“Quái vật lửa” khủng khiếp nhất trồi lên từ 100km dưới lòng đất
Quái vật lửa Kilauea - ngọn núi lửa hoạt động mạnh nhất thế giới - không có nguồn gốc thông thường mà là một quái vật từ thế giới ngầm sâu trong lòng Trái đất, nghiên cứu mới từ Úc chứng minh.
Theo nhà địa chất học Laura Miller từ Đại học Monash - Úc và các cộng sự, Kilauea được sinh ra bên dưới điểm nóng hiện tại gần 100km, chứ không phải hình thành từ những khoang magma nông hơn như hầu hết núi lửa trên thế giới.
Có 2 khoang magma nông từng được xác định bên dưới Kilauea, nhưng chúng không đủ lớn để chịu trách nhiệm cho tất cả đá nóng chảy mà quái vật lửa này phun ra. Một khoang lớn hơn, sâu 11km từng được xác định qua dữ liệu sóng địa chấn vào năm 2014, nhưng cũng chưa đủ lớn để giải thích độ hung hãn của Kilauea.
Một vụ bùng nổ của "quái vật lửa" - (Ảnh: USGS)
Theo Science Alert, trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã phân tích các mảnh vỡ từ đá núi lửa cổ đại, được nạo vét từ sườn Đông Nam của Đảo Lớn thuộc Hawaii - Mỹ, cho thấy Kilauea được làm nên từ vật liệu pyroclastic ở độ sâu gần 100km!
Khoảng 210.000 đến 280.000 năm trước, mảng kiến tạo Thái Bình Dương dịch chuyển và một lượng magma lao từ thế giới cực sâu trong lớp phủ thẳng lên mặt biển. Khi chất lỏng nóng này nguội đi, nó tạo thành một đường ống lớn từ cách đây 100.000 năm. Từ đó Kilauea ra đời.
Bằng chứng khác đến từ kết cấu núi lửa: thay vì tan chảy một phần, có vẻ quái vật lửa Kilauea ban đầu được hình thành thông qua quá trình kết tinh phân đoạn, tức việc tạo ra các tinh thể trong các vực sâu của magma, chúng không phản ứng với sự tan chảy còn sót lại sau này.
Bởi đó là thứ siêu vật liệu được hình thành ở nhiệt độ cực cao, trên 1.100 độ C và áp suất trên 3 GPa, chỉ có thể tìm thấy ở thế giới thẳm sâu.
"Chúng tôi nhận thấy các mẫu chỉ có thể được hình thành bằng cách kết tinh và loại bỏ của garnet" - tiến sĩ Miller nói. Garnet là một dạng tinh thể hình thành khi magma chịu áp suất và nhiệt độ cao từ 90 - 150km dưới lòng đất.
Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí Nature Communications.
Rực vàng trong nắng mùa hoa Giáng Hương
Loài thực vật nằm trong sách đỏ Việt Nam - Giáng hương quả to Pterocarpus macrocarpus bắt đầu thay áo mới và trang điểm bộ cánh màu xanh biếc bằng từng chùm bông hoa vàng rực rỡ. Với chiếc cuống dài và nhiều lông, vàng rực, đan xen trong từng kẽ lá. Những bông hoa đầu mùa không chỉ biết khoe sắc mà còn phát tán mùi hương thơm ngào ngạt cả góc rừng làm đánh thức lũ bướm ngái ngủ trong chiếc kén sau những ngày dài đói bụng...
5 thứ cần chuẩn bị khi bão lũ đến
Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), khi có thiên tai bão lũ, mọi người cần gia cố nhà cửa hoặc tìm một nơi trú ẩn an toàn.
Những cơn bão lớn nhất được ghi nhận trong lịch sử
Trong quá khứ có không ít cơn bão với sức gió mạnh kỷ lục nhưng lại không gây ra nhiều thiệt hại.
Sương mù là gì? Tại sao có sương mù?
Có nhiều người nhận xét sương mù những năm gần đây dày đặc hơn so với trước. Vậy sương mù là gì? Nó có liên quan gì đến ô nhiễm môi trường không?
Sóng biển đóng vai trò quan trọng trong việc bẫy khí nhà kính
Trong nhiều thập kỷ qua, các nhà khoa học đã nghiên cứu ảnh hưởng của các đại dương trên thế giới trong việc hấp thụ khí nhà kính.
Cố đô Campuchia suy tàn vì hạn hán
Những đợt hạn hán nghiêm trọng là một trong những nguyên nhân khiến Angkor, thành phố lớn nhất thế giới trong thời kỳ trước cách mạng công nghiệp, suy tàn và biến mất.
