Quét laser, hàng ngàn "bóng ma" Maya 3.000 năm hiện ra giữa rừng già Guatemala
Nhờ sự sử dụng LiDAR, các nhà khảo cổ phát hiện hàng ngàn công trình và khu định cư cổ xưa của người Maya, bao gồm tháp, đền đài và đường sá.
Theo Live Science, các nhà địa chất ở miền Bắc Guatemala đã sử dụng LiDAR - phương tiện viễn thám sử dụng các lia laser và cảm biến đo cung phản xạ của các tia này để xác định các dị thường ẩn trên mặt đất, bị những tán cây hay vật thể hiện đại che phủ - để khảo sát khu rừng được cho là có người Maya cổ đại từng định cư.
Công nghệ này đặc biệt có lợi ở những khu vực như rừng nhiệt đới ở lưu vực sông Mirador-Calakmul Karst của Guatemala, nơi tia laser có thể xuyên qua tán cây dày.
Một kim tự tháp lớn và các cấu trúc khác xung quanh được tiết lộ qua cuộc khảo sát - (Ảnh: ANCIENT MESOAMERICA)
Dữ liệu từ các lần quét đem lại kết quả vượt xa mọi mong đợi khi tiết lộ tới hơn 1.000 khu định cư nằm rải rác trong khu vực rừng rậm khoảng 1.700km2, được kết nối với nhau bằng 100km đường sá được những người Maya cổ đại xây đắp cao và cẩn thận để đi bộ.
Ngoài nhà ở, giữa các "bóng ma" thời Maya này còn có phần nền của những kim tự tháp lớn, các kênh đào và hồ chứa.
Các phát hiện không chỉ tiết lộ một thế giới mới, một giai đoạn lịch sử mà còn cung cấp thêm bằng chứng về trình độ khoa học kỹ thuật "vượt thời gian" của người Maya, nhất là trong lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ cho cuộc sống tiện nghi chỉ kém thời hiện đại một chút.
Niên đại của các công trình là một yếu tố làm tăng thêm độ choáng váng của phát hiện: Chúng có từ những năm 1000 trước Công Nguyên đến năm 250 trước Công Nguyên, thuộc thời kỳ Trung và Hậu Tiền Cổ Điển trong nền văn minh Maya.
Độ bao phủ của các khu định cư và cách chúng kết nối với nhau cũng hứa hẹn đem đến nhiều dữ kiện quan trọng về cách người Maya cổ xưa đã sinh sống và giao thương.
"Lần đầu tiên, dữ liệu về một khu vực được tích hợp về chính trị và kinh tế, điều chưa từng thấy ở những nơi khác ở Tây Bán Cầu" - đồng tác giả Carlos Morales-Aguilar từ Khoa Địa lý và môi trường của Trường Đại học Texas ở Austin, cho biết. Bây giờ chúng ta có thể nhìn thấy toàn bộ cảnh quan của vùng Maya ở khu vực này của Guatemala.
Vì vậy, điều gì đã khiến khu vực này trở nên hấp dẫn đến mức người Maya muốn định cư ở đó ngay từ đầu?
Đồng tác giả nghiên cứu Ross Ensley, nhà địa chất của Viện Nghiên cứu Địa chất của Vùng đất thấp Maya ở Houston, Mỹ, cho biết: "Đối với người Maya, lòng chảo đá vôi Mirador-Calakmul là "Vùng Goldilocks". Người Maya định cư ở khu vực này vì nó có sự kết hợp phù hợp giữa vùng cao để định cư và vùng đất thấp để làm nông nghiệp. Vùng cao cung cấp nguồn đá vôi, vật liệu xây dựng chính của họ. Vùng đất thấp chủ yếu là đầm lầy, thuận lợi cho nông nghiệp đất ngập nước cũng như đất giàu chất hữu cơ để sử dụng trong trồng trọt kiểu bậc thang".
Các nhà nghiên cứu trước đây đã sử dụng lidar để quét các địa điểm của người Maya ở Guatemala. Vào năm 2015, một sáng kiến có tên là "Dự án Lưu vực Mirador" đã tiến hành hai cuộc khảo sát quy mô lớn ở phần phía nam của lưu vực, tập trung vào thành phố cổ El Mirador. Dự án đó dẫn đến việc lập bản đồ 1.703 km2 của khu vực này tại Guatemala, theo nghiên cứu.
Morales-Aguilar cho biết: “Khi tôi tạo ra những mô hình đất trống đầu tiên của thành phố cổ El Mirador, tôi đã bị choáng ngợp. Thật thú vị khi lần đầu tiên quan sát một số lượng lớn các hồ chứa, kim tự tháp hoành tráng, ruộng bậc thang, khu dân cư và gò đất nhỏ".
Các nhà nghiên cứu hy vọng công nghệ lidar sẽ giúp họ khám phá những phần của Guatemala vẫn còn là một bí ẩn trong nhiều thế kỷ.
Vua Tatankhamun nhìn trông như thế nào?
Các nhà Ai Cập học suy đoán vua Tutankhamun tương đối gầy, đi tập tễnh, có hộp sọ hơi dài và hàm răng vẩu dựa trên xác ướp của ông, tranh vẽ và tượng.
Có thể bạn chưa biết: Gần 7000 năm trước, đàn ông trên thế giới từng suýt tuyệt diệt
Các nghiên cứu di truyền học có thể tiết lộ nhiều bí mật bị chôn vùi theo thời gian, từ nguồn gốc tổ tiên của chúng ta đến các loại bệnh dịch trong lịch sử.
Tây An - Trung Quốc đối mặt với "sự trỗi dậy của những lăng mộ" và bài toán khó trong việc bảo vệ di tích lịch sử
Trung Quốc ra sức bảo vệ các di tích lịch sử khỏi các dự án phát triển đô thị mới. Nhưng đó không phải là nhiệm vụ đơn giản ở Tây An - thành phố mệnh danh "thánh địa của những lăng mộ".
Phục dựng thành công 3 khuôn mặt của người Trung Cổ
Chuyên gia Scotland quét 3D hộp sọ của một phụ nữ trẻ, linh mục và giám mục rồi dùng AI để tái tạo những khuôn mặt sống động như thật.
Kỳ lạ miếng hổ phách có bông hoa và con ong bắp cày 30 triệu năm còn nguyên vẹn
Một bông hoa nhỏ đã nở cách đây 30 triệu năm vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay trong tình trạng gần như hoàn hảo và được bảo quản bên trong miếng hổ phách cùng một con ong bắp cày.
"Mặt nạ tử thần" tiết lộ dung nhan thật của Isaac Newton
Mặt của một người sau khi chết sẽ được đặt vào khuôn đúc bằng sáp hoặc thạch cao để tạo ra chiếc "mặt nạ tử thần".
