Tại sao nhiều người có cảm giác bị theo dõi dù không có ai?

Nhiều người luôn có cảm giác bị ai đó theo dõi dù xung quanh không có ai. Khoa học đưa ra một số lời giải thích.

Leslie Dobson, nhà tâm lý học lâm sàng và pháp y, cho biết có nhiều nguyên nhân khiến một người luôn có cảm giác bị theo dõi, bao gồm xem phim, đọc truyện kinh dị hoặc tin tức đáng sợ; từng trải qua một sự kiện căng thẳng hoặc chấn thương; sức khỏe tâm thần có vấn đề...

Theo một nghiên cứu năm 2023 trên tạp chí Frontiers in Psychology, đối với những người đã trải qua những sự kiện đau thương, sự cảnh giác cao độ trở thành một cơ chế phòng vệ của họ.


Hoang tưởng và lo lắng quá mức khiến chúng ta có cảm giác như bị theo dõi - (Ảnh minh họa: Adobe Stock).

"Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng hoạt động của một số khu vực trong não, như hạch hạnh nhân (amygdala), có thể góp phần vào cảm giác lo lắng và bị theo dõi. Amygdala chịu trách nhiệm cho phản ứng cảm xúc, đặc biệt là sợ hãi. Khi amygdala hoạt động mạnh mẽ, nó có thể tạo ra cảm giác bất an và lo sợ", Leslie Dobson nói với Live Science.

Tiến sĩ Alice Feller, bác sĩ tâm thần lâm sàng có trụ sở tại California, cho rằng không có gì lạ khi mọi người cảm thấy bị theo dõi. Vấn đề nảy sinh khi ai đó liên tục cảm thấy bị theo dõi hoặc hoang tưởng về việc bị theo dõi trong một thời gian dài.

Theo bà, có nhiều nguyên nhân gây chứng hoang tưởng bị theo dõi. Trong một số trường hợp, nó có thể liên quan đến sự mất cân bằng hóa học trong não, đặc biệt là các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine. Sự mất cân bằng này có thể dẫn đến việc diễn giải sai lệch các tín hiệu từ môi trường xung quanh, khiến người bệnh tin rằng họ đang bị theo dõi hoặc giám sát.

Ngoài ra, môi trường sống và văn hóa, công nghệ hiện đại và mạng xã hội cũng có thể góp phần vào việc phát triển sự hoang tưởng. Trong một xã hội mà thông tin cá nhân dễ dàng bị thu thập và phân tích, người dân có thể cảm thấy mất quyền riêng tư và do đó phát triển cảm giác bị giám sát. Những câu chuyện và tin tức về việc bị theo dõi và giám sát cũng có thể làm tăng cảm giác này.

Bất kể nguyên nhân là gì, Feller và Dobson đều nói rằng bạn nên đi kiểm tra sức khỏe tâm thần nếu bạn bị chứng hoang tưởng dai dẳng.

Làm gì khi có cảm giác bị theo dõi?

Để giảm bớt cảm giác như bị theo dõi, bạn có thể thử áp dụng một số biện pháp sau:

