Tại sao nhiều người có cảm giác bị theo dõi dù không có ai?

Nhiều người luôn có cảm giác bị ai đó theo dõi dù xung quanh không có ai. Khoa học đưa ra một số lời giải thích.

Leslie Dobson, nhà tâm lý học lâm sàng và pháp y, cho biết có nhiều nguyên nhân khiến một người luôn có cảm giác bị theo dõi, bao gồm xem phim, đọc truyện kinh dị hoặc tin tức đáng sợ; từng trải qua một sự kiện căng thẳng hoặc chấn thương; sức khỏe tâm thần có vấn đề...

Theo một nghiên cứu năm 2023 trên tạp chí Frontiers in Psychology, đối với những người đã trải qua những sự kiện đau thương, sự cảnh giác cao độ trở thành một cơ chế phòng vệ của họ.


Hoang tưởng và lo lắng quá mức khiến chúng ta có cảm giác như bị theo dõi - (Ảnh minh họa: Adobe Stock).

"Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng hoạt động của một số khu vực trong não, như hạch hạnh nhân (amygdala), có thể góp phần vào cảm giác lo lắng và bị theo dõi. Amygdala chịu trách nhiệm cho phản ứng cảm xúc, đặc biệt là sợ hãi. Khi amygdala hoạt động mạnh mẽ, nó có thể tạo ra cảm giác bất an và lo sợ", Leslie Dobson nói với Live Science.

Tiến sĩ Alice Feller, bác sĩ tâm thần lâm sàng có trụ sở tại California, cho rằng không có gì lạ khi mọi người cảm thấy bị theo dõi. Vấn đề nảy sinh khi ai đó liên tục cảm thấy bị theo dõi hoặc hoang tưởng về việc bị theo dõi trong một thời gian dài.

Theo bà, có nhiều nguyên nhân gây chứng hoang tưởng bị theo dõi. Trong một số trường hợp, nó có thể liên quan đến sự mất cân bằng hóa học trong não, đặc biệt là các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine. Sự mất cân bằng này có thể dẫn đến việc diễn giải sai lệch các tín hiệu từ môi trường xung quanh, khiến người bệnh tin rằng họ đang bị theo dõi hoặc giám sát.

Ngoài ra, môi trường sống và văn hóa, công nghệ hiện đại và mạng xã hội cũng có thể góp phần vào việc phát triển sự hoang tưởng. Trong một xã hội mà thông tin cá nhân dễ dàng bị thu thập và phân tích, người dân có thể cảm thấy mất quyền riêng tư và do đó phát triển cảm giác bị giám sát. Những câu chuyện và tin tức về việc bị theo dõi và giám sát cũng có thể làm tăng cảm giác này.

Bất kể nguyên nhân là gì, Feller và Dobson đều nói rằng bạn nên đi kiểm tra sức khỏe tâm thần nếu bạn bị chứng hoang tưởng dai dẳng.

Làm gì khi có cảm giác bị theo dõi?

Để giảm bớt cảm giác như bị theo dõi, bạn có thể thử áp dụng một số biện pháp sau:

  • Đón nhận và trân trọng những điều tích cực: Hãy tập trung vào những điều tốt đẹp và tích cực trong cuộc sống. Điều này có thể giúp giảm bớt sự chú ý quá mức vào cảm giác bất an.
  • Đáp ứng nhu cầu của bản thân: Thay vì chờ đợi người khác làm điều gì đó cho bạn, hãy tự mình chủ động đáp ứng nhu cầu cá nhân. Điều này giúp tăng cường cảm giác tự chủ và giảm lo lắng.
  • Xây dựng cuộc sống phong phú: Tạo ra nhiều nguồn vui và hoạt động ý nghĩa trong cuộc sống. Khi bạn bận rộn với những điều tích cực, bạn sẽ ít cảm thấy bất an hơn.
  • Ngừng theo dõi những người khiến bạn đánh giá thấp bản thân: Tránh so sánh bản thân với người khác, đặc biệt là trên mạng xã hội, nơi có thể làm tăng cảm giác bất an và bị theo dõi.
  • Viết lại câu chuyện của chính mình: Hãy viết nhật ký hoặc ghi chép về cảm xúc và suy nghĩ của bạn. Điều này có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về cảm giác của mình và tìm ra cách xử lý chúng.
  • Gặp chuyên gia: Nếu cảm giác bất an kéo dài và ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý. Họ có thể đưa ra những lời khuyên chuyên nghiệp và hỗ trợ bạn trong việc quản lý cảm xúc.
  • Ngồi thiền: Các phương pháp thiền định có thể giúp bạn giảm căng thẳng và tập trung vào hiện tại, từ đó giảm bớt lo lắng và cảm giác bị theo dõi.
  • Thay đổi môi trường: Đôi khi chỉ cần thay đổi không gian xung quanh bạn cũng có thể giúp giảm bớt cảm giác bất an. Hãy thử thay đổi vị trí ngồi hoặc di chuyển đến một nơi khác để làm mới tâm trạng.
TIN CŨ HƠN
Tại sao muỗi vo ve bên tai?

