Tại sao nhiều thiên tài mắc chứng tâm thần?

Nhiều thiên tài về tư duy sáng tạo vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại, từ những họa sĩ nổi tiếng Vincent van Gogh và Frida Kahlo đến các đại văn hào Virginia Woolf hay Edgar Allan Poe, đều mắc chứng bệnh tâm thần.

>>> Những thần đồng thông minh nhất trong lịch sử

Một nghiên cứu mới đây đã phát hiện ra mối liên kết giữa 2 thái cực của tâm trí con người: khả năng sáng tạo và rối loạn tâm thần, cho thấy ranh giới mong manh giữa thiên tài và người tâm thần không đơn thuần chỉ là những giai thoại.


Bức chân dung tự họa với chiếc tai bị cắt được Vincent van Gogh vẽ năm 1889.

Giáo sư Kay Redfield Jamison, một nhà tâm lý học lâm sàng thuộc Đại học Y khoa Johns Hopkins, cho biết kết quả của 20 đến 30 nghiên cứu khoa học đều xác nhận kết luận này.

Trong số nhiều loại rối loạn tâm thần, sự xuất hiện của khả năng sáng tạo có liên quan đến rối loạn tâm trạng, đặc biệt là rối loạn lưỡng cực, Jamison nói. Ví dụ, một thử nghiệm về trí thông minh trên 700.000 trẻ em Thụy Điển trong độ tuổi 16 đã được tiến hành và tiếp tục theo dõi trong 10 năm sau đó. Kết quả công bố vào năm 2010 khiến các chuyên gia không khỏi ngạc nhiên: ở nhóm người có sự vượt trội, khả năng phát triển rối loạn lưỡng cực tăng gấp 4 lần so với nhóm còn lại.

Rối loạn lưỡng cực đặc trưng bởi sự thay đổi bất thường giữa 2 trạng thái: cực kỳ hưng phấn và trầm cảm ở mức độ nặng. Làm thế nào chu kỳ này có thể nảy sinh sự sáng tạo? Nhà sinh học thần kinh James Fallon đến từ Đại học California - Irvine giải thích: “những người mắc rối loạn lưỡng cực có xu hướng nảy sinh sự sáng tạo khi họ đang trong tâm trạng buồn phiền và tuyệt vọng”.

Khi tình trạng này được cải thiện, hoạt động của não cũng thay đổi theo: các hoạt động sẽ mất dần ở vùng dưới thùy trán và “lóe sáng” ở vùng cao hơn. Vào thời kỳ hưng cảm, họ sẽ có những lúc xuất thần tạo nên tuyệt phẩm mà một người bình thường không thể nào làm được.

Ở người mắc rối loạn dạng này, họ có thể phân tích, xem xét các ý tưởng trái ngược nhau cùng một lúc và nhận thức được những liên kết mơ hồ giữa chúng trong khi hầu hết các bộ não bình thường khác thì không, Elyn Saks, Giáo sư về sức khỏe tâm thần tại Đại học Nam California chia sẻ thêm.

Không thể phủ nhận rằng chứng bệnh tâm thần lưỡng cực đã góp phần tạo nên những phát minh, cống hiến về văn học, nghệ thuật vô cùng vĩ đại cho nhân loại. Kết quả này vừa được đưa ra thảo luận tại Festival Khoa học Thế giới lần thứ 5 diễn ra ở New York vào ngày thứ 6 (31/5).

TIN CŨ HƠN
Những đồ vật tiềm ẩn khả năng gây nổ ở ngay cạnh chúng ta

Những đồ vật tiềm ẩn khả năng gây nổ ở ngay cạnh chúng ta

Dù là vật dụng nhỏ nhưng chúng thực sự là "quả bom nổ chậm", gây thiệt hại đến tính mạng bạn.

Đăng ngày: 15/09/2025
Top 19 món ăn kinh dị nhất hành tinh

Top 19 món ăn kinh dị nhất hành tinh

Những món ăn kinh dị, khủng khiếp nhất từ chuột bao tử đến ếch sinh tố.... nhiều người chỉ nhìn hoặc ngửi thôi đã phát nôn, thế nhưng đây đều là những món ăn truyền thống của nhiều nước trên thế giới.

Đăng ngày: 14/09/2025
Cách sống sót khi nhảy từ nhà cao tầng đang cháy

Cách sống sót khi nhảy từ nhà cao tầng đang cháy

Giảm độ cao hết mức và tăng các vật dụng ném xuống làm đệm là bí quyết giúp bạn sống sót khi mắc kẹt trong đám cháy nhà cao tầng.

Đăng ngày: 14/09/2025
Các cơn bão được đặt tên như thế nào?

Các cơn bão được đặt tên như thế nào?

Theo Tổ chức Khí tượng Thế giới (World Meteorological Organization - WMO), các cơn bão nhiệt đới được đặt tên theo quy tắc ở từng khu vực.

Đăng ngày: 12/09/2025
Thị trấn người dân đi máy bay riêng để ăn sáng ở Mỹ

Thị trấn người dân đi máy bay riêng để ăn sáng ở Mỹ

Thị trấn Spruce Creek nổi tiếng khắp nước Mỹ khi mỗi nhà tại đây đều sở hữu máy bay riêng.

Đăng ngày: 11/09/2025
Black Friday là ngày gì và tại sao người ta

Black Friday là ngày gì và tại sao người ta "phát cuồng" vì Black Friday?

Bạn có bao giờ thắc mắc rằng Black Friday có từ khi nào, và tại sao người ta lại "phát cuồng" vì ngày "Thứ Sáu đen tối" này đến vậy?

Đăng ngày: 10/09/2025
Vì sao ngón tay nhăn nheo khi ngâm nước?

Vì sao ngón tay nhăn nheo khi ngâm nước?

Không ít người từng thắc mắc, thậm chí lo lắng cho sức khỏe của mình vì da tay, da chân bị nhăn nheo, xấu xí như quả nho khô sau ngâm nước.

Đăng ngày: 10/09/2025
Khoa Học News