Tại sao bão không bao giờ vượt qua xích đạo?

Những cơn bão trên Trái đất hiếm khi tiếp cận đường xích đạo, kỳ lạ hơn, chúng thậm chí không bao giờ vượt qua ranh giới này.


Bão nhiệt đới trong giai đoạn 1945 - 2006 tránh đường xích đạo. (Ảnh: Wikimedia).

Bão giống như một turbine quay khổng lồ lấy năng lượng từ không khí ấm và ẩm. Chúng có xu hướng hình thành ở các vùng biển nhiệt đới có nước ấm trên 26 độ C. Bị nước làm nóng, không khí trên mặt biển bốc lên cao rồi nguội đi, tạo thành mây và giông bão. Lượng khí này bốc lên cũng tạo ra một vùng áp suất thấp bên dưới, khiến không khí tràn vào.

Cùng với sự trợ giúp của gió, những điều kiện này có thể khiến một cơn bão bắt đầu hình thành. Cuối cùng, những đám mây phía trên giải phóng mưa và nhiệt xuống bề mặt, tiếp tục cung cấp năng lượng cho cơn bão bên dưới.

Hướng gió và chiều quay của bão được quyết định bởi lực Coriolis - lực quay quán tính của một vật thể do chuyển động xoay của Trái đất gây ra. Ở Bắc bán cầu, Trái đất xoay khiến không khí bị kéo ngược chiều kim đồng hồ, dẫn đến bão cũng quay ngược chiều kim đồng hồ. Ở Nam bán cầu, điều ngược lại xảy ra nên bão quay theo chiều kim đồng hồ.

Dù hoành hành trên vùng biển nhiệt đới ấm áp, bão hiếm khi hình thành trong phạm vi 300km quanh đường xích đạo. Năm 2003, bão Vamei hoạt động cách xích đạo chỉ 150km về phía bắc, nhưng đó thực sự là một ngoại lệ với tỷ lệ xảy ra chưa đến một lần trong một thế kỷ.

Bão không xuất hiện gần xích đạo vì không có hiệu ứng Coriolis tại đây, nghĩa là các yếu tố thời tiết không có xu hướng "xoay tròn" thành bão. Tương tự, bão không đi qua đường xích đạo vì điều đó đồng nghĩa chúng phải ngừng quay, đảo ngược hướng và quay theo hướng khác để tiếp tục hoạt động.

Về mặt lý thuyết, một "cơn bão phát triển tốt" có thể đủ mạnh để tiếp tục đà quay, vượt qua lực Coriolis tương đối yếu và đi tới xích đạo, theo Gary Barnes, giáo sư khí tượng tại Đại học Hawaii. Tuy nhiên, Barnes cùng những chuyên gia khác cho biết, họ chưa từng bắt gặp ví dụ thực tế nào về trường hợp này.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Tại sao chó ngao Tây Tạng không sợ gió to, tuyết rơi và sống thoải mái ở âm 40 độ C?

Tại sao chó ngao Tây Tạng không sợ gió to, tuyết rơi và sống thoải mái ở âm 40 độ C?

Về sự ra đời của chó ngao Tây Tạng, có rất nhiều loại giả thuyết lan truyền trên Internet.

Đăng ngày: 04/06/2025
Tại sao bạn lại thấy mát khi đứng dưới bóng cây?

Tại sao bạn lại thấy mát khi đứng dưới bóng cây?

Chúng ta ai cũng biết rằng, đứng dưới tán cây thì sẽ mát hơn vào những ngày trời nắng nóng.

Đăng ngày: 04/06/2025
Vì sao phi hành gia Mỹ từng phải cách ly khi trở về Trái đất?

Vì sao phi hành gia Mỹ từng phải cách ly khi trở về Trái đất?

Trở về Trái đất vào tháng 7/1969, nhà du hành vũ trụ Neil Armstrong phải đón sinh nhật thứ 39 trong khu cách ly.

Đăng ngày: 04/06/2025
Vì sao ngựa thường ngủ đứng?

Vì sao ngựa thường ngủ đứng?

Tài phi của ngựa thì ai cũng biết vì ngựa có thân hình thon dài, bốn chân vững chắc. Nhưng ngựa có đặc tính không giống với các loài động vật khác, đó chính là thích ngủ đứng vào ban đêm

Đăng ngày: 02/06/2025
Vì sao Kangaroo nhảy liên tục mà không thấy mệt?

Vì sao Kangaroo nhảy liên tục mà không thấy mệt?

Kangaroo thuộc nhóm động vật được gọi là thú có túi. Chúng nuôi con non trong những chiếc túi nhỏ đằng trước trong cơ thể.

Đăng ngày: 01/06/2025
Vì sao vua Charles III không bao giờ ăn trưa?

Vì sao vua Charles III không bao giờ ăn trưa?

Với lịch trình làm việc dày đặc, Vua Charles III thường làm việc xuyên trưa và chỉ ăn thực phẩm hữu cơ, uống rượu có chừng mực.

Đăng ngày: 28/05/2025
Vì sao cửa sổ máy bay có hình bầu dục chứ không phải hình vuông hay chữ nhật?

Vì sao cửa sổ máy bay có hình bầu dục chứ không phải hình vuông hay chữ nhật?

Trong ngành công nghiệp hàng không thuở sơ khai, cửa sổ máy bay đều có thiết kế hình vuông.

Đăng ngày: 27/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News