Tại sao con người hay gian dối?

Giới khoa học rốt cuộc đã lý giải được tại sao nhiều loài động vật linh trưởng, đặc biệt là con người, đôi khi nói dối hoặc làm trò gian dối.

Theo nghiên cứu mới nhất, các động vật linh trưởng phát triển khả năng gian dối nhằm hình thành liên minh, thu lượm thức ăn và giao phối.


Các nhà nghiên cứu cho rằng, khả năng gian dối của con người có thể đã tiến hóa nhằm giúp chúng ta hình thành liên minh, thu lượm thức ăn và giao phối tốt hơn. (Ảnh: Corbis)

Các nhà nghiên cứu đến từ trường Trinity College Dublin (Ireland) đã tiến hành phân tích đối chiếu hành vi của 24 loài linh trưởng khác nhau, bao gồm cả vượn và khỉ. Họ phát hiện, hành vi gian dối phổ biến hơn ở những loài có sự phối hợp hoặc cộng tác lớn hơn.

"Mối tương quan giữa sự gian dối và cộng tác ở các động vật linh trưởng phi con người ám chỉ rằng, khả năng phối hợp là một yếu tố quan trọng dẫn tới sự gian dối trong quá trình tiến hóa của con người. Rốt cuộc, khả năng nói dối một cách thuyết phục của chúng ta đối với người khác có thể là kết quả tiến hóa trực tiếp từ bản tính muốn hợp tác", trích báo cáo nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Proceedings of the Royal Society B.

Các nhà nghiên cứu cũng tin rằng, việc nói dối hoặc gian dối còn phát triển vượt xa mục tiêu ban đầu là hình thành các liên minh, chẳng hạn như là phương tiện cho hoạt động giao phối hoặc giải pháp cho những cuộc trạm chán nảy lửa. Họ kết luận, sự gian dối là phổ biến trong vương quốc động vật.

Luke McNally, một thành viên nhóm nghiên cứu, lý giải thêm rằng: "Sự gian dối xảy ra ở một số loài nhện, khi con đực dâng tặng các bạn tình tiềm năng những sính lễ vô giá trị. Nó cũng có thể xuất hiện ở các loài vi khuẩn, khi chúng sản sinh ra quá nhiều tín hiệu nhằm tìm kiếm sự hợp tác từ những cá thể khác. Hiện tượng này thậm chí còn được phát hiện đang tiến hóa ở robot.

Giả thuyết của chúng tôi là, sự cộng tác có thể tiến hóa trước sự gian dối, nhưng sự gian dối sẽ theo bén gót, nhằm phục vụ sự cộng tác".

TIN CŨ HƠN
Cách đo đạc để biết Fidget Spinner xoay được trong bao lâu khi không có đồng hồ

Cách đo đạc để biết Fidget Spinner xoay được trong bao lâu khi không có đồng hồ

Tại sao ư? Vì hiển nhiên đồng hồ thì không sẵn mà thiết bị laser và cảm biến ánh sáng được bán đầy ngoài chợ.

Đăng ngày: 28/11/2025
Các tổng thống Mỹ làm gì sau khi tuyên thệ nhậm chức?

Các tổng thống Mỹ làm gì sau khi tuyên thệ nhậm chức?

Tỷ phú Donald Trump sẽ chính thức trở thành tổng thống thứ 45 của nước Mỹ vào ngày 20/1 và có chuyến đi bộ đầy tính biểu tượng về nhà mới ở thủ đô Washington.

Đăng ngày: 28/11/2025
Những điều bí ẩn trong rừng Amazon khiến bạn

Những điều bí ẩn trong rừng Amazon khiến bạn "hết hồn"

Khu rừng già Amazon rộng lớn luôn ẩn chứa những điều bí ẩn chưa được khám phá, khiến chuyến đi vào rừng đầy rẫy hiểm nguy nhưng không kém phần thú vị và kích thích trí tò mò.

Đăng ngày: 27/11/2025
Hình ảnh

Hình ảnh "3 đầu 6 tay" của loài dê trong các nền văn hóa

Nuôi lớn thần Zeus, biểu tượng của quỷ Satan… là những hình ảnh vô cùng đặc sắc của loài dê trong các nền văn hóa xưa.

Đăng ngày: 27/11/2025
Những thanh kiếm huyền thoại trong lịch sử thế giới

Những thanh kiếm huyền thoại trong lịch sử thế giới

Thanh kiếm Nhân từ dùng trong lễ đăng quang vua Anh, thanh gươm của Hoàng đế La Mã Charlemagne, hay kiếm của vị tướng Napoléon Bonaparte... là những báu vật còn tồn tại đến ngày nay.

Đăng ngày: 26/11/2025
Lời giải

Lời giải "Trí thông minh sẽ bị thay đổi theo thời gian?"

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trí thông minh không phải là một “đại lượng” cố định và bạn hoàn toàn có thể thông minh hơn theo thời gian.

Đăng ngày: 26/11/2025
Tại sao cà phê phân voi đắt nhất hành tinh?

Tại sao cà phê phân voi đắt nhất hành tinh?

Dù là những lời miêu tả kiểu "đó là phân" hay những lời ngợi khen rằng đó là "món quà của Chúa", thì cà phê phân voi vẫn là tách cà phê đắt nhất trên hành tinh.

Đăng ngày: 26/11/2025
Khoa Học News