"Siêu núi lửa" bùng nổ giữa trời, xé toạc không gian

Kính viễn vọng Hubble đã chụp được hình ảnh mà NASA mô tả là "núi lửa sao", nằm cách chúng ta 700 năm ánh sáng.

Trong hình ảnh được NASA công bố, vật thể trông như một siêu núi lửa giữa trời đang phun trào và lóe sáng dữ dội. Đó là R Aquarii, một cặp đôi đáng sợ gồm một sao lùn trắng và một sao khổng lồ đỏ nằm cách nhau 2,6 tỉ km.


Khoảnh khắc "núi lửa sao" R Aquarii bùng nổ - (Ảnh: NASA/ESA).

Sao khổng lồ đỏ là những ngôi sao đang hấp hối, phình to lên và rực sáng một lần cuối cùng trước khi "chết".

Trong khi đó, sao lùn trắng chính là "thây ma" sau cái chết đó, một vật thể nhỏ gọn là những gì còn lại của ngôi sao bị co cụm lại, mang năng lượng cao.

Nói cách khác, R Aquarii gồm một ngôi sao đã chết và một ngôi sao sắp chết, có quan hệ cộng sinh.

Theo NASA, cả hai đều là những quái vật vũ trụ thực sự.

Ngôi sao khổng lồ đỏ già cỗi là loại sao biến quang, lớn hơn Mặt trời những 400 lần, liên tục thay đổi nhiệt độ và độ sáng với hệ số tới 750 lần trong chu kỳ 290 ngày.

Ở giai đoạn đỉnh cao, ngôi sao này có thể sáng gấp 5.000 lần Mặt trời.

Sao biến quang thay đổi độ sáng nhờ vào tính chất nội tại của chúng cũng như do tác động từ bên ngoài. Trong tình huống này, người bạn đồng hành của nó đã góp phần tạo nên những thay đổi dữ dội.

Khi sao lùn trắng di chuyển gần nhất với sao khổng lồ đỏ trong chu kỳ quỹ đạo 44 năm của nó, nó sẽ hút khí hydro theo lực hấp dẫn.

Vật liệu này tích tụ trên bề mặt của sao lùn cho đến khi nó trải qua phản ứng tổng hợp hạt nhân tự phát, khiến bề mặt đó phát nổ như một quả bom hydro khổng lồ. Sau khi bùng nổ, chu trình tiếp nhiên liệu lại bắt đầu.

Vụ nổ này đẩy ra các sợi giống như mạch nước phun bắn ra từ lõi, tạo thành các vòng lặp và vệt kỳ lạ khi plasma xuất hiện dưới dạng các luồng.

Plasma bị xoắn lại bởi lực của vụ nổ và được dẫn lên trên và ra ngoài bởi các từ trường mạnh. Dòng chảy ra dường như uốn cong trở lại chính nó thành một mô hình xoắn ốc.

Dòng plasma này đang bắn vào không gian với tốc độ hơn 1 triệu dặm một giờ – đủ nhanh để di chuyển từ Trái đất đến Mặt trăng trong 15 phút.

Các sợi này phát sáng trong ánh sáng khả kiến bởi được cung cấp năng lượng bởi bức xạ phồng rộp từ bộ đôi sao.


Vụ bùng nổ của "núi lửa sao" làm rung chuyển cả một vùng vũ trụ, bắn đi vật liệu xa tận 400 tỉkm - (Clip: NASA/ESA).

NASA gọi quy mô của sự kiện này là "phi thường". Vật liệu bị bắn phá vào không gian có thể được tìm thấy cách xa ít nhất 400 tỉ km từ các ngôi sao, hoặc gấp 24 lần đường kính hệ Mặt trời của chúng ta.

TIN CŨ HƠN
Tín hiệu không gian được Tesla phát hiện thực chất là gì?

Tín hiệu không gian được Tesla phát hiện thực chất là gì?

Vào năm 1899, Nikola Tesla đã vô tình nghe thấy một âm thanh kỳ lạ và nhịp nhàng khi đang sử dụng máy thu sóng vô tuyến trong phòng thí nghiệm.

Đăng ngày: 23/12/2025
NASA tìm ra nguồn năng lượng mạnh chưa từng thấy từ

NASA tìm ra nguồn năng lượng mạnh chưa từng thấy từ "cõi chết"

Kính viễn vọng không gian tia gamma Fermi của NASA vừa nắm bắt được thứ được mô tả là "đỉnh năng lượng" trong vũ trụ.

Đăng ngày: 23/12/2025
Tổng quan về sao Thổ

Tổng quan về sao Thổ

Sao Thổ tức Thổ tinh là hành tinh thứ sáu tính theo khoảng cách trung bình từ Mặt Trời và là hành tinh lớn thứ hai về đường kính cũng như khối lượng, sau Sao Mộc trong Hệ Mặt Trời.

Đăng ngày: 23/12/2025
Các nhà thiên văn học vừa tìm thấy 1 lỗ đen siêu lớn đang cố gắng

Các nhà thiên văn học vừa tìm thấy 1 lỗ đen siêu lớn đang cố gắng "chạy trốn" khỏi thiên hà của mình

Một lỗ đen siêu lớn, đang cố gắng di chuyển ra khỏi thiên hà của nó bởi lực hấp dẫn cực mạnh, trên quãng đường của mình, nó đã để lại một vệt khí bị ion hóa và các ngôi sao mới hình thành.

Đăng ngày: 22/12/2025
NASA lần đầu chụp được 4 vật thể xuyên không 13,4 tỉ năm, cổ nhất vũ trụ

NASA lần đầu chụp được 4 vật thể xuyên không 13,4 tỉ năm, cổ nhất vũ trụ

Siêu kính viễn vọng James Webb vừa lập một kỷ lục mới khi vươn tới nơi vũ trụ mới chỉ bằng 2% tuổi của hiện tại và chụp được những thiên hà cổ xưa nhất từng được biết đến.

Đăng ngày: 22/12/2025
Nemesis: Người anh em

Nemesis: Người anh em "song sinh" của Mặt trời hay "kẻ mang đến cái chết" cho Trái đất?

Nemesis là một sao lùn đỏ giả thuyết. Sự tồn tại của ngôi sao này đã được đưa ra để giải thích một suy luận về tính chu kỳ trong tỷ lệ những cuộc tuyệt chủng sinh học trong niên đại địa chất.

Đăng ngày: 22/12/2025
Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Mặt Trăng - vật thể lớn nhất và sáng nhất trên bầu trời đêm đã làm mê hoặc và là nguồn cảm hứng vô tận cho loài người trong nhiều thế kỷ qua.

Đăng ngày: 22/12/2025
Khoa Học News