Tế bào trong cơ thể tự thay mới liên tục, sao con người vẫn già đi?

Cơ thể con người có hàng nghìn tỉ tế bào. Theo thời gian, các tế bào già đi và bị hư hỏng, vì vậy các tế bào trong cơ thể con người liên tục tái tạo. Vậy sao con người vẫn già đi?

Cứ sau chu kỳ 7 năm, hầu hết tế bào trong cơ thể con người được thay mới - từ lông mi đến thực quản. Nói cách khác, sau khoảng 7 năm sao chép tế bào, cơ thể con người là một tập hợp đa số tế bào mới, từ trong ra ngoài.

Tuy nhiên, không phải tất cả tế bào đều thay mới với tốc độ và tuổi thọ như nhau.

Ông Olaf Bergmann, nhà nghiên cứu chính tại khoa tế bào và sinh học phân tử Viện Karolinska ở Stockholm (Thụy Điển), nói với trang tin Live Science: "Hầu hết tế bào da và ruột được thay rất nhanh, có thể trong vài tháng. Các tế bào trong gan tái tạo với tốc độ hơi chậm hơn".


Tế bào máu trong cơ thể người.

Ông Bergmann và các đồng nghiệp đã phân tích mô gan bằng cách sử dụng phương pháp xác định niên đại bằng carbon phóng xạ và nhận thấy rằng hầu hết các tế bào gan được thay thế trong vòng 3 năm.

Có những tế bào trong các cơ quan và hệ thống khác thậm chí còn tái tạo chậm hơn và tụt hậu so với thời điểm 7 năm.

Ví dụ, trong tim người tế bào đổi mới với tốc độ khá chậm. Chỉ có khoảng 40% tổng số tế bào cơ tim (tế bào chịu trách nhiệm về lực co bóp trong tim) được thay đổi trong suốt cuộc đời.

Trong khi đó các tế bào xương cần khoảng 10 năm để tái tạo toàn bộ một bộ xương.

Với não, quá trình đổi mới tế bào có thể còn "nhàn nhã" hơn. Các nhà khoa học đã phát hiện bằng chứng cho thấy một số tế bào thần kinh ở vùng Hippocampus (cấu trúc não phức tạp nằm sâu trong thùy thái dương) được đổi mới, nhưng chỉ với tốc độ 1,75% hằng năm. Nhưng các loại tế bào thần kinh khác sẽ ở lại với một người trong suốt cuộc đời của họ, ông Bergmann nói.

Mặt khác không phải mọi tế bào đều có tuổi thọ như nhau. Ví dụ, các tế bào trong dạ dày có thể đổi mới nhanh nhất là hai ngày một lần, vì chúng thường xuyên tiếp xúc với axit tiêu hóa.

Các tế bào tạo nên làn da được thay thế sau mỗi hai đến ba tuần. Là lớp bảo vệ chính chống lại môi trường, làn da cần phải ở trạng thái tốt nhất.

Trong khi đó tế bào hồng cầu tồn tại trong khoảng bốn tháng. Tế bào bạch cầu, nhân tố chính trong việc chống lại nhiễm trùng, có thể tồn tại từ vài ngày đến hơn một tuần. Ngược lại, các tế bào mỡ sống khá lâu - tuổi trung bình là 10 năm.

Nếu các bộ phận của con người như da, ruột và gan, được đổi mới vài năm một lần, thì tại sao con người không trẻ mãi?

Ông Bergmann giải thích: "ngay cả khi các tế bào của một người tương đối trẻ, tuổi sinh học của chúng phản ánh cách cơ thể của họ phản ứng với thời gian".

Khi các cơ quan đổi mới tế bào, các cơ quan vẫn già đi do những thay đổi trong các tế bào tái tạo. Khi tế bào nhân lên, DNA phải liên tục phân chia và sao chép. Theo thời gian, các đột biến của tế bào có thể tích tụ và ảnh hưởng đến tuổi thọ của nó.

Nói đơn giản hơn, ngay cả khi các tế bào trong các bộ phận của cơ thể được thay mới, thì DNA trong tế bào đã già đi do bị sao chép nhiều, khiến con người cảm thấy sức nặng của tất cả những năm tháng đã qua đi.

TIN CŨ HƠN
Vì sao lốp xe lại có màu đen, dù cao su màu trắng?

Vì sao lốp xe lại có màu đen, dù cao su màu trắng?

Trong khi mọi thứ xung quanh chúng ta đều là những bức tranh muôn màu sắc thì tại sao tất cả các lốp xe phải có màu đen một cách đơn điệu như vậy?

Đăng ngày: 03/11/2025
Tại sao muỗi vo ve bên tai?

Tại sao muỗi vo ve bên tai?

Chắc hẳn ai cũng từng trải nghiệm cảm giác mỗi khi chuẩn bị đi ngủ, vừa tắt đèn đã nghe thấy tiếng muỗi vo ve quanh tai.

Đăng ngày: 02/11/2025
Tại sao người Ai Cập kỳ công ướp xác?

Tại sao người Ai Cập kỳ công ướp xác?

Người Ai Cập cổ đại ướp xác người chết vì họ tin rằng đó là cách để người chết tận hưởng cuộc sống vĩnh cửu ở thế giới bên kia.

Đăng ngày: 02/11/2025
Tại sao con người hiện đại ngày càng tin ma quỷ?

Tại sao con người hiện đại ngày càng tin ma quỷ?

Ma quỷ, chưa có một bằng chứng nào về sự tồn tại của chúng nhưng số người tin vào ma quỷ sẽ khiến bạn bất ngờ.

Đăng ngày: 01/11/2025
Tại sao con người không tiến hóa để có thể sở hữu nọc độc như loài rắn?

Tại sao con người không tiến hóa để có thể sở hữu nọc độc như loài rắn?

Nọc độc là một loại vũ khí tấn công và phòng thủ rất hiệu quả ở nhiều loài động vật, và do đó, nhiều người đã tự hỏi rằng tại sao con người không đi theo hướng tiên hóa có thể sinh ra nọc độc để có thể bảo vệ bản thân tốt hơn.

Đăng ngày: 28/10/2025
Vì sao cá vòi voi nhìn được ở nơi u tối?

Vì sao cá vòi voi nhìn được ở nơi u tối?

Một nghiên cứu vừa công bố đã tìm ra lời giải cho khả năng loài cá vòi voi có thể "nhìn" thấy ở môi trường nước u tối. Loài cá này sinh sống ở các khu vực lầy lội ở miền Trung và Tây Phi, với môi trường đủ các loại thực vật, bùn đất và khí bong bóng. Trước đây vài năm, người ta cứ nghĩ loài cá này bị

Đăng ngày: 26/10/2025
Tại sao lại có những cái tên Biển Chết, Biển Đen, Biển Đỏ? Tưởng kiến thức căn bản nhưng không phải ai cũng biết

Tại sao lại có những cái tên Biển Chết, Biển Đen, Biển Đỏ? Tưởng kiến thức căn bản nhưng không phải ai cũng biết

Biển Chết, Biển Đen, Biển Đỏ đều mang những cái tên khiến người ta tò mò.

Đăng ngày: 23/10/2025
Khoa Học News