Sán dây ký sinh giúp kiến thợ sống như "bà hoàng" trước khi chết trong đau đớn

Ký sinh trùng thường gây rắc rối cho vật chủ, nhưng sán dây Anomotaenia brevis ký sinh trong cơ thể kiến ​​khiến vật chủ trẻ lâu và khỏe mạnh hơn.

Các nhà nghiên cứu tới từ Đại học Johannes Gutenberg ở Mainz, Đức quan sát 58 đàn kiến Temnothorax nylanderi trong 3 năm. Họ phát hiện một số con kiến bị nhiễm sán dây Anomotaenia brevis, một số không. Với một vài con Temnothorax nylanderi nhiễm bệnh, các nhà khoa học tìm thấy tới 70 con sán dây bên trong.

Vào cuối thử nghiệm, tất cả những con kiến thợ chưa nhiễm bệnh chết sạch. Trong khi đó, một nửa số kiến thợ nhiễm bệnh vẫn còn sống.


Một con kiến Temnothorax nylanderi. (Ảnh: WM)

Sán dây sẽ thúc đẩy vật chủ phát triển pheromone khiến những con kiến không bị nhiễm bệnh chải lông, cho chúng ăn và thậm chí mang chúng đi khắp nơi. Ban đầu kiến có màu vàng, sau đó dần chuyển nâu khi già đi và da cứng lại. Tuy nhiên, kiến nhiễm sán vẫn giữ được màu vàng.

Những con sán này thao túng tuổi thọ của kiến thợ Temnothorax bằng cách tiết ra những chất hóa học có khả năng điều khiển hệ thống nội tiết, miễn dịch và cả gene của vật chủ. Nó bật những gene có trong kiến chúa Temnothorax, nhưng đã bị tắt đi trên kiến thợ. Điều này giúp những con kiến thợ Temnothorax nhiễm sán sống lâu hơn.

Theo nghiên cứu, những con kiến Temnothorax bị nhiễm bệnh sống lâu hơn ít nhất 3 lần so với đồng loại của chúng. Có những con sống tới 20 tuổi, tương đương tuổi thọ của một con kiến chúa.


Kiến thợ Temnothorax chẳng phải làm gì cũng có ăn.

Không chỉ vậy, thay đổi nội tiết tố còn khiến kiến thợ nhiễm sán dây tiết ra mùi hương giống với kiến chúa. Điều này khiến những con kiến khác trong tổ bắt đầu nhầm tưởng mình đang phục vụ một nữ hoàng. Những con kiến thợ khác cứ mang thức ăn về tổ và để xung quanh kiến thợ Temnothorax nhiễm sán dây. Kiến thợ Temnothorax vì vậy chẳng phải làm gì cũng có ăn.

Đôi lúc, chúng còn tỏ ra lười đến nỗi những con kiến thợ khác phải tập trung lại để khiêng con kiến Temnothorax nhiễm sán lên như khiêng kiệu. Chúng được chăm sóc, chải chuốt còn hơn cả kiến chúa thật trong tổ, một hiện tượng chưa từng thấy trong xã hội côn trùng điển hình.

Nhưng Anomotaenia brevis có lý do nham hiểm khi giữ cho vật chủ của mình khỏe mạnh và chậm chạp. Nó khiến lũ kiến trở thành con mồi hoàn hảo cho bất cứ con chim gõ kiến nào tới gần tổ kiến để kiếm ăn.

Trong khi những con kiến khỏe mạnh chạy tới nơi khác để thoát thân, những con kiến nhiễm bệnh chỉ ngồi đó và nhanh chóng bị làm thịt.

Khi chim gõ kiến ăn thịt con kiến nhiễm bệnh, sán dây sẽ sinh sản bên trong dạ dày của chim gõ kiến, trứng của chúng sẽ theo phân ra ngoài.

Lúc này, những con kiến sẽ cho con non của chúng ăn chỗ phân này, giúp sán dây bắt đầu vòng đời mới.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Hoa Poppy - Hoa biểu trưng của nước Bỉ

Hoa Poppy - Hoa biểu trưng của nước Bỉ

Cây Poppy là thực vật thân thảo, tuổi thọ khoảng 2 năm. Tháng 4, 5 nở hoa màu tím, trắng, đỏ và phớt hồng, rất đẹp. Nó có nguồn gốc từ Châu Âu và Bắc Châu Á, người Bỉ rất thích coi là biểu trưng của nước mình.

Đăng ngày: 02/07/2025
Kỳ lạ loài nấm “che mặt” như mỹ nhân, quý hiếm nhất Việt Nam

Kỳ lạ loài nấm “che mặt” như mỹ nhân, quý hiếm nhất Việt Nam

Nấm Tâm Trúc là một trong những loài nấm quý hiếm nhất Việt Nam bên cạnh nấm linh chi, nấm Thái Dương, nấm Thượng Hoàng...

Đăng ngày: 02/07/2025
Thực trạng ngành công nghệ sinh học Trung Quốc

Thực trạng ngành công nghệ sinh học Trung Quốc

Chính phủ Trung Quốc xem công nghệ sinh học nông nghiệp là một công cụ để: giúp cải thiện nguồn lương thực của quốc gia, tăng năng suất nông nghiệp, tăng thu nhập cho nông dân, thúc đẩy sự phát triển bền vững và cải thiện vị trí cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Đăng ngày: 30/06/2025
Loài hoa quý hiếm nhất nhì hành tinh, cứ trời mưa là

Loài hoa quý hiếm nhất nhì hành tinh, cứ trời mưa là "tàng hình"

Khi tiếp xúc với nước, những bông hoa có màu trắng như ngọc trai bắt đầu chuyển sang dạng trong suốt như thủy tinh.

Đăng ngày: 27/06/2025
Thì ra đây là danh tính thủ phạm tạo ra những chiếc bọc tí hon kỳ lạ trên tường nhà chúng ta

Thì ra đây là danh tính thủ phạm tạo ra những chiếc bọc tí hon kỳ lạ trên tường nhà chúng ta

Có phải đã ít nhất một lần bạn tò mò về cái bọc kỳ lạ dính trên tường này? Hôm nay chúng ta sẽ biết đáp án.

Đăng ngày: 27/06/2025
Cận cảnh loại bướm có tên trong sách đỏ Việt Nam

Cận cảnh loại bướm có tên trong sách đỏ Việt Nam

Theo “Sách đỏ Việt Nam”, bướm khế có tên khoa học là Attacus atlas, cấp độ đe dọa xếp vào mức R (Rare: Hiếm, có thể sẽ nguy cấp). Loài bướm này được ghi nhận có kích thước lớn nhất ở nước ta và trên thế giới.

Đăng ngày: 27/06/2025
Quả thần kì ở Việt Nam có thể biến mọi vị thành vị ngọt

Quả thần kì ở Việt Nam có thể biến mọi vị thành vị ngọt

Việt Nam hiện đang sở hữu một loại "quả thần", có thể biến tất cả các vị trên đời này thành vị ngọt sau khi ăn nó.

Đăng ngày: 26/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News