Khám phá
Khám phá khoa học
Thứ gì luôn được kỵ binh Mông Cổ cất kỹ trong áo choàng, mang đi "đánh đông dẹp bắc"?
Thứ gì luôn được kỵ binh Mông Cổ cất kỹ trong áo choàng, mang đi "đánh đông dẹp bắc"?
Đế chế Mông Cổ từng nắm quyền kiểm soát hơn 24 triệu km2 và 1/4 dân số thế giới. Có thể nói mức độ thống trị về quân sự và chính trị này gần như không thể tưởng tượng được trong thế giới hiện đại.
Có nhiều yếu tố đã góp phần làm nên các chiến dịch quân sự cực kỳ thành công của họ, bao gồm kỷ luật cao, kỹ năng cưỡi ngựa và bắn cung cũng như sự linh hoạt của họ trong việc học hỏi và sử dụng các chiến lược và công nghệ của kẻ thù.
Tuy nhiên một thứ không thể bỏ qua đó là bổ sung dinh dưỡng và giữ vững tinh thần cho đội quân hung tợn và đông đảo này - một loại đồ uống được người Mông Cổ yêu thích, được xã hội coi trọng và thậm chí được cho là giúp tăng cường sức mạnh tinh thần - Airag (hay Ayrag).
Airag là một loại đồ uống được người Mông Cổ yêu thích. (Ảnh minh họa)
Airag được tạo ra bằng cách lên men sữa lấy từ những con ngựa đi cùng đoàn quân Mông Cổ - nó vừa có giá trị dinh dưỡng cao, vừa 2% cồn - thức uống hoàn hảo giúp rèn luyện cả thể chất và tinh thần chiến binh.
Sữa sau khi vắt ra được cất giữ trong một chiếc túi da bên trong áo choàng của người Mông Cổ hoặc một túi da gắn vào yên ngựa.
Nhiệt độ cơ thể và việc vận động sẽ hỗ trợ quá trình lên men mất khoảng 2 ngày và sau khi phần rắn hơn (bơ ngựa) nổi lên và được loại bỏ - những gì còn lại sẽ trở nên thơm ngon và sẵn sàng để được sử dụng.
Việc phát minh và đưa Airag vào chế độ ăn của người Mông Cổ cho chúng ta hiểu hơn về sự tháo vát và tự cung tự cấp của họ.
Người Mông Cổ là một dân tộc du mục, do vậy họ là những chuyên gia tận dụng mọi nguồn lực sẵn có. Một dân tộc thường xuyên di chuyển và được biết đến với những kỵ binh lão luyện theo lẽ tự nhiên sẽ muốn phát huy hết khả năng của số lượng lớn ngựa trong tay mình.
Sữa ngựa. (Ảnh minh họa)
Về câu hỏi tại sao người Mông Cổ lại nghĩ tới việc lên men sữa ngựa - cần lưu ý rằng đây không phải là thức uống phổ biến với con người và quá trình lên men giúp giảm đáng kể hàm lượng lactose trong sữa, thứ mà con người có khuynh hướng không dung nạp.
Và độ cồn 2% có thể là một "phần thưởng" sau quá trình này.
Về hương vị và tác dụng của Airaq, nhà truyền giáo William de Rubruquis người từng sống 6 tháng chung với người Mông Cổ miêu tả loại đồ uống này "cay nồng trên lưỡi như khi uống rượu nho lúc say" và để lại hậu vị là "sữa hạnh nhân trên đầu lưỡi".
Hiện tại ở Trung Á, người ta vẫn tiếp tục yêu thích và sản xuất Airag với quy mô công nghiệp và chúng được bán với một tên gọi khác là Kumis.
Ở Trung Á, Airag được bán với tên gọi khác là Kumis. (Ảnh minh họa)
Và nếu bạn du lịch ở Kazakhstan và nếm thử Kumis bằng cách nào, chắc chắn rằng người dân sẽ vui vẻ hơn nhiều khi bạn thảo luận về nó như một phần quan trọng trong di sản của họ hơn là hỏi Borat* sống ở đâu.
*Borat là một nhân vật hư cấu người Kazakhstan trong loạt bộ phim hài cùng tên.
10 hiện tượng thiên nhiên hiếm thấy
Có những hiện tượng thiên nhiên bạn chưa biết đến, vì ít khi chúng xảy ra hay vì bạn ở một vị trí địa lý không xảy ra những bất thường.
Nguồn gốc các loại năng lượng tái tạo trên thế giới và quá trình khai thác
Hiện nay trên toàn cầu, năng lượng tái tạo đang sử dụng chỉ chiếm 16%, quá ít ỏi so với tiềm năng thực tế của nó. Năng lượng tái tạo sử dụng chủ yếu để ứng dụng vào ngành điện.
Khám phá những điều thú vị về loài chim cánh cụt
Chim cánh cụt cư ngụ chủ yếu ở Nam Cực lạnh giá với nhiệt độ trung bình - 49 độ C
Ưu và nhược điểm của năng lượng gió
Giống như năng lượng mặt trời, năng lượng gió phát triển nhanh nhất nguồn năng lượng trên thế giới Hoa Kỳ đặt mục tiêu sản xuất 20% điện năng bằng năng lượng gió vào năm 2030.
Nơi thi thể không phân hủy do quá lạnh ở Na Uy
Longyearbyen là một thị trấn với 2.000 cư dân chủ yếu sống dựa vào khai thác than đá ở quần đảo Svalbard xa xôi của Na Uy, theo Sun.
Quá trình "tịnh thân" thảm khốc của nữ thái giám - nhân vật bí ẩn trong lịch sử Trung Quốc
Với một quốc gia ngay từ thời cổ đại đã luôn có tư tưởng trọng nam khinh nữ, việc đưa những người phụ nữ vào cung để "tịnh thân" làm quan có lẽ là một điều ngoại lệ và khó hiểu.
