"Sai lầm lớn nhất" của thiên tài Albert Einstein

Albert Einstein từng đưa ra hằng số vũ trụ và nhất quyết tin rằng vũ trụ luôn tĩnh, gạt bỏ ý kiến của các nhà khoa học khác.

Albert Einstein là một nhà khoa học vĩ đại, nhưng cũng có những sai lầm giống như bất cứ ai. Với bản thân ông, sai lầm khoa học lớn nhất của mình là "muốn vũ trụ đứng yên". Quan điểm này từng thúc đẩy Einstein sửa lại các phương trình của mình, nhưng ông đã sai khi sửa chúng, IFL Science hôm 16/6 đưa tin.


Nhà khoa học Albert Einstein năm 1947. (Ảnh: internet).

Năm 1915, Einstein công bố thuyết tương đối rộng, vượt xa giới hạn của thuyết tương đối hẹp. Nó trở thành một lý thuyết toàn diện về lực hấp dẫn, không chỉ giải thích vũ trụ này mà cả những vũ trụ rất khác. Tuy nhiên, trong phần mô tả về lực hấp dẫn mà ông viết cho vũ trụ của con người, ông nhận thấy một vấn đề.

Einstein và hầu hết các nhà khoa học thời đó tin rằng vũ trụ là tĩnh: nó luôn như vậy và chưa bao giờ thay đổi, ít nhất là ở quy mô lớn. Dải Ngân Hà vẫn luôn như vậy và sẽ không có gì thay đổi.

Nhưng khi thêm các con số vào phép tính để Dải Ngân Hà tồn tại vĩnh cửu, một điều đặc biệt xảy ra. Mọi thứ kết thúc ở cùng một điểm, sụp đổ trong một hố đen (hố đen cũng xuất hiện từ các phương trình nhưng thời đó chưa quan sát được). Dải Ngân Hà không phải đang sụp đổ, nên để giải quyết xung đột triết học, Einstein đã thêm một tham số vào phương trình: hằng số vũ trụ.

Hằng số vũ trụ không có sự chứng mình bằng quan sát nào ngoài việc mọi thứ đang không sụp đổ vào một điểm. Tuy nhiên, trong vật lý, việc đề xuất sự tồn tại của thứ gì đó trước khi quan sát được cũng không phải chưa từng xảy ra.

Khi tạo ra một tham số vật lý gắn liền với thứ gì đó có thể không tồn tại, có lẽ tác giả nên cởi mở đón nhận những gợi ý và sửa chữa. Tuy nhiên, Einstein khá nhạy cảm khi bị đặt vấn đề về nó. Ông chỉ trích và nhiều lần xúc phạm các nhà khoa học khi họ chỉ ra rằng lý thuyết và các quan sát của chính Einstein cũng bắt đầu mâu thuẫn với hằng số vũ trụ. Trong vòng hai thập kỷ, quan điểm thống nhất chung đã áp đảo Einstein nên ông quyết định từ bỏ hằng số vũ trụ, gọi đó là "sai lầm lớn nhất" của mình.

Tuy nhiên, câu chuyện chưa kết thúc tại đây. Năm 1998, các nhà thiên văn phát hiện, sự giãn nở của vũ trụ đang tăng tốc. Yếu tố thúc đẩy vô hình và bí ẩn được gọi là năng lượng tối. Và cách tốt nhất hiện nay để mô tả nó trong phương trình của thuyết tương đối rộng chính là một hằng số vũ trụ. Dù khác với tham số Einstein từng đưa ra, đó vẫn là một hằng số vũ trụ. Có thể trong tương lai, giới khoa học sẽ phát hiện năng lượng tối không giống những gì họ nghĩ và các phương trình lại bị thay đổi, nhưng những sai lầm sẽ tạo điều kiện cho con người mở cánh cổng khám phá không gian.

TIN CŨ HƠN
Ảo ảnh quang học này khiến 86% người nhìn vào có cảm giác như

Ảo ảnh quang học này khiến 86% người nhìn vào có cảm giác như "rơi vào hố đen"

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một ảo ảnh quang học có thể đánh lừa não bộ và làm giãn đồng tử ở người.

Đăng ngày: 28/11/2025
Vạn Lý Trường Thành cao chưa tới 8m, mục đích thực sự của các bậc quân vương là gì?

Vạn Lý Trường Thành cao chưa tới 8m, mục đích thực sự của các bậc quân vương là gì?

Độ cao 7,8 mét của công trình thế kỷ Vạn Lý Trường Thành được đánh giá là thấp, không thể cản quân địch. Mục đích thực sự của các bậc quân vương là gì?

Đăng ngày: 28/11/2025
Cách đo đạc để biết Fidget Spinner xoay được trong bao lâu khi không có đồng hồ

Cách đo đạc để biết Fidget Spinner xoay được trong bao lâu khi không có đồng hồ

Tại sao ư? Vì hiển nhiên đồng hồ thì không sẵn mà thiết bị laser và cảm biến ánh sáng được bán đầy ngoài chợ.

Đăng ngày: 28/11/2025
Các tổng thống Mỹ làm gì sau khi tuyên thệ nhậm chức?

Các tổng thống Mỹ làm gì sau khi tuyên thệ nhậm chức?

Tỷ phú Donald Trump sẽ chính thức trở thành tổng thống thứ 45 của nước Mỹ vào ngày 20/1 và có chuyến đi bộ đầy tính biểu tượng về nhà mới ở thủ đô Washington.

Đăng ngày: 28/11/2025
Thiên nhiên là gì? Phân loại và vai trò của các nguồn tài nguyên thiên nhiên

Thiên nhiên là gì? Phân loại và vai trò của các nguồn tài nguyên thiên nhiên

Thiên nhiên là một danh từ quen thuộc được chúng ta sử dụng nhiều trong các hoạt động học tập và lao động hằng ngày.

Đăng ngày: 27/11/2025
Món ăn độc đáo bậc nhất ở Mexico, không nơi nào có được, người dũng cảm mới dám thử

Món ăn độc đáo bậc nhất ở Mexico, không nơi nào có được, người dũng cảm mới dám thử

Món ăn này không phải lúc nào cũng có và đã trở thành thương hiệu độc quyền của Mexico.

Đăng ngày: 27/11/2025
Đặc sản

Đặc sản "trứng bay" độc nhất vô nhị của Mexico: Thu hoạch kỳ công và nỗi lo bị biến mất theo thời gian

Để có được đặc sản nức tiếng thế giới, người dân Mexico đã phải mất rất nhiều thời gian thu hoạch "trứng bay" chất lượng.

Đăng ngày: 27/11/2025
Khoa Học News