Tái mô tả hộp sọ xưa nhất của loài cá heo

Cá heo thuộc về gia đình động vật biển đa dạng nhất trong lòng đại dương. Hộp sọ được coi là cổ xưa nhất của cá heo đã từng được nghiên cứu vào những năm 1970 nhưng chưa chi tiết, đến nay công việc lại tiếp tục.

Trong gia đình cá heo có những loài rất kỳ lạ như cá voi sát thủ, cá heo với chiếc mũi như bình sữa trẻ em (bottlenose)… Tuy nhiên, nghiên cứu về sự tiến hóa của chúng vẫn còn mù mờ vì thiếu những mẫu hóa thạch tốt.

Mới đây một bài báo được công bố trên tạp chí Journal of Vertebrate Paleontology tái mô tả loài cá heo lâu đời nhất được con người biết đến với cái tên mới: Eodelphis kabatensis. Hồi thập kỷ 70 của thế kỷ trước các nhà khoa học đã từng mô tả hóa thạch của hộp sọ này nhưng lại bỏ sót những chi tiết quan trọng.Vì vậy, lần tái mô tả này bổ sung thêm dữ liệu giúp làm rõ lịch sử tiến hóa của loài cá heo.


Ảnh: Mizuki Murakami/ScienceDaily

Hộp sọ của Eodelphis kabatensis được thu thập từ một nhánh nhỏ của sông Oshirakira vùng Hakaido, Nhật Bản, từ lộ hình địa chất Mashike. Các nhà nghiên cứu đã làm việc với mẫu hóa thạch này thu hẹp trong độ tuổi thuộc kỷ Miocen (10,3 - 8,5 triệu năm trước). Vì vậy, họ coi đây là loài cá heo cổ xưa nhất lần đầu tiên được mô tả. Nhưng tạp chí ScienceDaily dẫn lời nhà khoa học Mizuki Murakami cho rằng, sự tiến hóa thuở xa xưa của cá heo vẫn còn bị bao phủ trong bí ẩn vì mô tả Eodelphis kabatensis lúc đó quá sơ sài.

Eodelphis là một mắt xích quan trọng trong lịch sử tiến hóa của cá heo. Trước nghiên cứu này đã có sự không thống nhất giữa các mẫu hóa thạch của các heo dựa trên mức độ nghiên cứu phân tử. Hồi đó có ý kiến cho rằng hóa thạch cá heo chừng 6 triệu năm tuổi, trong khi nghiên cứu ở mức độ phân tử cho thấy cá heo bắt đầu đa dạng hóa từ 9 - 12 triệu năm trước.

Tạp chí ScienceDaily dẫn lời giáo sư Jonathan Geisler cho biết, Eodelphis kabatensis được phát hiện trong trầm tích có từ 8,5 - 13 triệu năm trước đã cung cấp những chi tiết quý báu khi tái nghiên cứu hộp sọ này.

Ngoài tầm quan trọng là nghiên cứu giai đoạn phát triển sớm của cá heo, còn có sự kết hợp phân tích toàn diện nhất về các mối quan hệ của Delphinoidea trong đó bao gồm cả cá voi có răng về sự tiến hóa của chúng.

Sự hiện diện của mẫu hóa thạch Eodelphis tại Thái Bình Dương còn gợi ý cho các nhà khoa học về lịch sử địa lý của cá heo.

Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Otago (New Zealand), căn cứ vào hóa thạch của một loài cá heo, được đặt tên là Papahu taitapu, sống cách đây từ 19 - 22 triệu năm trước, thì đây mới là thủy tổ của loài cá heo, theo tờ Otago Daily Times.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Khai quật lăng mộ Tần Thủy Hoàng, phát hiện cả thế giới động vật ở bên trong

Khai quật lăng mộ Tần Thủy Hoàng, phát hiện cả thế giới động vật ở bên trong

Các nhà khảo cổ học gần đây mới phát hiện trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng có hàng nghìn con vật thuộc các loài khác nhau đã được chôn cất cùng ông.

Đăng ngày: 28/05/2025
Máy tính thiên văn hơn 2.000 năm tuổi

Máy tính thiên văn hơn 2.000 năm tuổi

Các nhà khoa học cho rằng thiết bị này sở hữu cấu trúc rất phức tạp, có thể theo dõi Mặt trời và Mặt trăng.

Đăng ngày: 26/05/2025
Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Các nhà nghiên cứu vừa phát hiện những dấu tích hóa thạch của một con cá voi cổ đại với bộ răng to lớn đáng sợ.

Đăng ngày: 16/05/2025
Nguồn gốc thực sự của Bức tường thành Jerusalem

Nguồn gốc thực sự của Bức tường thành Jerusalem

Lịch sử của một trong những địa điểm linh thiêng nhất thế giới đối với cả người Do Thái và người Hồi Giáo có lẽ sẽ phải được viết lại sau một khám phá bất ngờ của các nhà khảo cổ Israel.

Đăng ngày: 07/05/2025
Bí ẩn về những năm cuối cùng của voi ma mút

Bí ẩn về những năm cuối cùng của voi ma mút

Một nhà nghiên cứu người Hà Lan đã xem xét hàm của voi răng mấu thời tiền sử. Hóa thạch 2,5 triệu tuổi này có thể cung cấp hiểu biết về nguyên nhân tuyệt chủng của voi nguyên thủy.

Đăng ngày: 25/04/2025
Trung Quốc phát hiện một kho báu lớn niên đại hơn 300 năm

Trung Quốc phát hiện một kho báu lớn niên đại hơn 300 năm

Theo ước tính của các nhà khảo cổ, giá trị của kho báu lên tới hơn 12.000 tỷ đồng.

Đăng ngày: 25/04/2025
Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Mới đây, các nhà cổ sinh vật học đã tìm ra mối liên hệ giữa vây cá và tay người, góp phần khẳng định nguồn gốc tiến hóa từ cá của chúng ta.

Đăng ngày: 11/04/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News