Tìm ra phương pháp điều hướng trong môi trường liên sao

Các nhà thiên văn học đã tìm ra cách để tàu vũ trụ tự điều hướng trong không gian giữa các vì sao mà không cần con người can thiệp.

Du hành liên hành tinh đã đủ khó, du hành xuyên không gian giữa các vì sao còn khó khăn hơn nhiều. Kể từ khi tàu vũ trụ Voyager 1 và 2 vượt qua ranh giới lý thuyết ở rìa Hệ Mặt trời, được gọi là nhật quyển, điều hướng trong không gian liên sao trở thành một trong những ưu tiên của nhân loại khi chúng ta tiếp tục khám phá những vùng xa xôi của thiên hà.

Trong một báo cáo mới trên tạp chí arXiv, các nhà thiên văn học từ Viện nghiên cứu Max Planck do Tiến sĩ Coryn AL Bailer-Jones dẫn đầu cho biết đã tìm ra cách để tàu vũ trụ tự động điều hướng trong không gian sâu mà không cần sự hướng dẫn của con người.


Mô phỏng tàu vũ trụ du hành trong môi trường liên sao. (Ảnh: Interstellar Research Centre).

"Khi du hành đến các ngôi sao gần nhất, tín hiệu trở nên quá yếu để liên lạc với Trái đất. Do đó, một tàu vũ trụ du hành liên sao phải tự điều hướng và sử dụng thông tin này để quyết định khi nào cần điều chỉnh hành trình hoặc bật các thiết bị khoa học. Để làm được điều này, nó cần xác định được vị trí và vận tốc chỉ bằng các phép đo trên tàu", Bailer-Jones cho biết.

Mô hình điều hướng của Bailer-Jones sử dụng ba chiều không gian và ba chiều vận tốc, kết hợp với thông tin về sự thay đổi vị trí của ngôi sao liên quan đến điểm nhìn của tàu vũ trụ, để xác định tọa độ của con tàu trong không gian.

"Khi một tàu vũ trụ bay ra xa Mặt trời, vị trí quan sát của nó và vận tốc của các ngôi sao sẽ thay đổi so với điểm nhìn từ Trái đất do thị sai, quang sai và hiệu ứng Doppler. Điều này cho phép tính toán sự khác biệt giữa ba điểm nhìn và vị trí của con tàu trong không gian, từ đó, chúng tôi có thể suy ra tọa độ của nó thông qua quá trình mô hình hóa chuyển tiếp lặp đi lặp lại", Bailer-Jones giải thích.

Thị sai và quang sai đề cập đến sự thay đổi rõ ràng về vị trí của các ngôi sao do chuyển động của Trái đất. Hiệu ứng Doppler là sự thay đổi bước sóng ánh sáng từ một ngôi sao tùy thuộc vào việc nó đang đến gần hay di chuyển ra xa người quan sát. Do tất cả những hiệu ứng này liên quan đến vị trí tương đối của hai vật thể, vật thể thứ ba (tàu vũ trụ) ở một vị trí khác sẽ thấy được sự sắp xếp khác nhau của các ngôi sao.

Phương pháp định hướng mới chưa xem xét các nhị phân sao, cũng như các công cụ đo đạc. Mục đích chỉ là để kiểm tra tính khả thi, như một bước đầu tiên để hiện thực hóa nó.

TIN CŨ HƠN
Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Trái Đất và các hành tinh hàng xóm, cùng các tiểu hành tinh, hành tinh lùn, thiên thạch, sao chổi... thuộc hệ Mặt Trời (Thái Dương hệ) với Mặt Trời là trung tâm của hệ này.

Đăng ngày: 20/09/2025
NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) ngày 5/12 thông báo rằng chương trình không gian Kepler đã khẳng định một hành tinh nằm trong vùng "có thể có sự sống".

Đăng ngày: 19/09/2025
Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim

Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim

Các nhà thiên văn học phát hiện dấu hiệu các vi sinh vật không giống bất kỳ loại nào trên Trái Đất có thể đang phát triển mạnh mẽ trong những đám mây trên sao Kim.

Đăng ngày: 11/09/2025
Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ

Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ

Hồi năm 1931, Albert Einstein đã thực hiện một chuyến đi đến Hoa Kỳ trong vòng 3 tháng. Lấy cảm hứng từ cuộc gặp gỡ với nhà vật lý thiên văn học Edwin Hubble, ông đã bắt đầu có suy nghĩ mới về vũ trụ.

Đăng ngày: 11/09/2025
10 ngôi sao sáng nhất trên bầu trời

10 ngôi sao sáng nhất trên bầu trời

Vào đầu những đêm trời mùa đông, mùa xuân, khi nhìn lên bầu trời dày đặc những vì sao, ở bầu trời hướng chếch về phía Bắc có một hằng tinh sáng suốt cả ngày, đó chính là sao Thiên Lang

Đăng ngày: 10/09/2025
Cách NASA chọn phi hành gia: Loại 99,9% ứng viên để tìm người xuất chúng, tỷ lệ chọi 1:1500

Cách NASA chọn phi hành gia: Loại 99,9% ứng viên để tìm người xuất chúng, tỷ lệ chọi 1:1500

Tiêu chí NASA đặt ra những năm trước đây, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn gây ra được tiếng vang, nhất là khi Mỹ sắp thực hiện chuyến bay lên mặt trăng vào năm 2024.

Đăng ngày: 09/09/2025
Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu dải Ngân hà và Thiên hà, Ngân hà và Thiên hà khác nhau như thế nào? Mời các bạn cùng tham khảo.

Đăng ngày: 07/09/2025
Khoa Học News