"Siêu núi lửa" bùng nổ giữa trời, xé toạc không gian

Kính viễn vọng Hubble đã chụp được hình ảnh mà NASA mô tả là "núi lửa sao", nằm cách chúng ta 700 năm ánh sáng.

Trong hình ảnh được NASA công bố, vật thể trông như một siêu núi lửa giữa trời đang phun trào và lóe sáng dữ dội. Đó là R Aquarii, một cặp đôi đáng sợ gồm một sao lùn trắng và một sao khổng lồ đỏ nằm cách nhau 2,6 tỉ km.


Khoảnh khắc "núi lửa sao" R Aquarii bùng nổ - (Ảnh: NASA/ESA).

Sao khổng lồ đỏ là những ngôi sao đang hấp hối, phình to lên và rực sáng một lần cuối cùng trước khi "chết".

Trong khi đó, sao lùn trắng chính là "thây ma" sau cái chết đó, một vật thể nhỏ gọn là những gì còn lại của ngôi sao bị co cụm lại, mang năng lượng cao.

Nói cách khác, R Aquarii gồm một ngôi sao đã chết và một ngôi sao sắp chết, có quan hệ cộng sinh.

Theo NASA, cả hai đều là những quái vật vũ trụ thực sự.

Ngôi sao khổng lồ đỏ già cỗi là loại sao biến quang, lớn hơn Mặt trời những 400 lần, liên tục thay đổi nhiệt độ và độ sáng với hệ số tới 750 lần trong chu kỳ 290 ngày.

Ở giai đoạn đỉnh cao, ngôi sao này có thể sáng gấp 5.000 lần Mặt trời.

Sao biến quang thay đổi độ sáng nhờ vào tính chất nội tại của chúng cũng như do tác động từ bên ngoài. Trong tình huống này, người bạn đồng hành của nó đã góp phần tạo nên những thay đổi dữ dội.

Khi sao lùn trắng di chuyển gần nhất với sao khổng lồ đỏ trong chu kỳ quỹ đạo 44 năm của nó, nó sẽ hút khí hydro theo lực hấp dẫn.

Vật liệu này tích tụ trên bề mặt của sao lùn cho đến khi nó trải qua phản ứng tổng hợp hạt nhân tự phát, khiến bề mặt đó phát nổ như một quả bom hydro khổng lồ. Sau khi bùng nổ, chu trình tiếp nhiên liệu lại bắt đầu.

Vụ nổ này đẩy ra các sợi giống như mạch nước phun bắn ra từ lõi, tạo thành các vòng lặp và vệt kỳ lạ khi plasma xuất hiện dưới dạng các luồng.

Plasma bị xoắn lại bởi lực của vụ nổ và được dẫn lên trên và ra ngoài bởi các từ trường mạnh. Dòng chảy ra dường như uốn cong trở lại chính nó thành một mô hình xoắn ốc.

Dòng plasma này đang bắn vào không gian với tốc độ hơn 1 triệu dặm một giờ – đủ nhanh để di chuyển từ Trái đất đến Mặt trăng trong 15 phút.

Các sợi này phát sáng trong ánh sáng khả kiến bởi được cung cấp năng lượng bởi bức xạ phồng rộp từ bộ đôi sao.


Vụ bùng nổ của "núi lửa sao" làm rung chuyển cả một vùng vũ trụ, bắn đi vật liệu xa tận 400 tỉkm - (Clip: NASA/ESA).

NASA gọi quy mô của sự kiện này là "phi thường". Vật liệu bị bắn phá vào không gian có thể được tìm thấy cách xa ít nhất 400 tỉ km từ các ngôi sao, hoặc gấp 24 lần đường kính hệ Mặt trời của chúng ta.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Đài thiên văn Úc bắt được tín hiệu vô tuyến dị thường nhất

Đài thiên văn Úc bắt được tín hiệu vô tuyến dị thường nhất

Một thế giới chết chóc nằm cách chúng ta tận 8.100 năm ánh sáng bất ngờ phát ra loại tín hiệu vô tuyến chưa từng thấy sau hơn 10 năm biến mất.

Đăng ngày: 06/06/2025
Khám phá các giai đoạn trong chu kỳ của Mặt Trăng

Khám phá các giai đoạn trong chu kỳ của Mặt Trăng

Các giai đoạn (pha) của Mặt Trăng thay đổi một cách tuần hoàn, phụ thuộc vào góc chiếu của Mặt Trời tới Mặt Trăng và vị trí quan sát trên Trái Đất.

Đăng ngày: 05/06/2025
Tổng quan về sao Thủy

Tổng quan về sao Thủy

Sao Thủy hay Thủy Tinh là hành tinh nhỏ nhất và gần Mặt Trời nhất trong tám hành tinh thuộc Hệ Mặt Trời, với chu kỳ quỹ đạo bằng 88 ngày Trái Đất.

Đăng ngày: 05/06/2025
Lần đầu quan sát sự ra đời của các thiên hà đầu tiên của vũ trụ

Lần đầu quan sát sự ra đời của các thiên hà đầu tiên của vũ trụ

Nhờ vào kính James Webb, các nhà nghiên cứu của Đại học Copenhagen (Đan Mạch) trở thành đội ngũ đầu tiên quan sát sự hình thành của ba thiên hà cổ nhất vũ trụ cách đây hơn 13 tỉ năm.

Đăng ngày: 05/06/2025
Tàu NASA cách 24 tỷ km truyền dữ liệu sau 6 tháng trục trặc

Tàu NASA cách 24 tỷ km truyền dữ liệu sau 6 tháng trục trặc

Tàu Voyager 1 của NASA trở lại vận hành bình thường sau khi trục trặc nghiêm trọng vào tháng 11 năm ngoái khiến tàu không thể truyền dữ liệu suốt nhiều tháng.

Đăng ngày: 05/06/2025
Quan sát lỗ đen, kính viễn vọng bất ngờ bị

Quan sát lỗ đen, kính viễn vọng bất ngờ bị "dội bom" bởi hiện tượng lạ

Một hiện tượng kỳ quặc được các nhà khoa học Harvard mô tả như tiếng ợ hơi của vũ trụ đã được ghi lại bởi hệ thống kính viễn vọng vô tuyến Very Large đặt tại New Mexico - Mỹ.

Đăng ngày: 04/06/2025
Phát hiện cực sốc về

Phát hiện cực sốc về "chiếc đuôi" của Trái đất

Không chỉ sở hữu một chiếc đuôi cực dài ở nơi Mặt trời không thể chiếu sáng, Trái Đất còn dùng nó để biến đổi một thiên thể khác.

Đăng ngày: 04/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News