Tại sao muỗi vo ve bên tai?

Chắc hẳn ai cũng từng trải nghiệm cảm giác mỗi khi chuẩn bị đi ngủ, vừa tắt đèn đã nghe thấy tiếng muỗi vo ve quanh tai.

Đăng ngày: 29/10/2025
Con người thậm chí còn chưa thể đi ra khỏi Hệ Mặt trời, tại sao chúng ta lại có thể đo lường về vũ trụ?

Con người thậm chí còn chưa thể đi ra khỏi Hệ Mặt trời, tại sao chúng ta lại có thể đo lường về vũ trụ?

Vũ trụ quá rộng lớn và phức tạp nên ở thời điểm hiện tại, chúng ta vẫn chưa thể quan sát và đo lường nó một cách trực tiếp.

Đăng ngày: 29/10/2025
Con người đã đi vào vũ trụ từ rất lâu, nhưng tại sao biển sâu vẫn là điều bí ẩn đối với nhân loại?

Con người đã đi vào vũ trụ từ rất lâu, nhưng tại sao biển sâu vẫn là điều bí ẩn đối với nhân loại?

Có gì ở biển sâu? Con người thậm chí đã đi vào vũ trụ từ rất lâu, tại sao biển sâu trong Trái đất vẫn chứa nhiều bí ẩn đối với nhân loại như vậy?

Đăng ngày: 29/10/2025
Vì sao giun đầu búa luôn bị coi là nỗi kinh hoàng tại nhiều quốc gia?

Vì sao giun đầu búa luôn bị coi là nỗi kinh hoàng tại nhiều quốc gia?

Giun đầu búa là một trong những sinh vật kỳ lạ và nó đã nhận được rất nhiều sự chú ý của thế giới trong những năm gần đây.

Đăng ngày: 29/10/2025
Tại sao con người không tiến hóa để có thể sở hữu nọc độc như loài rắn?

Tại sao con người không tiến hóa để có thể sở hữu nọc độc như loài rắn?

Nọc độc là một loại vũ khí tấn công và phòng thủ rất hiệu quả ở nhiều loài động vật, và do đó, nhiều người đã tự hỏi rằng tại sao con người không đi theo hướng tiên hóa có thể sinh ra nọc độc để có thể bảo vệ bản thân tốt hơn.

Đăng ngày: 28/10/2025
Vì sao châu Âu lại có một loại tiền giấy tưởng như “vô dụng”: Tờ 0 Euro, thậm chí còn mất chi phí để mua?

Vì sao châu Âu lại có một loại tiền giấy tưởng như “vô dụng”: Tờ 0 Euro, thậm chí còn mất chi phí để mua?

Tờ tiền giấy có giá trị bằng 0 có lẽ là độc nhất tại Liên minh Châu Âu. Về đặc điểm an ninh nhằm chống tiền giả, nó y hệt như những tờ tiền có mệnh giá “thực tế” khác.

Đăng ngày: 28/10/2025
Vì sao cá vòi voi nhìn được ở nơi u tối?

Vì sao cá vòi voi nhìn được ở nơi u tối?

Một nghiên cứu vừa công bố đã tìm ra lời giải cho khả năng loài cá vòi voi có thể "nhìn" thấy ở môi trường nước u tối. Loài cá này sinh sống ở các khu vực lầy lội ở miền Trung và Tây Phi, với môi trường đủ các loại thực vật, bùn đất và khí bong bóng. Trước đây vài năm, người ta cứ nghĩ loài cá này bị

Đăng ngày: 26/10/2025
Khoa Học News