  • Đón nhận và trân trọng những điều tích cực: Hãy tập trung vào những điều tốt đẹp và tích cực trong cuộc sống. Điều này có thể giúp giảm bớt sự chú ý quá mức vào cảm giác bất an.
  • Đáp ứng nhu cầu của bản thân: Thay vì chờ đợi người khác làm điều gì đó cho bạn, hãy tự mình chủ động đáp ứng nhu cầu cá nhân. Điều này giúp tăng cường cảm giác tự chủ và giảm lo lắng.
  • Xây dựng cuộc sống phong phú: Tạo ra nhiều nguồn vui và hoạt động ý nghĩa trong cuộc sống. Khi bạn bận rộn với những điều tích cực, bạn sẽ ít cảm thấy bất an hơn.
  • Ngừng theo dõi những người khiến bạn đánh giá thấp bản thân: Tránh so sánh bản thân với người khác, đặc biệt là trên mạng xã hội, nơi có thể làm tăng cảm giác bất an và bị theo dõi.
  • Viết lại câu chuyện của chính mình: Hãy viết nhật ký hoặc ghi chép về cảm xúc và suy nghĩ của bạn. Điều này có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về cảm giác của mình và tìm ra cách xử lý chúng.
  • Gặp chuyên gia: Nếu cảm giác bất an kéo dài và ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý. Họ có thể đưa ra những lời khuyên chuyên nghiệp và hỗ trợ bạn trong việc quản lý cảm xúc.
  • Ngồi thiền: Các phương pháp thiền định có thể giúp bạn giảm căng thẳng và tập trung vào hiện tại, từ đó giảm bớt lo lắng và cảm giác bị theo dõi.
  • Thay đổi môi trường: Đôi khi chỉ cần thay đổi không gian xung quanh bạn cũng có thể giúp giảm bớt cảm giác bất an. Hãy thử thay đổi vị trí ngồi hoặc di chuyển đến một nơi khác để làm mới tâm trạng.
TIN CŨ HƠN
Vì sao xoong nồi thường có

Vì sao xoong nồi thường có "vệt màu cầu vồng"?

Những vết loang nhiều màu, còn được gọi là "vệt màu cầu vồng", thường xuất hiện dưới đáy xoong nồi inox, ngay cả khi đã rửa sạch.

Đăng ngày: 19/12/2025
Vì sao tờ giấy A4 lại có kích thước lẻ đến như vậy? Người ta quy ước nó như thế nào?

Vì sao tờ giấy A4 lại có kích thước lẻ đến như vậy? Người ta quy ước nó như thế nào?

Tờ giấy A4 phổ biến nói riêng, và toàn bộ giấy khổ A nói chung đều có một kích thước chiều dài và chiều rộng rất là kì lạ, ví dụ như 297x210mm ở cỡ A4.

Đăng ngày: 18/12/2025
Vì sao hát ru giúp trẻ dễ ngủ hơn?

Vì sao hát ru giúp trẻ dễ ngủ hơn?

Chắc hẳn ai có con cũng đều hiểu rõ cảnh tượng những đứa trẻ khóc ré lên lúc 3 giờ sáng. Các ông bố, bà mẹ phải lê thân xuống giường và dỗ dành hay hát ru để chúng quay trở lại giấc ngủ.

Đăng ngày: 18/12/2025
Vì sao rau muống từng bị cấm ở Mỹ?

Vì sao rau muống từng bị cấm ở Mỹ?

Rau muống vừa được bán hợp pháp tại bang Georgia sau nhiều thập kỷ bị cấm nhưng vẫn chưa được phép trồng.

Đăng ngày: 18/12/2025
Tại sao một đám mây nặng hàng trăm tấn không rơi?

Tại sao một đám mây nặng hàng trăm tấn không rơi?

Đôi khi bạn nằm trên bãi cỏ và ngắm nhìn những đám mây trắng đang trôi qua, một câu hỏi được đặt ra. Đám mây trắng như kẹo bông này nặng bao nhiêu? Nó sẽ bất ngờ từ trên trời rơi xuống?

Đăng ngày: 17/12/2025
Tại sao chim di cư không ở luôn phương Nam mà phải

Tại sao chim di cư không ở luôn phương Nam mà phải "nhọc công" bay về phương Bắc khi hết mùa lạnh?

Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao các loài chim di cư không ở luôn phương Nam, mà lại "bay đi bay về" mỗi năm chưa?

Đăng ngày: 17/12/2025
Tại sao chúng ta lại sơn màu trắng lên các thân cây?

Tại sao chúng ta lại sơn màu trắng lên các thân cây?

Bạn từng cảm thấy rất khó hiểu khi nhìn thấy những cây trồng đang tươi tốt ngoài đường, bỗng dưng được sơn màu trắng từ trên cành xuống. Nhưng có lý do cho điều đó.

Đăng ngày: 16/12/2025
Khoa Học News