Sự kiện thiên văn: Đón chờ nguyệt thực một phần vào ngày 17/7

Vào sáng sớm ngày 17/7/2019 tới đây, người dân Việt Nam sẽ có cơ hội quan sát một hiện tượng thiên văn thú vị trong năm: Nguyệt thực một phần. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin quan trọng để giúp bạn quan sát hiện tượng này.

Tại sao có hiện tượng nguyệt thực?

Nguyệt thực là hiện tượng xảy ra khi Mặt trăng, Trái Đất và Mặt trời lần lượt nằm trên một đường thẳng (hoặc gần thẳng) và Mặt Trăng đi qua bóng của Trái Đất. Khi đó, Mặt trăng nằm đối diện với Mặt trời qua Trái Đất, chính vì vậy, nguyệt thực chỉ xảy ra vào ngày trăng tròn. Do khoảng cách giữa Mặt trăng, Trái Đất và Mặt trời nên trên thực tế bóng của Trái Đất được chia thành hai vùng: vùng bóng tối và vùng bóng nửa tối.


Giải thích hiện tượng nguyệt thực: Khi Mặt Trăng đi vào vùng bóng nửa tối (penumbra), nguyệt thực nửa tối sẽ diễn ra. Khi Mặt Trăng đi vào vùng bóng tối (umbra), nguyệt thực một phần xuất hiện. Nguyệt thực toàn phần xảy ra khi Mặt Trăng nằm hoàn toàn trong vùng bóng tối. (Ảnh: NASA).

Do có sự phân vùng này mà nguyệt thực được chia làm ba loại, tương ứng với ba giai đoạn. Thứ nhất là nguyệt thực nửa tối – xảy ra khi Mặt trăng đi qua vùng bóng nửa tối của Trái Đất. Vào thời điểm này, Mặt trăng chỉ tối đi đôi chút, do đó nguyệt thực nửa tối thường ít được săn đón như hai loại còn lại. Sau khi di chuyển qua vùng bóng nửa tối, Mặt trăng sẽ đi đến vùng bóng tối. Vào thời điểm Mặt trăng ở giữa hai vùng này, chúng ta có thể quan sát hiện tượng nguyệt thực một phần. Khi đó, Mặt trăng tròn sẽ bị mất một phần như một miếng bánh quy khổng lồ bị ai đó cắn mất một góc vậy. Và giai đoạn được mong đợi nhiều nhất – nguyệt thực toàn phần – xảy ra khi Mặt trăng đi qua vùng bóng tối của Trái Đất và bị che khuất hoàn toàn. Tuy nhiên, Mặt trăng không “biến mất” mà lại xuất hiện với ánh đỏ mê hoặc.


Nguyệt thực một phần. (Ảnh: Justin Sullivan/Getty Images).

Không phải bất kì lần trăng tròn nào cũng xảy ra nguyệt thực. Do mặt phẳng quỹ đạo của Mặt trăng nghiêng 5 độ so với mặt phẳng hoàng đạo, nên không phải lúc nào Mặt trăng, Trái Đất và Mặt trời nằm trên một đường thẳng. Điểm giao giữa đường đi biểu kiến của Mặt trời và Mặt trăng được gọi là điểm nút, chỉ khi Mặt trăng đi qua điểm nút này thì chúng ta mới có thể quan sát được nguyệt thực.

Nguyệt thực một phần ngày 17/7/2019

Tháng 7 này, Mặt trăng sẽ đi qua điểm nút trên và xảy ra hiện tượng “nguyệt thực một phần”. Nguyệt thực lần này có thể quan sát trên khắp Châu Âu, châu Phi, Trung Á và và vùng Ấn Độ Dương. Tại Việt Nam, chúng ta cũng có thể quan sát được hiện tượng này.


Những nơi có thể quan sát hiện tượng nguyệt thực một phần lần này. (Ảnh: In-the-sky.org).

Chi tiết quá trình nguyệt thực như sau: (thời gian đã được quy đổi sang giờ VN):

  • Nguyệt thực nửa tối bắt đầu: 01:43:51
  • Nguyệt thực một phần bắt đầu: 03:01:43
  • Cực đại nguyệt thực: 04:30:44
  • Nguyệt thực một phần kết thúc: 05:59:39 (không thể quan sát ở Việt Nam)
  • Nguyệt thực nửa tối kết thúc: 07:17:38 (không thể quan sát ở Việt Nam)

Tại Hà Nội, Mặt Trăng sẽ lặn lúc 05:28, trong khi ở TP Hồ Chí Minh là 05:44, điều đó có nghĩa là chúng ta sẽ không thể quan sát được phần kết thúc của hiện tượng nguyệt thực lần này.


