Quan sát hố đen bằng mắt thường

Vật dụng duy nhất để quan sát hố đen đang hoạt động gần Trái Đất là một chiếc kính thiên văn đường kính 20cm.

Theo nghiên cứu công bố hôm 6/1 trên tạp chí Nature, các nhà thiên văn tại Nhật phát hiện các hoạt động của hố đen có thể được quan sát thông qua ánh sáng nhấp nháy xuất hiện từ vùng khí xung quanh hố đen trong khi phun trào. Kết quả cho thấy không chỉ các tia X mà mọi ánh sáng quang học đều là nguồn dữ liệu tin cậy giúp quan sát những hoạt động của hố đen.

"Bây giờ chúng tôi biết rằng có thể quan sát hố đen dựa trên ánh sáng nhìn thấy mà không cần các kính thiên văn tia X hoặc tia Gamma", tác giả chính của công trình nghiên cứu, Mariko Kimura ở Đại học Kyoto, chia sẻ với Science Daily.


Hố đen có thể được quan sát thông qua ánh sáng nhìn thấy mỗi khi chúng bức xạ. (Ảnh: Eiri Ono/Đại học Kyoto).

Các đợt phun trào của hố đen chỉ xuất hiện một lần trong vài thập kỷ, khi đó, năng lượng cực lớn bao gồm cả tia X phát ra từ các vật chất rơi vào hố đen. Hố đen thường được bao quanh bởi một đĩa vật chất dạng khí lớn dần. Trong đó, vật chất dạng khí từ một ngôi sao lân cận sẽ dần bị hố đen hút vào theo chiều xoắn ốc. Các hoạt động của hố đen thường được quan sát thông qua tia X, tạo ra từ bên trong đĩa khí đang tích tụ, nơi nhiệt độ có thể đạt tới 10 triệu độ Kelvin hoặc lớn hơn.

V404 Cygni, một trong những hố đen nhị phân được cho là gần nhất với Trái Đất, vừa "thức giấc" sau 26 năm im lìm bằng một đợt bùng phát vào ngày 15/6/2015.

Các nhà khoa học thuộc Đại học Kyoto, Nhật Bản, thu được một lượng lớn dữ liệu từ V404 Cygni, phát hiện những dữ liệu lặp đi lặp lại có thời gian từ vài phút đến vài giờ. Trong số đó, dữ liệu ghi nhận bằng ánh sáng nhìn thấy có sự tương đồng với dữ liệu ghi được từ tia X truyền thống.

Dựa trên phân tích dữ liệu quan sát bằng ánh sáng nhìn thấy và tia X, nhóm nghiên cứu và các cộng tác viên tại Cơ quan Vũ trụ Nhật Bản (JAXA), phòng thí nghiệm quốc gia RIKEN, và Đại học Hiroshima, phát hiện ra ánh sáng nhìn thấy mà họ quan sát được có nguồn gốc từ tia X xuất hiện ở các khu vực trong cùng của đĩa khí xung quanh hố đen. Các tia X này bức xạ và làm nóng khu vực bên ngoài của đĩa khí, làm cho nó phát ra ánh sáng có thể nhìn thấy được bằng mắt thường.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Khám phá các giai đoạn trong chu kỳ của Mặt Trăng

Khám phá các giai đoạn trong chu kỳ của Mặt Trăng

Các giai đoạn (pha) của Mặt Trăng thay đổi một cách tuần hoàn, phụ thuộc vào góc chiếu của Mặt Trời tới Mặt Trăng và vị trí quan sát trên Trái Đất.

Đăng ngày: 05/06/2025
Xuyên không là có thật và đây là người duy nhất được trải nghiệm điều đó

Xuyên không là có thật và đây là người duy nhất được trải nghiệm điều đó

Khoa học đã từng chứng minh rằng chúng ta có thể thực hiện du hành thời gian - ít nhất là về mặt lý thuyết.

Đăng ngày: 02/06/2025
Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Mặt Trăng - vật thể lớn nhất và sáng nhất trên bầu trời đêm đã làm mê hoặc và là nguồn cảm hứng vô tận cho loài người trong nhiều thế kỷ qua.

Đăng ngày: 31/05/2025
Phát hiện siêu Trái đất kim cương có khả năng “tái sinh”

Phát hiện siêu Trái đất kim cương có khả năng “tái sinh”

Nhờ kính viễn vọng James Webb, các nhà thiên văn học phát hiện hành tinh dung nham nóng rực cấu tạo từ kim cương phát triển khí quyển thứ hai sau khi sao chủ phá hủy khí quyển ban đầu.

Đăng ngày: 30/05/2025
Năm ánh sáng là gì? Một năm ánh sáng bằng bao nhiêu km?

Năm ánh sáng là gì? Một năm ánh sáng bằng bao nhiêu km?

Năm ánh sáng là đơn vị đo thông dụng ngoài vũ trụ bao la, rộng lớn. Và người ta thường nhầm lẫn nghĩ rằng đây là đơn vị đo thời gian.

Đăng ngày: 23/05/2025
Thiên Vương Tinh - Hành tinh kỳ lạ nhất Hệ Mặt Trời

Thiên Vương Tinh - Hành tinh kỳ lạ nhất Hệ Mặt Trời

Cho tới khi chưa tìm ra được Hành tinh thứ 9 (chỉ mới là giả thuyết), Thiên Vương Tinh (Uranus) vẫn là hành tinh "khác người" nhất so với 7 hành tinh còn lại của hệ Mặt Trời chúng ta.

Đăng ngày: 19/05/2025
Hàng tỉ nền văn minh ngoài hành tinh đã và đang tồn tại

Hàng tỉ nền văn minh ngoài hành tinh đã và đang tồn tại

Các nhà khoa học tính toán và gần như chắc chắn nhiều nền văn minh ngoài Trái đất đã và đang tồn tại trong vũ trụ này.

Đăng ngày: 18/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News