Phát hiện thiên hà xoắn ốc sáng rực như pháo hoa trong vũ trụ

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) hôm 31/12/2019 chia sẻ ảnh chụp hé lộ cấu tạo và ánh sáng rực rỡ của thiên hà xoắn ốc NGC 4258.

Thiên hà NGC 4258 ở cách Trái Đất khoảng 23 triệu năm ánh sáng xoay tròn tựa như pháo hoa nở rộ với hố đen khổng lồ ở trung tâm, sóng xung kích và những nguồn dự trữ khí gas bao quanh.


Thiên hà xoắn ốc NGC 4258. (Ảnh: NASA).

Thiên hà NGC 4258 nổi tiếng với hai cánh tay xoắn ốc phát sáng gọi là cánh tay dị thường. Chúng không nằm thẳng hàng với đĩa mặt phẳng của thiên hà mà giao cắt. Trong bức ảnh tổng hợp mới, các nhà nghiên cứu NASA sử dụng màu xanh dương, tím, vàng, đỏ để biểu thị lần lượt dữ liệu tia X của đài quan sát tia X Chandra, dữ liệu vô tuyến của đài thiên văn Karl Jansky Very Large Array, dữ liệu quang học của kính viễn vọng không gian Hubble và dữ liệu hồng ngoại của kính viễn vọng không gian Spitzer.

Nghiên cứu mới sử dụng kính Spitzer chỉ ra sóng xung kích của thiên hà đang làm nóng lượng lớn khí gas, tương đương khối lượng 10 triệu Mặt Trời. Nhóm nghiên cứu cho rằng hố đen siêu lớn ở trung tâm NGC 4258 đang sản sinh các dòng hạt năng lượng cao cực mạnh. Những dòng hạt này va vào đĩa mặt phẳng của thiên hà, tạo ra sóng xung kích. Sóng xung kích lại làm nóng khí gas, chủ yếu bao gồm phân tỷ hydro, tới hàng nghìn độ C.

Dữ liệu của đài Chandra hé lộ các bong bóng khí gas nóng khổng lồ ở bên trên và bên dưới đĩa mặt phẳng. Bong bóng khí phản ánh lượng khí gas ở đĩa mặt phẳng bị đốt nóng và bắn ra khu vực xung quanh. Các nhà nghiên cứu ước tính tất cả khí gas còn sót lại sẽ phun ra ngoài trong 300 triệu năm tới trừ khi được bổ sung. Do phần lớn khí gas đã tiêu hao, NGC 4258 còn rất ít khí gas để hình thành sao mới. Họ ước tính các ngôi sao hình thành ở khu vực trung tâm của NGC 4258 ở tốc độ chậm hơn 10 lần so với dải Ngân Hà.

TIN CŨ HƠN
Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Các nhà khoa học lần đầu tiên quan sát được hiện tượng 3 thiên hà cùng va vào nhau, đặt những siêu hố đen tại trung tâm của chúng vào quỹ đạo để hợp nhất.

Đăng ngày: 18/10/2025
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Thiên thạch là gì? Một câu hỏi nghe rất quen thuộc, tưởng chừng dễ ấy thế mà nó đã và đang đánh đố không ít người.

Đăng ngày: 12/10/2025
Những điều bạn chưa biết về sao băng

Những điều bạn chưa biết về sao băng

Sao băng là gì mà có khả năng tạo nên những trận mưa sao băng đình đám? Và sự thật về những ngôi sao băng có huyền bí như chúng ta tưởng…

Đăng ngày: 12/10/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 11/10/2025
Hành tinh lùn có vành đai giống sao Thổ trong Hệ Mặt trời

Hành tinh lùn có vành đai giống sao Thổ trong Hệ Mặt trời

Nhà thiên văn học tại Viện Vật lý thiên văn Andalusia, Tây Ban Nha, và các cộng sự phát hiện một vành đai lớn xung quanh hành tinh lùn Haumea nằm bên ngoài quỹ đạo của sao Hải Vương.

Đăng ngày: 10/10/2025
Tổng quan về sao Hỏa

Tổng quan về sao Hỏa

Sao Hỏa còn gọi là: Hỏa Tinh, là hành tinh thứ tư tính từ Mặt Trời trong Thái Dương Hệ. Đôi khi hành tinh này còn được gọi tên là Hỏa Tinh.

Đăng ngày: 10/10/2025
Khoa Học News