Phát hiện "sao Mộc thứ hai" cách Trái đất 17.000 năm ánh sáng

Phân tích kho dữ liệu hình ảnh cũ từ kính viễn vọng không gian Kepler tiết lộ một ngoại hành tinh khí khổng lồ rất giống sao Mộc.

Theo báo cáo đăng trên tạp chí Monthly Notices của Hiệp hội Thiên văn học Hoàng gia Anh, nhóm nghiên cứu do Đại học Manchester dẫn đầu đặt tên cho vật thể mới là K2-2016-BLG-0005Lb. Đây là ngoại hành tinh xa xôi nhất từng được phát hiện bởi kính viễn vọng không gian Kepler, xa hơn gấp đôi so với kỷ lục trước đó khi nằm cách Trái đất tới 17.000 năm ánh sáng.


Mô phỏng ngoại hành tinh giống sao Mộc. (Ảnh: NASA/JPL-Caltech/R. Hurt)

K2-2016-BLG-0005Lb được ví như sao Mộc thứ hai có nhiều điểm tương đồng với hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt trời. Nó cũng là một hành tinh khí khổng lồ, nặng bằng 1,1 lần sao Mộc (gấp đôi tổng khối lượng của tất cả các hành tinh còn lại trong Hệ Mặt trời) và đang quay quanh ngôi sao chủ ở khoảng cách tương tự.

Nhóm nghiên cứu đã phát hiện vật thể xa xôi này khi phân tích kho dữ liệu hình ảnh cũ được Kepler thu thập từ tháng 4 đến tháng 7 năm 2016. Họ sử dụng một kỹ thuật được gọi là khuếch đại hấp dẫn, xác định ngoại hành tinh bằng cách theo dõi trường hấp dẫn của nó ảnh hưởng đến độ sáng của ngôi sao chủ. Cụ thể, khi một hành tinh bay qua phía trước ngôi sao, lực hấp dẫn của nó có thể bẻ cong và phóng đại ánh sáng của ngôi sao đó.


Mô phỏng K2-2016-BLG-0005Lb làm thay đổi độ sáng của sao chủ. (Video: Đại học Manchester)

"Để thấy được hiệu ứng trên, cần có sự liên kết hoàn hảo giữa hành tinh ở phía trước và ngôi sao ở phía sau. Cơ hội để thấy một ngôi sao nền bị ảnh hưởng theo cách này chỉ là một trên hàng chục triệu hoặc hàng trăm triệu", Tiến sĩ Eamonn Kerins từ Đại học Manchester, tác giả chính của nghiên cứu, nhấn mạnh.

Những phát hiện như K2-2016-BLG-0005Lb có thể cách mạng hóa hiểu biết của các nhà khoa học về ngoại hành tinh, cũng như cấu trúc Hệ Mặt trời của chúng. Đó là sự khởi đầu cho nỗ lực tìm kiếm những thế giới mới có khả năng hỗ trợ sự sống.

Kepler được phóng vào năm 2009 với mục tiêu chính là khám phá các hành tinh xa xôi có kích thước như Trái đất, chứ không phải các hành tinh khí khổng lồ. Sau 9 năm hoạt động trên quỹ đạo, kính thiên văn của NASA đã cạn kiệt nhiên liệu và "nghỉ hưu" từ ngày 30/10/2018. Đến nay, Kepler đã giúp các nhà thiên văn học xác định hơn 2.700 hành tinh ngoài Hệ Mặt trời.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim

Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim

Các nhà thiên văn học phát hiện dấu hiệu các vi sinh vật không giống bất kỳ loại nào trên Trái Đất có thể đang phát triển mạnh mẽ trong những đám mây trên sao Kim.

Đăng ngày: 11/09/2025
Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ

Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ

Hồi năm 1931, Albert Einstein đã thực hiện một chuyến đi đến Hoa Kỳ trong vòng 3 tháng. Lấy cảm hứng từ cuộc gặp gỡ với nhà vật lý thiên văn học Edwin Hubble, ông đã bắt đầu có suy nghĩ mới về vũ trụ.

Đăng ngày: 11/09/2025
10 ngôi sao sáng nhất trên bầu trời

10 ngôi sao sáng nhất trên bầu trời

Vào đầu những đêm trời mùa đông, mùa xuân, khi nhìn lên bầu trời dày đặc những vì sao, ở bầu trời hướng chếch về phía Bắc có một hằng tinh sáng suốt cả ngày, đó chính là sao Thiên Lang

Đăng ngày: 10/09/2025
Cách NASA chọn phi hành gia: Loại 99,9% ứng viên để tìm người xuất chúng, tỷ lệ chọi 1:1500

Cách NASA chọn phi hành gia: Loại 99,9% ứng viên để tìm người xuất chúng, tỷ lệ chọi 1:1500

Tiêu chí NASA đặt ra những năm trước đây, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn gây ra được tiếng vang, nhất là khi Mỹ sắp thực hiện chuyến bay lên mặt trăng vào năm 2024.

Đăng ngày: 09/09/2025
Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu dải Ngân hà và Thiên hà, Ngân hà và Thiên hà khác nhau như thế nào? Mời các bạn cùng tham khảo.

Đăng ngày: 07/09/2025
Giả sử kích thước của Trái đất là 1cm thì ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ có kích thước bao nhiêu?

Giả sử kích thước của Trái đất là 1cm thì ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ có kích thước bao nhiêu?

Nếu kích thước của Trái đất chỉ là một viên bi thì kích thước Mặt trời sẽ tương đương với một quả bóng tập yoga và ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ có đường kính khiến bạn khó tin.

Đăng ngày: 07/09/2025
Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Do chuyển động tự quay của Trái đất quanh trục, các ngôi sao luôn thay đổi vị trí trên bầu trời, mọc và lặn. Tuy nhiên trục quay của Trái đất lại hướng thẳng về phía sao Bắc Cực làm nó có vẻ không bao giờ di chuyển.

Đăng ngày: 05/09/2025
Khoa Học News