Nguyệt thực một phần lúc cực đại, vào lúc 04:30:44. Lúc này Mặt Trăng đang ở rất thấp, gần chân trời hướng tây-tây nam. (Ảnh mô phỏng trên phần mềm Stellarium).

Không giống với nhật thực, vùng quan sát nguyệt thực khá rộng và thời gian quan sát tương đối dài. Hơn thế nữa, chúng ta hoàn toàn có thể quan sát bằng mắt thường. Hãy chọn một nơi yên tĩnh, tầm nhìn thoáng về hướng tây và ít ô nhiễm ánh sáng để có một quan sát thuận lợi nhất.

Những lần nguyệt thực tiếp theo xảy ra khi nào?

Trong năm 2019 có hai lần nguyệt thực. Một lần nguyệt thực toàn phần xảy ra vào tháng 1 nhưng không quan sát được ở Việt Nam, và lần hai là nguyệt thực một phần ngày 17/7. Sang năm 2020 có bốn lần nguyệt thực, tất cả đều là nguyệt thực nửa tối, trong đó Việt Nam có thể quan sát các lần nguyệt thực vào tháng 1, tháng 6 và tháng 11. Lần nguyệt thực toàn phần tiếp theo chúng ta có thể quan sát được diễn ra vào ngày 8 tháng 11 năm 2022.

TIN CŨ HƠN
Tìm ra con số may mắn được

Tìm ra con số may mắn được "ưa chuộng" nhất

Hẳn mỗi người trong chúng ta đều có một con số ưa thích của riêng mình, đó có thể là số nhà, số tuổi hoặc một con số mang ý nghĩa nhất định trong cuộc sống

Đăng ngày: 23/11/2025
Chân dung những vị tướng vĩ đại trong lịch sử thế giới

Chân dung những vị tướng vĩ đại trong lịch sử thế giới

Chân dung của 10 thiên tài quân sự, những người đã làm thay đổi cả trật tự thế giới.

Đăng ngày: 23/11/2025
Tại sao người say thường thích gây sự?

Tại sao người say thường thích gây sự?

Quán rượu là hiện trường của rất nhiều vụ ẩu đả, cho dù là trong phim hay ngoài đời. Nguyên nhân không phải từ tính thẩm mỹ của quán bar, mà chính từ các cốc rượu người ta uống.

Đăng ngày: 23/11/2025
5 truyền thuyết bí ẩn về Vạn Lý Trường Thành

5 truyền thuyết bí ẩn về Vạn Lý Trường Thành

Vạn Lý Trường Thành được coi là công trình biểu tượng của quốc gia và văn hóa Trung Quốc. Nhiều câu chuyện và truyền thuyết thú vị về công trình này đã hình thành trong quá trình xây dựng và được truyền lại qua nhiều triều đại. Chính những truyền thuyết này đã thu hút nhiều du khách tới thăm quan tường thành dài nhất thế giới.

Đăng ngày: 23/11/2025
Giao thông trên trời diễn ra như thế nào?

Giao thông trên trời diễn ra như thế nào?

Ở các ngã tư đường luôn có những cột đèn giao thông. Xe cộ và người đi đường đều tự giác tôn trọng quy tắc “đèn đỏ dừng, đèn xanh đi”, như vậy mới có thể tránh được xảy ra hỗn loạn và tai nạn giao thông. Đường hàng không cũng tuân thủ những nguyên tắc như vậy.Giảm tắc đường bằng đèn giao thông ảo

Đăng ngày: 22/11/2025
6 trận chiến đặc biệt nhất thời Tam Quốc, gần 2000 năm còn lưu danh sử sách (Phần 2)

6 trận chiến đặc biệt nhất thời Tam Quốc, gần 2000 năm còn lưu danh sử sách (Phần 2)

Đổng Trác quy tụ quanh mình nhiều kẻ bất lương, tàn bạo: con rể Lý Nho đa mưu túc trí, nổi tiếng thâm hiểm, con nuôi Lã Bố kiêu dũng, thiện chiến, cũng vì thế mà Đổng Trác ngày càng lạm quyền.

Đăng ngày: 22/11/2025
Giả thuyết về việc

Giả thuyết về việc "Moses tách nước ở biển Đỏ cứu dân Do Thái"

Câu chuyện "ông Moses tách nước biển ra làm 2 để đoàn người Do Thái có thể băng qua, sau đó nhấn chìm truy binh Ai Cập" là một phép lạ nổi tiếng trong Kinh Thánh Công Giáo.

Đăng ngày: 21/11/2025
Khoa Học News