Tầng ozone có lỗ thủng lớn nhất từ trước đến nay ở Bắc Cực
Thông thường thì một lỗ thủng tầng ozone năm nào cũng xuất hiện ở khu vực phía trên Nam Cực, nhưng mới đây nó xuất hiện ở Bắc Cực và khiến các nhà khoa học đặc biệt chú ý.
Theo Nature, các nhà khoa học từ Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) tuần này cho biết một lỗ thủng tầng ozone lớn đã xuất hiện ở Bắc Cực, với kích thước lớn gấp 3 đảo Greenland. Đây là lỗ thủng tầng ozone lớn nhất từng được ghi nhận ở khu vực Bắc Bán cầu.
Hình ảnh về lỗ thủng tầng ozone mới xuất hiện ở phía trên Vòng cực Bắc. (Ảnh: ESA).
"Theo quan điểm của tôi, đây là lần đầu tiên mà bạn thật sự có thể nói rằng một lỗ thủng tầng ozone đã xuất hiện ở Bắc Cực", ông Martin Dameris, nhà khoa học khí quyển tại Trung tâm Hàng không vũ trụ Đức ở Oberpfaffenhofen, nhận định.
Tầng ozone (O3) là một lớp của tầng khí quyển trái đất hoạt động như một hàng rào bảo vệ bề mặt Trái Đất khỏi các tia có hại của Mặt Trời. Các hoá chất nhân tạo thuộc nhóm chlorofluorocarbons (CFCs) - vốn từng được sử dụng rộng rãi để làm lạnh - đã phá huỷ tầng ozone trong thế kỷ qua, khiến nó trở nên mỏng hơn và bị thủng một lỗ lớn ở vùng Nam Cực kể từ thập niên 1980.
Các nhà khoa học cho rằng "tình trạng khí quyển bất thường" là nguyên nhân gây ra lỗ hổng lớn trên tầng ozone lần này, bao gồm nhiệt độ đóng băng ở trên cao đã kéo các đám mây lại với nhau. Khí thải công nghiệp sẽ phản ứng với những đám mây này để ăn mòn tầng ozone.
Trong khi nhiệt độ liên tiếp giảm mạnh ở Nam Cực mỗi năm, những điều kiện này hiếm khi xuất hiện ở phía Bắc, khiến cho sự ăn mòn tầng ozone ít diễn ra hơn.
Ông Markus Rex, một nhà khoa học khí quyển tại Viện Alfred Wegener ở thành phố Postdam, Đức, cho biết những cơn gió mạnh đã tạo ra một cơn lốc xoáy vùng cực, dẫn đến nhiệt độ Bắc Cực sụt giảm mạnh hơn bất cứ mùa đông nào từng được ghi nhận từ năm 1979. Nhiệt độ thấp hơn dẫn đến những đám mây tích tụ ở trên cao, và tầng ozone bị ăn mòn.
Sau khi Nghị định thư Montreal được ký năm 1987, 197 quốc gia trên thế giới đã đồng ý loại bỏ các chất CFCs để bảo vệ tầng ozone, và điều này đã góp phần làm giảm kích thước của lỗ hổng ở Nam Cực.
Trong khi lỗ thủng ở phía bắc là đáng quan tâm, các nhà khoa học cho biết nhiều khả năng nó sẽ biến mất trong tháng tới, khi nhiệt độ tăng lên. Lỗ hổng ở phía bắc không đáng lo ngại bằng cái ở phía nam và hiện không đe doạ sức khoẻ con người.
Ông Rex cho biết nếu lỗ thủng này trôi xuống phía nam trong những tháng tới, người dân cần phải cẩn trọng và bôi kem chống nắng trước khi ra đường để bảo vệ da trước tia cực tím.
Động đất là gì? Động đất được hình thành như thế nào?
Động đất là hiện tượng rung động đột ngột của vỏ Trái đất, mạnh hay yếu tuỳ từng trận (xác định bằng độ Richter).
Tại sao có "trăng quầng" và "trăng tán"?
Câu "trăng quầng trời hạn, trăng tán trời mưa" người Việt xưa dùng để dự báo thời tiết đến nay vẫn thể hiện độ chính xác không nhỏ.
Những điều bạn chưa biết về hiện tượng mặt trời giả
Hiện tượng Mặt Trời giả hay Mặt Trời ma, có tên khoa học là parhelion (số nhiều là parhelia). Đây là một hiện tượng khí quyển, là các đốm sáng, thường thấy trên các cạnh của Quầng bên cạnh Mặt Trời.
Với phần lớn diện tích đất nước thấp hơn mực nước biển, người Hà Lan đã tạo ra hệ thống đê biển vĩ đại nhất hành tinh
Hà Lan là một quốc gia nhỏ ở Tây Bắc Âu, có diện tích, đặc điểm địa lý và lịch sử khai phá khá tương đồng với đồng bằng sông Cửu Long.
Vì sao trước khi mưa, mây thường có màu đen?
Lúc trời bắt đầu mưa, một trong những dấu hiệu nhận biết là khi nhìn lên trời, chúng ta sẽ mây có màu đen xám xịt.
Bão "cyclone", bão "typhoon" và bão "tropical storm" có gì khác biệt?
Khi theo dõi thông tin về các cơn bão lớn trên thế giới, chúng ta thường thấy những cụm từ này. Vậy, chúng có gì khác biệt?
