Tại sao những con chó tại Chernobyl trải qua quá trình tiến hóa vô cùng nhanh chóng?

Thảm họa hạt nhân Chernobyl năm 1986 không chỉ để lại những hậu quả nặng nề về môi trường và sức khỏe con người mà còn trở thành một "phòng thí nghiệm tự nhiên" để nghiên cứu về tiến hóa. Các quần thể động vật sinh sống trong và xung quanh khu vực này đã cho thấy những thay đổi di truyền đáng kinh ngạc, minh chứng cho khả năng thích nghi của sinh vật trước những thay đổi môi trường cực đoan.

DNA của những chú chó trong khu vực phóng xạ

Một nghiên cứu gần đây đã phân tích mẫu máu của những con chó sống trong khu vực nhà máy điện Chernobyl. Kết quả cho thấy, những con chó sống gần nhà máy có DNA khác biệt đáng kể so với những con ở các khu vực ít phóng xạ hơn hoặc xa khu vực bị ảnh hưởng.

Elaine Ostrander, nhà di truyền học tại Viện Nghiên cứu Bộ Gen Người Quốc gia (NIH) và tác giả của nghiên cứu, chia sẻ: "Chúng tôi có thể xác định được quần thể chó sống ngay trong bóng tối của lò phản ứng chỉ bằng cách phân tích hồ sơ DNA của chúng".


Chó sống gần nhà máy có DNA khác biệt đáng kể so với những con ở các khu vực ít phóng xạ.

Tuy nhiên, nghiên cứu chưa thể xác định rõ ràng cách những thay đổi di truyền này ảnh hưởng đến sức khỏe hay đặc điểm sinh học của chúng.

Khả năng thích nghi của các loài khác

Không chỉ chó, các loài động vật khác trong khu vực cũng đã phát triển những đặc điểm đặc biệt để thích nghi với môi trường phóng xạ cao. Ví dụ, các nghiên cứu về sói trong khu vực chỉ ra rằng chúng đã phát triển khả năng bảo vệ chống lại ung thư.

Trong khi đó, một số nghiên cứu về ếch cây tại Chernobyl cho thấy sự gia tăng sắc tố melanin ở những cá thể sống trong khu vực nhiễm phóng xạ cao. Lớp melanin này giúp giảm tác hại của bức xạ bằng cách bảo vệ các tế bào da khỏi tổn thương. Những cá thể ếch có màu sẫm hơn có khả năng sống sót cao hơn, điều này có thể dẫn đến sự phổ biến của đặc điểm này trong quần thể.


Bức xạ có thể gây ra đột biến di truyền.

Lý giải cho sự tiến hóa nhanh chóng

Các nhà khoa học đưa ra nhiều giả thuyết để giải thích những thay đổi di truyền tại Chernobyl. Một nghiên cứu năm 2020 cho rằng bức xạ có thể gây ra đột biến di truyền, và những đột biến này có thể được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Ngoài ra, quá trình chọn lọc tự nhiên cũng đóng vai trò quan trọng. Những cá thể không thể thích nghi với môi trường phóng xạ cao có xu hướng bị loại bỏ, để lại quần thể gồm những cá thể khỏe mạnh và phù hợp hơn. Điều này có thể làm giảm sự đa dạng di truyền trong một số trường hợp, nhưng cũng có thể dẫn đến các đặc điểm thích nghi mạnh mẽ hơn.

Một nghiên cứu năm 2022 về bọ chét nước trong các hồ ở khu vực Chernobyl cho thấy mức độ đa dạng di truyền cao hơn ở những khu vực có phóng xạ cao. Điều này gợi ý rằng đột biến di truyền có thể là lực chính thúc đẩy sự tiến hóa ở một số loài. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng đây chỉ là mối tương quan chứ chưa phải bằng chứng trực tiếp.


Đột biến di truyền có thể là lực chính thúc đẩy sự tiến hóa ở một số loài. 

Câu chuyện về những quần thể động vật tại Chernobyl cho thấy tiến hóa không nhất thiết là một quá trình chậm chạp. Trong những điều kiện môi trường khắc nghiệt, các quần thể có thể trải qua những thay đổi di truyền nhanh chóng để thích nghi.

Những nghiên cứu như vậy không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách sinh vật phản ứng với thảm họa mà còn cung cấp kiến thức quý giá về tiến hóa trong bối cảnh biến đổi môi trường. Đồng thời, chúng cũng nhắc nhở chúng ta về sức mạnh và sự mong manh của sự sống trên Trái đất.

TIN CŨ HƠN
Chuyện tình có thật của chú cá heo và cô gái trẻ, hành động gây sốc khi bi chia cắt khiến ai cũng choáng váng

Chuyện tình có thật của chú cá heo và cô gái trẻ, hành động gây sốc khi bi chia cắt khiến ai cũng choáng váng

Sau 4 tuần gần như suốt cả ngày đều ăn, ngủ rồi chơi cùng nhau, Peter đã phát sinh tình cảm dường như vô cùng sâu đậm với cô gái bên cạnh mình.

Đăng ngày: 21/11/2025
Điều gì xảy ra nếu một người bị rồng Komodo cắn?

Điều gì xảy ra nếu một người bị rồng Komodo cắn?

Trên thực tế, không chỉ động vật, mà con người đôi khi cũng là mục tiêu của rồng Komodo.

Đăng ngày: 20/11/2025
13 loài thủy quái nước ngọt nguy hiểm nhất trên thế giới

13 loài thủy quái nước ngọt nguy hiểm nhất trên thế giới

Những loài thủy quái nước ngọt sở hữu kích thước nhỏ hơn rất nhiều so với các loài thủy quái sống dưới đại dương nhưng mức độ đáng sợ của chúng thì không hề thua kém chút nào.

Đăng ngày: 19/11/2025
Loài rắn cực kỳ hung dữ, nhưng có ích cho nhà nông

Loài rắn cực kỳ hung dữ, nhưng có ích cho nhà nông

Dù không sở hữu nọc độc, rắn sọc dưa lại có tính cách rất hung dữ nên thường xuyên bị con người giết hại khi chạm trán. Rắn sọc dưa bắt chuột rất giỏi nên được xem như là loài rắn có ích.

Đăng ngày: 19/11/2025
Top 50 giống chó phổ biến nhất thế giới

Top 50 giống chó phổ biến nhất thế giới

Thú cưng là những người bạn đồng hành tuyệt vời đối với con người. Phổ biến nhất trong số chúng là những vật nuôi trong nhà như mèo và chó.

Đăng ngày: 17/11/2025
Điều ít người biết về số trứng gà chúng ta vẫn ăn hàng ngày

Điều ít người biết về số trứng gà chúng ta vẫn ăn hàng ngày

Nhiều lúc ăn trứng gà, bạn tự hỏi liệu mình có đang... sát sinh không? Bởi vì quả trứng bạn ăn nếu được ấp nở sẽ thành gà con, không phải vậy sao?

Đăng ngày: 17/11/2025
Khoa học lý giải khả năng

Khoa học lý giải khả năng "không tưởng" bí ẩn của loài mèo

Mèo có thể chui qua những lỗ nhỏ hơn rất nhiều so với kích thước cơ thể khiến nhiều người bất ngờ.

Đăng ngày: 17/11/2025
Khoa Học News