời.

Đăng ngày: 24/12/2025
Tổng quan về sao Thổ

Tổng quan về sao Thổ

Sao Thổ tức Thổ tinh là hành tinh thứ sáu tính theo khoảng cách trung bình từ Mặt Trời và là hành tinh lớn thứ hai về đường kính cũng như khối lượng, sau Sao Mộc trong Hệ Mặt Trời.

Đăng ngày: 23/12/2025
Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Mặt Trăng - vật thể lớn nhất và sáng nhất trên bầu trời đêm đã làm mê hoặc và là nguồn cảm hứng vô tận cho loài người trong nhiều thế kỷ qua.

Đăng ngày: 22/12/2025
Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem hiện tượng Nhật Thực, Nguyệt Thực là gì? Tại sao nó lại được những người yêu thích thiên văn học quan tâm đến vậy.

Đăng ngày: 22/12/2025
Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử nằm ở phía Đông Bắc của chòm Liệp hộ, đối chọi với chòm sao Kim ngưu nằm ở phía Tây dải Ngân hà. Đây là một trong 12 chòm sao Hoàng đạo. Trong chòm này có 2 ngôi sao sáng Song tử alpha (Trung Q

Đăng ngày: 19/12/2025
Khoa Học News