Khám phá Khám phá khoa học 
Thứ gì luôn được kỵ binh Mông Cổ cất kỹ trong áo choàng, mang đi "đánh đông dẹp bắc"? Thứ gì luôn được kỵ binh Mông Cổ cất kỹ trong áo choàng, mang đi "đánh đông dẹp bắc"?
Đế chế Mông Cổ từng nắm quyền kiểm soát hơn 24 triệu km2 và 1/4 dân số thế giới. Có thể nói mức độ thống trị về quân sự và chính trị này gần như không thể tưởng tượng được trong thế giới hiện đại.
Có nhiều yếu tố đã góp phần làm nên các chiến dịch quân sự cực kỳ thành công của họ, bao gồm kỷ luật cao, kỹ năng cưỡi ngựa và bắn cung cũng như sự linh hoạt của họ trong việc học hỏi và sử dụng các chiến lược và công nghệ của kẻ thù.
Tuy nhiên một thứ không thể bỏ qua đó là bổ sung dinh dưỡng và giữ vững tinh thần cho đội quân hung tợn và đông đảo này - một loại đồ uống được người Mông Cổ yêu thích, được xã hội coi trọng và thậm chí được cho là giúp tăng cường sức mạnh tinh thần - Airag (hay Ayrag).
Airag là một loại đồ uống được người Mông Cổ yêu thích. (Ảnh minh họa)
Airag được tạo ra bằng cách lên men sữa lấy từ những con ngựa đi cùng đoàn quân Mông Cổ - nó vừa có giá trị dinh dưỡng cao, vừa 2% cồn - thức uống hoàn hảo giúp rèn luyện cả thể chất và tinh thần chiến binh.
Sữa sau khi vắt ra được cất giữ trong một chiếc túi da bên trong áo choàng của người Mông Cổ hoặc một túi da gắn vào yên ngựa.
Nhiệt độ cơ thể và việc vận động sẽ hỗ trợ quá trình lên men mất khoảng 2 ngày và sau khi phần rắn hơn (bơ ngựa) nổi lên và được loại bỏ - những gì còn lại sẽ trở nên thơm ngon và sẵn sàng để được sử dụng.
Việc phát minh và đưa Airag vào chế độ ăn của người Mông Cổ cho chúng ta hiểu hơn về sự tháo vát và tự cung tự cấp của họ.
Người Mông Cổ là một dân tộc du mục, do vậy họ là những chuyên gia tận dụng mọi nguồn lực sẵn có. Một dân tộc thường xuyên di chuyển và được biết đến với những kỵ binh lão luyện theo lẽ tự nhiên sẽ muốn phát huy hết khả năng của số lượng lớn ngựa trong tay mình.
Sữa ngựa. (Ảnh minh họa)
Về câu hỏi tại sao người Mông Cổ lại nghĩ tới việc lên men sữa ngựa - cần lưu ý rằng đây không phải là thức uống phổ biến với con người và quá trình lên men giúp giảm đáng kể hàm lượng lactose trong sữa, thứ mà con người có khuynh hướng không dung nạp.
Và độ cồn 2% có thể là một "phần thưởng" sau quá trình này.
Về hương vị và tác dụng của Airaq, nhà truyền giáo William de Rubruquis người từng sống 6 tháng chung với người Mông Cổ miêu tả loại đồ uống này "cay nồng trên lưỡi như khi uống rượu nho lúc say" và để lại hậu vị là "sữa hạnh nhân trên đầu lưỡi".
Hiện tại ở Trung Á, người ta vẫn tiếp tục yêu thích và sản xuất Airag với quy mô công nghiệp và chúng được bán với một tên gọi khác là Kumis.
Ở Trung Á, Airag được bán với tên gọi khác là Kumis. (Ảnh minh họa)
Và nếu bạn du lịch ở Kazakhstan và nếm thử Kumis bằng cách nào, chắc chắn rằng người dân sẽ vui vẻ hơn nhiều khi bạn thảo luận về nó như một phần quan trọng trong di sản của họ hơn là hỏi Borat* sống ở đâu.
*Borat là một nhân vật hư cấu người Kazakhstan trong loạt bộ phim hài cùng tên.
Rat Tortur - tra tấn bằng chuột: Hình thức tra tấn bắt nguồn từ thời La Mã cổ đại
Cái chết gây ra bởi hình thức tra tấn này đã được sử dụng từ lâu bởi những người La Mã. Đến tận thế kỉ 17, phương thức bằng chuột này mới được sử dụng lại 1 lần nữa.
Liệu có thứ gì di chuyển nhanh hơn ánh sáng không?
Ánh sáng mang những đặc tính giống cả hạt lẫn sóng, có thể di chuyển với tốc độ lên tới khoảng 300.000 km mỗi giây trong chân không.
Không đóng chai nhựa, người Nga dùng nước đóng hộp: Thứ nước kỳ lạ này sẽ có mùi vị gì?
Chúng ta đã quá quen thuộc với những loại nước đóng chai nhựa tiện lợi có thể mang theo bên mình. Nhưng người Nga từng có loại nước đóng hộp trông chẳng khác gì những lon thịt hộp.
Điều gì đã thực sự diễn ra vào ngày tháp Eiffel xuất hiện trước thế giới năm 1889?
Trở lại năm 1889, Pháp đã tổ chức Exposition Universelle, một hội chợ có quy mô hoành tráng trên thế giới với điểm nổi bật của sự kiện này chính là Tháp Eiffel.
Sự thật gây sốc: Người La Mã cổ đại đánh răng bằng nước tiểu
Trong khi ngày nay chúng ta xem nước tiểu là một loại chất thải, thì ở thời cổ đại, nó được coi là một mặt hàng có giá trị.
Cheo leo giữa vách núi, đây đích thị là cửa hàng tiện lợi "bất tiện" nhất hành tinh
Một cửa hàng tiện lợi nằm " treo" trên vách núi cao thẳng đứng cách mặt đất hơn 100m tại Trung Quốc gần đây đã trở thành đề tài bàn tán của cư dân mạng.
